Мактабгача таьлим муассасалари тарбияланувчиларининг ақлий тафаккурини шакиллантиришда инноватцион технологияларнинг ўрни


BOSHLANG‘ICH BOSQICHDA SPORT TAYYORGARLIGINING



Download 7,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet259/502
Sana22.02.2022
Hajmi7,18 Mb.
#108621
1   ...   255   256   257   258   259   260   261   262   ...   502
Bog'liq
boshlangich toplam

 
BOSHLANG‘ICH BOSQICHDA SPORT TAYYORGARLIGINING
ASOSIY MAQSADI VA VAZIFALARI 
 
USMONHO‘JAYEV T.S., O`zDJTI 
 
Ko‘p yillik sport tayyorgarlik jarayonining dastlabki bosqichi maktabgacha va boshlang‘ich maktab yoshidan 
boshlanadi. Shu yosh davrida bolalar organizmi jadal rivojlanib, harakat koordinatsiyasi yaxshilanadi, o‘ta turlicha va 
aniqlikka ega bo‘lib, ravon va har tomonlama o‘sadi. Bolalar o‘z harakatlarini meyoriy bir me`yorda o‘zlashtirishga va 
ishlatishga o‘rganadilar. Harakatlarni belgilangan ritmda bajarishga ko‘nikadilar nojo`ya harakatlarni qilmaslikka 
urinadilar. 
Maktabgacha yoshidagi bolalar jismoniy tarbiyasining bosh vazifalari asosiy harakatlarning shakllantirish va 
rivojlantirish (yurish, yugurish, sakrash, buyumlarni uloqtirish, ilib olish, tirnashib chiqish va h.k.): umumiy 
rivojlantiruvchi va ayrim saflanish mashqlarini shakllantirish rolikli konkida, velosiped, samokatlarda uchish, suzish, 
shuningdek o‘yin elementlarni o‘rgatishdan iborat. Shular qatorida jismoniy sifatlar (tezlik, chaqqonlik, abjirlik, kuch 
va boshq.) rivojlanadi. Eng muhimi, ahamiyatlisi to‘g‘ri qaddi-qomati shakllantiriladi. 
Kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar (I-IV sinflar) quyidagi vazifalarni hal etadilar: 
1. Jismoniy tarbiya va sport sohasida tegishli bilimlarni o‘zlashtirish, sport turlari unsurlarini uzatish, tashlash, 
uloqtirish, arqonga tirnashib chiqish, gimnastika mashqlari (musiqa sadosida) harakatli o‘yinlarni o‘zlashtirish. 
2. Hayotiy zarur bo‘lgan asosiy ko‘nikma va malakalarni shakllantirish, maktabgacha ta‘lim davrida 
o‘zlashtirilgan ko‘nikma va malakalarni mustahkamlash hamda ularni takomillashtirish, gimnastika mashqlari maktabi 
asosini hamda boshqa sport turlarga mos mashqlarni o‘zlashtirish. 
3. O‘sib kelayotgan organizmni har tamonlama uyg‘unlashtirib shakllantirish, salomatlikini mustahkamlash, 
jismoniy sifatlarni rivojlantirish borasida koordinatsion qobiliyatiga e‘tibor ajratish va umumiy chidamlikini oshirish 


270 
Dastlabki tayyorlgarlik davrida bolalarni turli harakatlarga o‘rgatish eng yuqori darajaga chiqishi aniqlangan. 
Ko‘pgina tadqiqotlarda ko‘rsatilganidek, bolalarning harakatlarni o‘zlashtirish xotirasi yoshiga binoan o‘zgarishi 
nafaqat son nuqtai nazardan, balki sifat ko‘rsatgichlari bilan ham o‘zgarib borishi aniqlangan. 
Harakatlarni eslab qolish qobiliyati bolalarda 7 dan 12 yoshgacha tez rivojlanishi sodir bo‘lar ekan, 13 yoshdan 
shu qobiliyatning pasayishi kuzatilgan. Harakatlari bolalarga oddiy, bevosita ko‘rsatilsa va tushuntirilsa, o‘zlashtirishi 
oson kechar ekan. Yangi harakatlarni bolalar bir necha marta qaytarishda o‘rganib oladilar. Bu yoshdagi bolalarda sport 
turlari harakatlariga qiziqish katta, ularni o‘rganishi, yaxshi tayyorlanish va yutuqlarga erishishga doimio intilishladi.
Jismoniy mashqlarga o‘rgatish ularning ruhiy va jismoniy rivojlanishiga katta yordam berib, tarbiyaviy 
ahamiyati kengdir. O‘rgatishning amalga oshirlishi umumiy metodik asosida bo‘ladi. Metodlardan foydalanishda 
ko‘rgazma uslublar (mashqlarni ko‘rsatish, ko‘rgazmali qurollar, qo‘llanmalar, taqlid o‘qituvchining yordami), so‘z 
uslubi (tushuntirish, ko‘rsatma berish, buyurishlar, suhbat, so‘rov va boshqalar) mashqlar, o‘yinlar va musobaqalashuv 
metodlaridan unumli qo`llaniladi. 
Yangi harakatlar vazifalarini tushuntirishda bolalarning nimalarni bilishi va qanday qilib mashqlarni bajarish 
kerakligini bilishi maqsadga muvofiq tomoni shundaki, bolalar o‘zlari mashq unsurlarini ko‘rsata bilsin yoki aytib 
tushuntirsin. 
Harakat vazifasi aniq qo‘yilishi shart. Iloji bo‘lsa, ko‘rsatma bilan ushlab olish, yetib olish, turnikka cho‘zilib 
tirmashib chiqish va h.k. Qanday bo‘lmasin, mashqni to‘liq o‘rgatish metodidan foydalanish kerak. 
O‘quvchilarning yoshi qancha kichik bo‘lsa, mashqlarni bajarishi ularning tajribasi shunchalik kam, binobarin, 
harakat ko‘nikmalari juda ojiz, bo`ladi. shunday ekan, o‘rgatishda ko‘proq ko‘rgazmali uslubdan foydalanish zarur. 
Kichik yoshi dagi maktab o‘quvchilarda kuzatuvchanlik qobiliyati kuchli bo‘lib, shuningdek predmetli, jonli-tasavvur 
qilish fikrlash qobiliyatlari juda rivojlangan bo‘ladi. Ularning fikr yuritishi, f‘eli taqlid qilishga moyil bo‘ladi. O‘smir 
bolalarning fikrlash qobiliyati juda tanqidiy va noaniq tarzda kechadi, sezgirlik, zehn, idrok, balki tasavvur kuchli 
bo`ladi. 
Sport texnikasi unsurlarini kichik maktab yoshidagi bolalarga o‘rgatishda eng katta rol o‘ynaydigan masala bu 
taqlid shakilda ko‘rgazmali chiqish, chunki o‘quvchilarning ko‘rish sezgirligi juda keng imkoniyatlardan iborat. Yangi 
harakatni o‘quvchilar tezroq eslab qolish uchun hozirgi paytda kinolavhalar, disklardan keng foydalanadilar. 

Download 7,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   255   256   257   258   259   260   261   262   ...   502




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish