Мактаб директори қуйидаги бошқарув усулларини яхши билиши ва амалда қўллай олиши

Мактаб директори қуйидаги бошқарув усулларини яхши билиши ва амалда қўллай олиши:
- ташкилий-маъмурий бошқарув усули (мақсадли буйруқ бериш, талаб қилиш, кўрсатма бериш, фармойишлар чиқариш ва ҳоказолар);
- молия-иқтисодий бошқарув усули (иқтисодий, молиявий масалаларни назорат қилиш);
- психологик-педагогик таъсир ўтказиш усули;
- бошқарувда рағбатлантириш усули;
- бошқарув ва назоратда бутун жамоани жалб этиш усули.
Бунда мактабнинг ҳамма соҳалардаги ишини чуқур таҳлил қилишда демократияга асосланган ҳолда камчиликларни очиқ, принципиал, ўз-ўзини танқид қилиш тамойилига амал қилиниши керак.
Мактабнинг ички назорати - бу мактаб жамоаси ўз олдига қўйган таълим-тарбия жараёнини тўғри ташкил этишни ҳар томонлама чуқур ўрганиш ва таҳлил қилиш, камчилик-ларни ўз вақтида тузатишдан иборатдир.
Мактабда ички назоратни амалга ошириш учун қуйидагиларни амалга ошириш мақсадга мувофиқдир:

• 
  назорат мақсадини билиш;
  
• 
  назорат мавзусини танлаш;
  
• 
  мониторинг дастурини тузиш (саволлар тўплаш, назорат топшириқлари, тестлар);
  
• 
  назорат шакллари ва усулларини танлаш;
  
• 
  ишларнинг ҳақиқий аҳволини текширишни ташкил этиш;
  
• 
  назорат натижаларига асосан мактабнинг буйруғини, қарорини чиқариш;
  
• 
  жамоада назорат натижаларининг педагогик-мониторинг таҳлилини ўтказиш;
  
• 
  айрим фанларни ўқитиш аҳволини ўрганаётганда услубий ишлар, моддий база, суст ўзлаштираётган ва иқтидорли болалар билан ишлаш аҳволини ўрганиш керак;
  
• 
  мактабда ички назоратни тўғри ташкил этиш учун директор ўринбосарларига юклатилган ишларнинг бажарилиши ҳақидаги ахборотни олиб туриши, текширув натижаларининг педагогик-мониторинг таҳлилини ўтказиши, хулосалар чиқариши шарт;
  
• 
  ҳар бир мактаб директори аниқ мақсадга қара-тилган назоратни амалга оширишда методбирлаш-маларга, илғор ўқитувчиларга ва мактабдаги жамоат ташкилотларига таяниши керак.
  
• 
  Мактабнинг ички назоратини амалга ошириш учун қуйидагиларни бажариш мақсадга мувофиқдир:
  
• 
  Мақсадни билиш
  
• 
  Мавзуни танлаш
  
• 
  Мониторинг дастурини тузиш (саволлар,тест, назорат топшириқлари)
  
• 
  Шакл, усулларни танлаш
  
• 
  Ҳақиқий аҳволни ўрганишни ташкил этиш
  
• 
  Назорат асосида буйруқ ва қарорлар қабул қилиш
  
• 
  Берилган топшириқларни бажарилиши юзасидан ахборотлар олиш.
  
• 
  Йиллик, ярим йиллик ва чораклар бўйича мактабнинг ички назоратини режалаштириш матн, жадвал, графика шаклида амалга оширилиши мумкин. Энг асосийси, режада нима ва қандай мақсадда, қачон текширилишини, текширув учун ким жавоб беришини, текшириш натижалари қаерда тингланишини акс эттиришдир.