O'z tarixida ajoyib iz qoldirgan sotsiologiyaning eng ta'sirli nazariyotchilaridan biri bu Maks Veber (1864-1920). Nemis sotsiologi butun faoliyati davomida rivojlanib borgan tarixiy sotsiologiya kontseptsiyasining shakllanishi zamonaviy tarix fanining juda yuqori darajada rivojlanganligi, dunyoning ko'plab jamiyatlarida ijtimoiy hodisalar to'g'risidagi katta miqdordagi empirik ma'lumotlarning to'planishi bilan bog'liq edi. Ushbu ma'lumotlarni tahlil qilishga bo'lgan katta qiziqish Viberga uning asosiy vazifasini - umumiy va o'ziga xos xususiyatlarni birlashtirish, ijtimoiy faktlarning tartibsiz tarqalishini buyuradigan metodologiya va kontseptual apparatni ishlab chiqishda yordam berdi.
Veberning asarlari tarixiy tadqiqotlar va sotsiologik aks ettirishning ajoyib uyg'unligi bo'lib, kengligi va umumlashmalari jasurligida hayratga soladi.
Veberning asarlari tarixiy tadqiqotlar va sotsiologik aks ettirishning ajoyib uyg'unligi bo'lib, kengligi va umumlashmalari jasurligida hayratga soladi.
Agar Marksning fikrini kichik Germaniya davlatlarining ezoterik-idealistik falsafasi va mayda burjua provinsializmidan ozodlik deb hisoblash mumkin bo'lsa, bu uni ko'p jihatdan butun dunyo sotsializmining peshqadami bo'lgan bo'lsa, u holda Maks Viberning ishi yangi, endi bo'linmagan, ammo birlashgan kantsler bilan juda chambarchas bog'liq. Bismark Germaniya - yosh va shuhratparast milliy davlat.
To'liq mas'uliyat bilan, XX asrda ijtimoiy fanning rivojlanishiga ikki fan titanlari - Karl Marks va Maks Veberning intellektual merosi ta'sir ko'rsatdi deb aytish mumkin.
Veber protestant etikasi va kapitalizm ruhi (1904) asari bilan mashhur bo'ldi. Veberning iqtisodiy etikaga oid ushbu va boshqa asarlarida asosiy e'tibor zamonaviy kapitalizmning madaniy ahamiyatini o'rganishga qaratilgan, ya'ni u kapitalizmga iqtisodiy tizim yoki burjua tuzumining sinfiy manfaatlarining natijasi sifatida emas, balki kundalik amaliyotda, uslubiy ratsional xatti-harakatlar sifatida qiziqish bildirgan. Veber korxonada rasmiy ravishda bo'sh ishchi kuchini oqilona tashkil etish zamonaviy G'arb kapitalizmining yagona belgisi deb hisobladi. Veberning sotsiologiyaga qo'shgan muhim hissasi "ideal tip" tushunchasining kiritilishi edi.