Makroiqtisodiyotga kirish Reja

2. Makroiqtisodiyotning iqtisodiyot sohasidagi boshqa fanlar bilan aloqadorligi.

Makroiqtisodiyotni boshqa fanlar bilan bog’liqligini ko`rganda, matematika, statistika fanlar bilan bog’liqligini ta`kidlash zarur.

Makroiqtisodiyot fanining bunyodga kelishida 20 asrning buyuk iqtisodchilaridan to`rtasini alohida ta`kidlash kerak: J.M.Keyns, Y. SHumpeter, F.F.Xayek, M.Fridman.
"Makroiqtisodiyot" fani faqatgina iqtisodiy fanlar bilan emas, balki umumta`lim, ijtimoiy, siyosiy, texnologik va boshqa fanlar, ayniqsa ayrim tarmoqlar iqtisodiyotiga bog’liq bo`lgan fanlar bilan doimiy aloqada bo`ladi.


3. Makroiqtisodiyotning muammolari. Makroiqtisodiy siyosat.
Asosiy makroiqtisodiy muammolarga quyidagilarni kiritish mumkin:
A) inflyatsiya;
B) ishsizlik;
V) ishlab chiqarishning tsiklliligi va iqtisodiy krizislar;
G) iqtisodiy rivojlanishdagi mutanosibsizlik;
D) jamiyatda aholi daromadlarining notekis taqsimlanishi;
E) iqtisodiy o`sish sur`atlarining sekinlashuvi yoki o`suvining yo`qligi.
Bu muammolarni hal etishning yo`llari ko`p emas hamda ular davlatning siyosati bilan bog’liq. SHuning uchun makroiqtisodiyotning eng muhim sub`ekti davlatdir.
Davlat shu muammolarni hal qilish uchun umuman iqtisodiyotga ta`sir etadi, buni makroiqtisodiy siyosat deyiladi.
Hukumat makroiqtisodiy siyosatni amalga oshirishda qo`llaydigan, o`zgartiradigan parametrlar siyosiy instrumentlar deb aytiladi (masalan, soliq darajasini oshirish, subsidiyani kamaytirish.). Makroiqtisodiy siyosat atrofida doimo kuchli tortishuvlar bo`ladi, chunki bu kishilardagi ijtimoiy – falsafiy, axloqiy - ma`naviy qadr-qiymatlar har xilligiga borib taqaladi hamda kishilar, guruhlar, sinflar, partiyalarning iqtisodiy manfaati bilan bog’liqdir.
Makroiqtisodiyot iqtisodiyotni boshqa sektorni aloqasini qo`shib umumiy ko`rinish berib, iqtisodiyotni bir butun o`rganadi. Bunda ayrim birliklariga ahamiyat berilmasdan, bir butun o`rganishga qaratilgan.
SHuning uchun ham makroiqtisodiy izlanishlar umumiy muammolarni tahlil qilib beradi, aytaylik, umumiy mahsulot hajmi, umumiy ish bilan taminlanish darajasi, umumiy daromad, umumiy sarflangan xarajat, umumiy baho darajasi va h.k. Ikkinchi tomondan esa makroiqtisodiyot aniq iqtisodiy birliklar bilan ish ko`radi, ularni batafsil o`rganadi.