Makroiqtisodiyot

2. Muqobil investitsiyalar 

---

~ 95 ~
 

 
 
Investitsiyalar  bitta  natijaga  erishishning  bir  nechta  muqobil 
variantlari  mavjud  bo„lgan  holda  yoki  qandaydir  cheklangan  resursning 
(pul  mablag„laridan tashqari) bitta  manbasini ishlatganlarida  o„zaro inkor 
etuvchi yoki muqobil  bo„lishi mumkin. 
Masalan:  «Uzsanoatqurilishbank»  o„z  filiallarining  kompyuter 
texnikasi  bilan  ta‟minlash  vazifasini  hal  etayotganida,  unga  turli  firmalar 
o„zaro muqobil bo„lgan bir nechta investitsiya loyihalarini taklif qilishgan. 
Toshkent  univermagi  uchun  uning  binosini  turli  firmalarga  ijaraga  berish 
to„risidagi  taklif  ham  o„zaro  inkor  qiluvchi  loyihalarga  misol  bo„ladi. 
Resurslar cheklanganligi bilan bog„liq ko„pgina iqtisodiy masalalar singari 
muqobil  investitsiya  loyihalaridan  birini  tanlash  muammosi  ham 
cheklangan  vaqt  davomida  ro„y  beradi,  ya‟ni  shu  vaqt  davomida 
resurslarning  etishmovchiligi  muammosini  ham  xal  etish  kerak.  Masalan: 
ishlab  chiqarish  korxonasi  oldida  yoki  bir  sexdagi  uskunalarni  yangilash 
eki yangi sex qurish loyihalaridan birini tanlash muammosi shu davr ichida 
birdaniga  ikki  loyihani  moliyalashtirish  imkoniyati  yuqligi  tufayli  yuzaga 
keladi.  Quyidagi  misolda  muqobil  investitsiyalardan  birini  tanlash 
jarayonida ro„y beradigan muammolarni ko„rib chiqamiz.