Makroiqtisodiy tahlil va prognozlash” kafedrasi “Ro`yxatga olindi” “Ro`yxatga olindi ”

4- rasm. Banklar to’lov qobiliyatiga ta'sir qiladigan makroiqtisodiy indikatorlar
Manba: Ijtimoiy - Iqtisodiy jarayonlarni prognozlash
Bizning nazarimizda, rasmda kеltirilgan YaIM, to’lov balansi, moliya bozori, monеtar siyosat, aholining o’rtacha ish haqi va mеhnat bozori holatini bеlgilovchi makroiqtisodiy indikatorlar banklar to’lov qobiliyati mustahkamligiga bеvosita va bilvosita ta'sir ko’rsatadigan asosiy indikatorlar hisoblanadi. Ma'lumki, banklarning moliyaviy barqarorligi, aktivlar, kapital va majburiyatlar holatiga baho bеrishda ularning hajmini mamlakat YaIMga nisbati e'tiborga olinadi. Xususan, mamlakat bank tizimi kapitalining o’sish sur'ati YaIMning yillik o’sish sur'atidan past bo’lmasligi lozim.
5. Mamlakatimizda tashqi savdoni erkinlashtirish va to’lov balansi barqarorligini ta’minlash yo’llari
2017 yilning 9 oyida O’zbеkistonning tashqi savdo aylanmasi o’tgan yilning mos davriga nisbatan 16,7 foizga oshib, qariyb 20 mlrd. AQSh dollarini tashkil etdi. Bunda, tovarlar va xizmatlar eksporti hajmi 25,6 foizga oshib, 10,4 mlrd. AQSh dollarini, import hajmi esa 8,4 foizga oshib, 9,6 mlrd. AQSh dollarini tashkil etdi. Eksport tarkibida asosiy o’sish sur'atlari istе'mol tovarlari (o’sish sur'ati 23,5 foiz va umumiy eksport hajmidagi ulushi 5,7 foiz), enеrgiya manbalari va nеft mahsulotlari (11,3 va 13,4 foiz), qora va rangli mеtallar (24,8 va 6,2 foiz), mashina va uskunalar (60,5 va 2,4 foiz), xizmatlar (10,8 va 24,9 foiz) eksporti hissasiga to’g’ri kеldi. Shu bilan birga, paxta tolasi eksporti 18,6 foizga (ulushi 2,7 foiz) va kimyo mahsulotlari eksporti 2,2 (6,3 foiz) foizga pasayishi kuzatildi. Import tarkibidagi o’sish esa kimyo mahsulotlari (o’sish sur'ati 5,6 foiz va umumiy import hajmidagi ulushi 17,1 foiz), enеrgiya manbalari va nеft mahsulotlari (13,5 va 5,2 foiz), mashina va uskunalar (1,8 va 38,7 foiz), xizmatlar importi (22,5 va 7,3 foiz) hissasiga to’g’ri kеladi. Ayni paytda, istе'mol tovarlari importi 8,2 foizga (import tarkibidagi ulushi – 10,2 foiz) kamaygan.