Maket Akusherlik 2013. pmd

 

(157-rasm).

157-rasm.

 Ko‘rish maydonida Neyser diðlokokklari (gonokokklar).

QIN EPITELIYSI SITOLOGIYASINI ANIQLASH

(KOLPOTSITOGRAMMA)

Estrogen gormonlar ta’sirida qinning ko‘p qavvatli silliq

epiteliysida shoxlanish jarayoni kechadi. Qanchalik estrogenlar

miqdori ko‘p bo‘lsa, shunchalik kuchli rivojlangan shoxlanish

jarayoni bo‘ladi.

Organizimda estrogen gormonlar kamroq bo‘lganda, qinda ora-

liq epiteliylari ko‘zga tashlanadi. Estrogenlar kam miqdorda bo‘lsa,

(tuxumdonlar giðofkunksiyasi, giðoestrogenemiya) bazal paraba-

zal epiteliylar ko‘p miqdorda bo‘ladi. Sitologiyada qaysi epiteliy

qay miqdorda bo‘lishiga qarab 4 xil reaksiya tafovut etiladi.

I tið – surtmada, asosan, atrofiyalangan bazal epiteliylar,

leykotsitlar ko‘zga tashlanadi. Bu holat organizmda estrogen gor-

monlarining keskin yetishmasligida kuzatiladi (balog‘atga yetmagan

qiz bolalalrda, menopauzada, tuxumdon giðofunksiyasida, ame-

noreya holatida uchraydi).

II tið – surtmada bazal, parabazal, ba’zan oraliq epiteliylar va

leykotsitlar uchraydi. Bu holat estrogenlarning deyarli yetishmas-

ligida, tuxumdon giðofunksiyasi, menopauza davriga xos.

---

319

III tið – surtmada, asosan, oraliq epiteliylari, onda-sonda

shoxlangan epiteliylar ko‘zga tashlanadi. Bu holat kam miqdorda

estrogen gormonlari yetishmasligida, hayz siklining sariq tanacha

rivojlanish fazasiga xosdir.

IV tið – surtmada, asosan, shoxlangan yuza qatlam epiteliylari

uchraydi. Bu holat estrogen gormonlarning yetarlicha ekanligidan

dalolat beradi va hayz siklining follikular fazasiga xosdir.

Endoskopik tekshirish usullari bemor jinsiy a’zolarini maxsus

optik asbob yordamida ko‘zdan kechirib chiqishdir. Kolposkopiya,

gisteroskopiya, laparoskopiya va kuldoskopiya, sistoskopiya, rekto-

romanoskopiya qo‘llaniladi. Laparoskopiyada anesteziya ostida oldingi

qorin devoridan teshik ochilib, asbobni shu teshik orqali qorin

bo‘shlig‘iga kiritib ko‘riladi. Kuldoskopiyada asbob qin orqa gumbazi

orqali kiritiladi. Bunda kichik chanoq a’zolari ko‘zdan kechiriladi.

Sistoskopiyada-qovuq ichki yuzasi tekshiriladi. Rektoro-manosko-

piyada – to‘g‘ri va sigmasimon ichaklar ichki yuzasi ko‘zdan

kechiriladi.

Funksional diagnostika usuli – bu tuxumdonning gormonal

funksiyasiga baho berishda qo‘llaniladi.

1. Bazal haroratni o‘lchash. To‘g‘ri ichak, qin, og‘iz haroratini

o‘lchash ishlari kiradi. O‘zbekiston Respublikasida hayz siklini tar-

tibga soluvchi markazning giðertermik ta’siriga asoslangan. O‘rinda

yotgan holda har kuni 1 soatda, 1 ta (almashtirilmagan) ter-

mometrni to‘g‘ri ichakda 5–10 daqiqa qo‘yilib, harorati o‘lchab,

yozib boriladi. Bir necha oy davomida olingan natija grafikka tushi-

rilib, o‘shanga qarab estrogen va progesteron muvozanati, yana

ovulatsiya bor-yo‘qligi aniqlanadi. Estrogen-progesteron muvozanati

normada bo‘lib, ovulatsiya bo‘lgan holatda grafikda 2-faza (interpre-

a

b