Makedoniyalik aleksandrning bolaligi va yoshligi

---

---

REJA:

1.

MAKEDONIYALIK ALEKSANDRNING BOLALIGI VA YOSHLIGI

2.

MAKEDONIYALIK ALEKSANDRNING HARBIY YURISHLARI

3.

SHAXSIY HAYOTI

4.

OʻLIMI

---

MAKEDONIYALIK ALEKSANDR

•

MAKEDONIYALIK  ISKANDAR (BUYUK) – BU 

AVVALAMBOR  HUKMDOR VA O’SHA DAVRNING  ENG 

BUYUK SARKARDASI  HAMDA O’LIMIDAN KEYIN 

PARCHALANIB KETGAN KUCHLI IMPERIYANING 

ASOSCHISI EDI.U YIGIRMA YOSHLI O’SPIRIN 

DAVRIDA  TAXTGA O’TIRDI VA O’N IKKI YIL 

DAVOMIDA  MAMLAKATINING CHEGARALARINI 

XAVFSIZLANTIRIB,  UNING SARHADLARINI 

KENGAYTIRIB,  SALTANATNI BOSHQARISH BOBIDA 

YUKSAK CHO’QQIGA ERISHDI

---

MAKEDONIYALIK ISKANDAR ERAMIZDAN AVVALGI 356 YILDA TAVALLUD TOPDI. UNING 

OTASI MAKEDONIYA SHOHI –FILIPP II, ONASI ESA EPIR SHOHINING QIZI – OLIMPIADA EDI. 

ISKANDARNING ONASI OLIMPIADA O’ZINI BUTKUL TAXT VORISI BO’LMISH O’G’LINING 

TARBIYASIGA BAG’ISHLADI. OTASI ESA KO’PINCHA HARBIY YURISHLARDA BO’LGANI 

UCHUN O’G’LIGA KO’P VAQT AJRATA OLMAS EDI VA HAMISHA UNDAN UZOQDA BO’LAR EDI. 

SHUNGA QARAMASDAN ISKANDAR OTASINING JASORATI VA ARMIYASINING ERISHGAN 

NATIJALARI BILAN FAXRLANAR EDI. BIROQ OLIMPIADA O’G’LINI DOIMO OTASIGA QARSHI 

QAYRAB KELAR EDI, SHUNING UCHUN BO’LAJAK HUKMDOR OTASIGA NISBATAN KO’RA 

ONASIGA MEHRINI KO’PROQ BERGAN EDI.

---

•

ISKANDAR 16 YOSHLIGIDA OTASI VIZANTIYANI ZABT 

ETISHGA OTLANAR EKAN, ILK BOR MAKEDONIYA 

BOSHQARUVINI O’G’LIGA TOPSHIRIB KETADI. HUDDI SHU 

PAYT MAMLAKATDA ISYON KO’TARILADI. YOSH SHAHZODA 

POYTAXTDA QOLGAN POLKLAR BILAN QO’ZG’ALONNI 

BOSISHGA ERISHADI. ORADAN IKKI YIL O’TIB, ISKANDAR 

YANA QO’MONDON SIFATIDA JANG MAYDONIGA CHIQADI –

XERONDAGI JANGDA MAKEDONIYALIK QO’SHINNING CHAP 

QANOTINI BOSHQARADI. ERAMIZDAN AVVALGI 336 YILDA 

SHOH FILIPP HALOK BO’LADI VA UNING O’G’LI ISKANDAR 

MAKEDONIYA HUKMDORI, DEB E’LON QILINADI.

---

•

TAXTGA O’TIRISHI BILANOQ ISKANDAR BIRINCHI 

NAVBATDA OTASINING O’LIMIGA SABABCHI 

BO’LGAN DUSHMANLARNI YO’Q QILADI VA 

SOLIQLARNI BEKOR QILADI. SO’NGRA IKKI YIL 

DAVOMIDA MAMLAKAT SHIMOLIDAGI FRAK 

QABILALARINING BOSQINCHILIKLARINI 

SO’NDIRIB, GRETSIYADA MAKEDONIYA 

HUKMRONLIGINI O’RNATADI.

---

•

KEYINCHALIK ISKANDAR BUTUN ELLADANI BIRLASHTIRIB, OTASI FILIPP BIR UMR ORZU QILGAN ERONNI 

ZABT ETISH UCHUN BUYUK YURUSHNI BOSHLAYDI. AYNAN ANA SHU YURUSHDA ERONLIKLAR BILAN 

BO’LIB O’TGAN JANGLARDA MAKEDONIYALIK ISKANDARNING AJOYIB HARBIYMAHORATI NAMOYON 

BO’LDI. ERAMIZDAN AVVALGI 334 YILDA GRANIK DARYOSI BO’YIDAGI JANGDAN SO’NG DEYARLI BUTUN 

KICHIK OSIYO MAKEDONIYALIKLARNING QO’LIGA O’TADI. ISKANDAR ESA BUYUK SARKARDA VA 

JAHONGIR NOMINI OLADI. BUYUK ISKANDARNING DOVRUG’INI ESHITGAN MAMLAKATLAR JANGSIZ UNING 

QO’SHINIGA TASLIM BO’LDILAR. SARKARDA HECH BIR QIYINCHILIKSIZ SIRIYA, FINIKIYA, FALASTIN, 

KARIYA VA YAQIN SHARQNING BOSHQA DAVLATLARINI ISHG’OL QILDI. SO’NGRA U MISRGA YURISHINI 

BOSHLADI. U YERDA HAM UNI ILOH SIFATIDA OCHIQ YUZ BILAN KUTIB OLDILAR. MISRDA SARKARDA YANA 

BIR SHAHARNI O’Z NOMI BILAN ATAB, UNGA ISKANDARIYA NOMINI BERDI.

---

ISKANDAR ERONGA QAYTIB KELIB, SUZU, PERSEPOL 

HAMDA VAVILONNI ZABT ETADI VA VAVILONNI BUYUK 

DAVLATINING POYTAXTI QILIB O’ZGARTIRADI. 329 

YILDA ERON SHOHI DORO AYONLARI TOMONIDAN 

O’LDIRILADI, BU VAZIYATDA HAM ISKANDAR O’ZINI 

AQLLI TAKTIK VA STRATEG SIFATIDA KO’RSATADI. U 

ERON SALTANATINING QULASHIDA ZABT ETUVCHILAR 

EMAS, ICHKI DUSHMANLAR AYBDORLIGINI AYTIB, 

SHOH DORO UCHUN ULARDAN QASOS OLISHINI E’LON 

QILADI.

---

ASTA-SEKINLIK BILAN ISKANDAR OSIYO HUKMDORIGA AYLANIB BORDI. U 

IKKI YIL DAVOMIDA HOZIRGI AFG’ANISTON, TOJIKISTON VA O’ZBEKISTON

HUDUDLARINI O’Z ICHIGA OLGAN SUG’DIYONA VA BAQTRIYANI ZABT ETDI.

YANGI HUDUDLARNI ISHG’OL QILAR EKAN, ISKANDAR SHAHARLAR BARPO 

ETIB, ULARGA O’Z NOMINI BERADI. MASALAN, ESHATADAGI ISKANDARIYA 

BILAN ARAHISIYADAGI ISKANDARIYA SHAHARLARI BIZNING DAVRIMIZDA 

XO’JAND VA QANQAG’OR NOMI BILAN MASHHUR.

---

---

ERAMIZDAN AVVALGI 326 YILDA ISKANDAR BUYUK HINDISTONGA YURUSHINI

BOSHLAYDI. BU YURUSHI DAVOMIDA U BIR NECHA QABILALARNI QO’LGA OLIB, HOZIRGI 

POKISTON HUDUDINI ISHG’OL QILISHGA ULGURADI. BIROQ HIND DARYOSINI KESIB 

O’TISHLARI BILANOQ HOLDAN TOYGAN ASKARLAR ISTILONI DAVOM ETTIRISHDAN BOSH 

TORTDI. YEVROSIYO QIT’ASINING OSIYO QISMIDA O’N YILDAN BERI G’OLIBONA YURISH 

QILIB KELAYOTGAN ISKANDAR QO’SHININI ORQAGA QAYTARISHGA MAJBUR BO’LDI. 

ISKANDAR BUYUKNING HUKMDORLIK SIFATLARIDAN BIRI SHUNDAN IBORAT EDIKI, U 

BOSIB OLINGAN HUDUDLARDAGI XALQLARNING AN’ANA VA E’TIQODLARINI HURMAT 

QILGAN, O’ZINING MADANIYATINI SINGDIRISHLAR’S HARAKAT QILMAGAN SOBIISH VA 

HATTO HATTO ISKANDARNING TUTGAN BUNDAY SIYOSATI AYONLARI O’RTASIDA 

NOROZILIK HISSINI UYG’OTAR EDI. KEYINCHALIK QADIMGI RIMLIK IMPERATORLAR HAM 

SHUNDAY SIYOSAT TIZIMINI QO’LLAYDILAR.

---

ISKANDAR BUYUKNING UCH NAFAR XOTINI VA 360 TA 

KANIZAKDAN IBORAT HARAMI BO’LGAN. HARAMDAN 

FAQATGINA  IKKITA AYOL – KAMPASPA VA BARSINA 

AJRALIB TURAR EDI. ISKANDAR SHUNINGDEK AMAZONKA 

QIROLICHASI

FALETRIS HAMDA HINDISTON MALIKASI 

KLEOFIS BILAN HAM YAQIN ALOQADA BO’LGAN. ISKANDAR 

BUYUKNING ENG BIRINCHI XOTINI – BAQTRIYA (YA’NI 

HOZIRGI O’ZBEKISTON HUDUDI) MALIKASI ROKSANA 

BO’LGAN. ROKSANA BUYUK SARKARDAGA TURMUSHGA 

CHIQAYOTGANIDA  O’N TO’RT YOSHDA BO’LGAN. NIKOH 

MAROSIMI 327 YILDA BO’LIB O’TDI. ISKANDAR BUYUK 

BAQTRIYANI BOSIB OLGANDA SHOH BUTUN OILASI BILAN 

ASIRGA TUSHADI, SHU QATORDA ROKSANA HAM. BIROQ 

SHUNGA QARAMASDAN  ISKANDAR BU GO’ZAL QIZNI O’ZIGA 

XOTINLIKKA OLADI VA U ISKANDARGA O’G’IL TUG’IB 

BERADI. BU BOLA ISKANDARNING TO’NG’ICH FARZANDI 

HISOBLANADI.  KEYINCHALIK SARKARDA ERONNING YANA 

IKKITA MALIKASI – STATIRA VA PARISATIDAGA  UYLANADI

---

U DAVRDA AYOLLARNING QADRI VA DARAJASI ANCHA 

PAST BO’LISHIGA QARAMASDAN, ISKANDAR BUYUK 

AYOLLARIGA YAXSHI MUOMALA QILGAN HAMDA 

ULARNING HURMATINI JOYIGA QO’YGAN. UNING 

BIRINCHI USTOZI BUYUK FAYLASUF ARASTU HAM 

AYOLLARNI ERKAKLARDAN ANCHA PAST QO’YISHIGA 

QARAMASDAN ISKANDAR AYOLLARNI HAMISHA 

HURMAT QILIB KELGAN.

---

•

RASMIY MA’LUMOTLARGA QARAGANDA, ISKANDAR 

BUYUK ERAMIZDAN AVVALGI 323 YIL 10 IYUN KUNI 33 

YOSHIDA VAFOT ETDI. BUYUK SARKARDANING 

HAYOTDAN ERTA KETISHIGA NIMA SABAB BO’LGANLIGI 

HAQIDAGGI BAHS-MUNOZARALAR BUGUNGI KUNDA 

HAM TO’XTAGANI YO’Q. HUKMDORNING O’LIMI 

BIRDANIGA SODIR BO’LGANI UCHUN UNING O’RNIGA 

O’TIRADIGAN VORIS TAYINLANMAGAN EDI. SHUNING 

UCHUN HAM MAMLAKATDA TARTIBSIZLIKLAR 

BOSHLANDI VA SALTANAT TANAZZULGA YUZ TUTA 

BOSHLADI. 323 YILDA ISKANDARDAN BIROZ OLDIN 

UNING YAQIN DO’STI VA MASLAHATCHISI GEFESTION 

VAFOT ETDI. BU HODISADAN ISKANDAR CHUQUR 

QAYG’UGA BOTDI. U HADDAN TASHQARI SHUBHALI 

BO’LIB QOLDI VA DOIMO ASABI TARANG, RUHIYATI 

TUSHKUN HOLDA YURADIGAN BO’LIB QOLDI.

---

•

DO’STI GEFESTIONGA TUTGAN MOTAMI UZOQ CHO’ZILDI  VA YANGI HARBIY YURISHNI 

REJALASHTIRISH UCHUN VAVILONGA QAYTGUNGA QADAR DAVOM ETDI. VAVILONDA 

ISKANDAR HAR KUNI ZIYOFATLAR UYUSHTIRAR VA HADDAN TASHQARI KO’P SHAROB 

ISTE’MOL QILAR VA BU BILAN IMMUN TIZIMINI IZDAN CHIQARIB, SOG’LIG’IGA KATTA 

ZARAR YETKAZAR EDI.YOZNING BOSHLARIDA SARKARDANING SALOMATLIGI 

BIRDANIGA YOMONLASHA BOSHLADI VA HECH NARSA BILAN TUSHIRIB BO’LMAYDIGAN 

ISITMA PAYDO BO’LDI. ISKANDARNING XASTALIGI HAQIDA ESHITGAN XALOYIQ UNI 

KO’RISH MAQSADIDA SAROYGA YOPIRILIB KIRDI. OG’IR AHVOLDA EKANLIGIGA 

QARAMASDAN ISKANDAR BUYUK OLOMONNI O’RNIDAN TURIB, ULARNI QARSHI OLDI, 

BIROQ U JUDA HOLSIZ EDI. 9 IYUN KUNI ISKANDAR KOMA HOLATIGA TUSHDI, 10 IYUN 

KUNI ESA UNING YURAGI URISHDAN TO’XTADI. ISKANDAR BUYUK VAFOT ETDI.

•

---

•

ULUG’ HUKMDOR VA SARKARDA  MAKEDONIYALIK  ISKANDAR 

BUYUKNING  O’LIMIDAN BUTUN IMPERIYA CHUQUR QAYG’UGA 

BOTDI VA SALTANATDA  MOTAM E’LON QILINDI.      

MAKEDONIYALIK  ISKANDARNING  O’LIMIGA NIMA SABAB 

BO’LGANLIGI HAQIDA HANUZGACHA  TARIXCHI OLIMLAR BIR 

TO’XTAMGA KELMAGANLAR.  ENG ASOSIY OMIL QILIB BEZGAK 

KASALLIGI  KO’RSATILMOQDA.  UNDAY BO’LSA, NIMA UCHUN 

SHOHNING YAQINIDAGI  HECH KIM BU KASALLIK  BILAN 

KASALLANMADI,  AXIR BEZGAK YUQUMLI INFEKTSION 

XASTALIK HISOBLANADI-KU?!  OLIMLAR BUNI 

ISKANDARNING  HADDAN TASHQARI  KO’P SHAROB ICHISHI 

BILAN IMMUN TIZIMIGA YETKAZGAN  ZARARI  BILAN 

TUSHUNTIRMOQDALAR.  ISKANDAR  BUYUK O’LIMINING 

SABABLARIDAN  BIRI DEB, SHOHNING ZAHARLANGAN 

BO’LISHI MUMKIN, DEGAN TAXMIN HAM ILGARI SURILGAN. 

SARKARDA  XASTALIGINING  BELGILARI HAM SHU NARSANI 

TASDIQLAB TURIBDI: KONVULSIYA  (TIRISHISH), QAYT QILISH, 

YURAKNING  NOTEKIS URISHI. BIROQ BULARNING BARI 

TAXMIN, UNI FAQATGINA  KELAJAKDA  – ILM-FAN  YANA HAM 

RIVOJLANGANDA  ISBOTLASH MUMKIN BO’LADI. 

---

YANGI ZELLANDIYANING OTAGO UNIVERSITETI TIBBIYOT YO’NALISHI O’QITUVCHISI, 

AMALIYOTDAGI SHIFOKOR KETRIN XOLL BU BORADA ISHONCHLIROQ FARAZNI TAKLIF 

ETDI. MAKEDONIYALIK ISKANDAR O’LIMIGA OID BARCHA MA’LUMOTLARNI SOLISHTIRGAN 

KETRIN, ULARNING HAR BIRI BARCHA SAVOLLARGA JAVOB BERMASLIGINI AYTGAN. 

MASALAN, AGAR BEZGAK KASALIGA CHALINGAN BO’LSA, NEGA KASALLIK BOSHQALARGA 

HAM YUQMAGAN? TAXMIN QILINGAN BOSHQA KASALLIKLAR UCHUN ESA UNING BARCHA 

BELGILARI KUZATILMAGAN. VA NIHOYAT, NIMA UCHUN UNING O’LIMIDAN KEYIN 6 KUN 

DAVOMIDA TANASIDA CHIRISH BELGILARI KUZATILMAGAN? KETRIN XOLLNING 

AYTISHICHA, UNI O’LGAN DEB O’YLASHGAN VAQTDA HALI TIRIK BO’LGAN. UNING O’LIMIGA 

ESA GIYEN — BARRE SINDROMI YOKI O’TKIR POLIRADIKULONEVRIT KASALLIGI SABAB 

BO’LGAN. BU KASALLIK FAQAT XX ASRGA KELIB O’RGANILGAN VA TAVSIFLANGAN BO’LIB, 

ALEKSANDR DAVRIDA UNING ALOMATLARI BOSHQA KASALLIK BELGILARI SIFATIDA QABUL 

QILINGAN.

---

VAFOTIDAN SO‘NG TUG‘ILGAN O‘G‘LINI ESA SHUHRATPARAST SARKARDALARI NOBUD QILISHADI. UNING 

SOBIQ LASHKAR-BOSHILARI, ORALARIDAN BIRONTASIGA HADDAN TASHQARI KO‘P HOKIMIYAT TEGIB 

QOLISHDAN QO‘RQIB,ALEKSANDR IMPERIYASINI O‘ZARO TAQSIMLAB OLADILAR. BU ODAMLARNI 

DIADOXALAR (AYNAN —VORISLAR) DEYISHARDI. ULAR HOKIMIYAT TALASHIB, BIR-BIRI BILAN KURASH 

OLIB BORGANLIKLARI UCHUN YUNONISTON VA YAQIN SHARQDA URUSH OLOVI UZOQ YILLAR TINMADI.

---

---

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ROʻYXATI:

1.

ODAM. UZ

2.

ARXIV.UZ 

3.

DARYO.UZ

4.

TAQVIM.UZ

5.

QOMUS.INFO