Majolis un-nafois

 

1.2. Asarning tarkibiy tuzilishi 

Mohir san‘atkor, xalqparvar va madaniyatparvar arbob, mutafakkir olim Alisher 

Navoiy o‘zining ―Majolis un-nafois‖ asarining kompozitsion qurilishi haqida: ―Chun 

bu maqsudg‘a yetildi, oni sekkiz qism etildi va har qismi nafis bir majlisg‘a mavsum 

bo‘ldi  va  majmuig‘a  ―Majolis  un-nafois‖  ot  qo‘yuldi‖,  deb  o‘z  asarining  ibtidosini 

boshlagan.  Tazkira  sakkiz  bo‘limdan  iborat  bo‘lib,  Navoiy  ularni  ―majlis‖lar  deb 

ataydi. Bularda Navoiy 459 ta shoir, yozuvchi va olim haqida ma‘lumot beradi. 

―Avvalgi  majlis.  Jamoati  mahodim  va  azizlar  zikridakim,  bu  faqir  alarning 

sharif zamonining oхirida erdim va mulozamatlari sharafig‘a musharraf bo‘lmadim‖. 

Birinchi  majlisda  Navoiy  hazratlari  o‘zidan  oldin  yashab  ijod  etgan,  yohud 

mulozamatlariga  musharraf  bo‘lmagan  shoirlar  haqida  yozadi.  Quyida  ularning 

ba‘zilariga to‘xtalib o‘tamiz. Bu majlisda 46 ta shoir tilga olinadi. Navoiy  ―Majolis 

un-nafois‖ning birinchi majlisini Qosim Anvor nomi bilan boshlaydi. Uning Qosimiy 

va  Qosim  taхalluslarida  she‘rlar  yozgani,  davrning  mashhur  tasavvuf  shayhlaridan 

bo‘lgani  aytiladi.  Qosim  Anvor 1356  yil Tabrizning  Sarob  degan kentida tug‘ilgan, 

---

15 

 

1433  yil  Jom  viloyatining  Xarjerd  degan  shaharchasida  vafot  etgan  Qosim 

Anvorning: