Мажбуриятлар ва уларнинг турлари

БЮДЖЕТГА ТЎЛОВЛАР БЎЙИЧА
ҚАРЗДОРЛИК ҲИСОБИ
Корхонанинг солиқлар бўйича мажбуриятлари қисқа муддатли ҳисобланади, чунки қонунчиликка мувофиқ улар жорий даврда қопланиши керак.
21-сон БҲМСда корхонанинг солиқ бўйича мажбуриятларни акс эттириш учун 4410 “Бюджетга солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар бўйича бўнак тўловлари” ва 6410 “Бюджетга тўловлар бўйича қарз” счётлари кўзда тутилган.
Таҳлилий ҳисоб учун ҳар бир тўланадиган солиқ турига алоҳида счётлар очилиши тавсия этилади:
- 6411 “??С бўйича қарздорлик”;
- 6412 “Акциз солиғи бўйича қарздорлик”;
- 6413 “Фойда солиғи бўйича қарздорлик ” (ягона солиқ тўлови);
- 6414 “Мулк солиғи бўйича қарздорлик”;
- 6415 “Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи бўйича қарздорлик” ва ҳоказо.
Шунга ўхшаш тартибда бюджетга тўланадиган аванс тўловларини ҳисобга олиш учун счётлар очилиши лозим:
- 4411 “??С бўйича бўнак тўловлари”;
- 4412 “Акциз солиғи бўйича бўнак тўловлари”;
- 4413 “Фойда солиғи бўйича бўнак тўловлари” ва ҳоказо.
Аванс тўловларининг актив счёти ва солиқлар тўловига оид ҳисобланган мажбуриятлар пассивлари бўйича оборотларни та??ослаш корхонанинг бюджет билан ҳар бир солиқ тури бўйича ўзаро муносабатлари натижаларини кўрсатади.
Қандайдир солиқ бўйича бюджетга ортиқча тўлов аванс тўл
СУҒУРТА ВА ДАВЛАТ МАҚСАДЛИ ЖАМҒАРМАЛАРИГА
ТЎЛОВЛАР БЎЙИЧА ҚАРЗДОРЛИК ҲИСОБИ
Мол-мулк ва корхона ходимини суғурталаш бўйича қарздорлик ҳисоби 6510 "Суғурта бўйича тўловлар" счётида юритилади. Суғурталаш мажбурий (қонун ҳужжатларида кўзда тутилган) ва ихтиёрий бўлиши мумкин.
Солиқ кодекси 145-моддасининг 32-бандига асосан фойда солиғини ҳисоб-китоб қилишда ушбу харажатлар чегириладиган харажатлар деб эътироф этилади. Суғурта бўйича нормалардан ортиқча харажатлар Солиқ кодекси 147-моддасининг 3-бандига биноан фойда солиғи бўйича солиқ солинадиган базадан чегирилади.
Ўзбекистон Республикасида суғурта фаолиятини амалга ошириш учун лицензияга эга бўлган юридик шахсларга ҳаётни узоқ муддатли суғурта қилиш бўйича тўланадиган суғурта мукофотлари суммалари фойда солиғи бўйича солиқ солинадиган базадан чегирилади (ЎзР Президентининг 10.04.2007 йилдаги ПҚ-618-сон Қарорининг 6-банди, СК 145-моддасининг 33-банди).
2015 йил 1 январга қадар мол-мулкни суғурта қилиш бўйича суғурта мукофотлари суммалари ҳам чегирилган. 2015 йил 1 январдан бошлаб мол-мулкни суғурта қилиш бўйича кўрсатилган харажатлар ЎзР 04.12.2014 йилдаги ЎРҚ-379-сон Қонуни (4-моддасининг 11-банди) ва ЎзР Президентининг 04.12.2014 йилдаги ПҚ-2270-сон Қарорига (36-илованинг 2-банди) биноан чегириладиган харажатлар таркибидан чи