Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети


Асосий воситаларни туркумларга ажратиш ва баҳолаш тартиби



Download 5,13 Mb.
bet58/182
Sana27.05.2022
Hajmi5,13 Mb.
#610857
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   182
Bog'liq
Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тош

4.3. Асосий воситаларни туркумларга ажратиш ва баҳолаш тартиби.
Асосий воситаларни ҳисобга олишда улар маълум гуруҳларга бўлиниши ҳам мумкин. Чунки асосий воситаларни ҳисобини тўғри ва тўлақонли ташкил этишнинг муҳим шарти, уларни илмий жиҳатдан туркумлаш ва баҳолаш ҳисобланади.
Асосий воситалар ишлаб чиқариш жараёнида қатнашишига кўра ишлаб чиқаришга тааллуқли асосий воситалар ва ишлаб чиқаришга тааллуқли бўлмаган асосий воситаларга бўлинади. Ишлаб чиқариш жараёнида қатнашадиган ва унга хизмат қиладиган меҳнат воситалари ишлаб чиқаришдаги асосий воситалар деб аталади.
Ишлаб чиқариш ва хўжалик фаолиятида асосий воситалар объектлардан фойдаланиш даражасига кўра қуйидаги гуруҳларга бўлинади:

Асосий воситаларнинг бундай гуруҳланиши улардан фойдаланиш самарадорлигини баҳолаш, эскирган воситаларни алмаштириш, кераксиз асосий воситаларни бошқа корхонага бериш ёки сотиш тўғрисида қарор қабул қилиш, шунингдек уларнинг эскиришини тўғри ҳисоб-китоб қилиш учун зарур.
Асосий воситалар иқтисодиёт тармоқларининг туркумланишига мос ҳолда тармоқлардаги турларга бўлинади: саноатдаги асосий воситалар, қишлоқ хўжалигидаги асосий воситалар, транспортдаги асосий воситалар, алоқа соҳасидаги асосий воситалар, қурилишдаги асосий воситалар, савдо соҳасидаги асосий воситалар ва ҳ.к.
Асосий воситалар натурал-моддий таркибига кўра қуйидаги гуруҳларга бўлинади:

  • ер;

  • ерни ободонлаштириш бўйича капитал сарфлар;

  • иморатлар;

  • иншоотлар;

  • узатувчи мосламалар;

  • машина ва жиҳозлар;

  • транспорт воситалари;

  • асбоб-ускуналар;

  • ишлаб чиқариш инвентарлари;

  • хўжалик инвентарлари;

  • иш ҳайвонлари ва маҳсулдор чорва;

  • кўп йиллик дарахтлар;

  • бошқа асосий воситалар.

Асосий воситаларни гуруҳлашда бухгалтерия ҳисоби билан солиққа тортиш мақсадларида улар бир-биридан фарқланиши мумкин. Солиққа тортиш мақсадида эса асосий воситаларни қуйидаги гуруҳларга ажратилади (5-чизма):






Download 5,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   182




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish