Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
16
Коррупцияга қарши курашиш бўйича комиссия йиғилиши бўлиб ўтди. 30.12.2017// http://www.Prokura-
tura.uz/ uz/ page / news/sahdhsagdhsagd7673826378687/.

---

23 
3-мавзу. Инсон ҳуқуқлари: умумий тушунчалар ва таълимотлар, инсон 
ҳуқуқларининг моҳияти ва таркиби. Ўзбекистон тараққиѐтининг янги 
босқичида инсон ҳуқуқларининг таъминланиши. Инсон ҳуқуқлари 
соҳасидаги халқаро ва миллий ташкилотларнинг ҳуқуқий мақоми. 
 
Ўзбекистон Республикасининг мустақилликка эришиши кўп соҳалар 
каби, Ўзбекистоннинг ҳуқуқ фани соҳасида ҳам кўплаб янги тармоқларни 
вужудга келишига ва уларни ривожланишига имкониятларни яратиб берди. 
Чунки, масалан, ушуб инсон ҳуқуқлари ўқув курсини олиб қарайлик, ушбу 
курс 90 йилларгача илғор ғарб мамлакатларида ўқув юртларнинг энги асосий 
предметларидан ҳисобангани ҳолда, бошқа баъзи ўқув юртларида эса, 
ҳуқуқшуносликнинг бундай предмети борлиги тўғрисида мутахассислар ҳам 
билмас эди.
Ўзбекистон мустақилликка эришганидан кейиноқ, инсон манфаатларига, 
унинг ҳуқуқ ва асосий эркинликларига олий қадрият сифатида қарай 
бошлади. Бунга, 1991 йилнинг 30 сентябрида Инсон ҳуқуқлари бутунжаҳон 
Декларацияси Ўзбекистоннинг аъзо бўлишининнг ўзиѐқ яққол мисол бўла 
олади. Чунки, ушбу ѐш давлат мустақиллигининг биринчи кунлариданоқ ўз 
олдига, эркин бозор иқтисодиѐтига асосланган ҳуқуқий демократик давлат 
қуришни мақсад қилиб қўйган ва бу йўлда жаҳон ҳамжамияти томонидан 
эътироф этилиб келинган умуминсоний қадриятларнинг устуворлиги тан 
олинган эди. 
Инсон ҳуқуқлари деганда, давлат ѐки мансабдор шаҳслар томонидан 
муайян шаҳсларнинг қонуний ҳуқуқ ва эркинликлари тушунилади. Инсон 
хуқуқларини бузилиши мавжуд қонунларга риоя қиоя қилмаслик, 
фуқароларнинг ўз ҳуқуқларини амалга оширишларига мансабдор шаҳслар 
тоонидан тўсқилик қилиш, ѐки бўлмаса, давлат томонидан ўзининг халқаро 
мажбуриятларига зид ҳолда қонунлар, ѐки қоун ости ҳужжатларини 
чиқаришлар орқали ҳам амалга оширилиши мумкин. Яъни давлат у ѐки бу 
мажбурий халқаро ҳужжатни имзолаш орқали инсон ҳуқуқларига оид 
халқаро андозаларни бажаришни ўз зиммаларига оладилар, аммо мамлакатда 
ушбу ҳужжатлар етарли равишда имплементация қилинмайди. Унинг 
нормалари миллий қонунчиликка қўлланилмайди.
Мансабдор шаҳслар, айниқса, ҳуқуқни мухофаза қилиш органлари 
вакиллари одил судловни ѐки ҳуқуқни қўллашни амалга ошириш вақтида ўз 
вазиаларини суъистемол қиладилар, ѐки ўз ваколат доираларида четга 
чиқаилар ва оқибатда муайян шаҳслар ѐки шаҳслар гуруҳининг ҳуқуқлари ва 
эркинликларини поймол этадилар.