Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги

I.
 
Хитой:
Бу марказ Шарқий ва Марказий Хитой, Корея, Япония, 
Тайван оролининг каттагина қисмини ўз ичига олади. Соя, чой, манжурия 
тариғи, гречиха, ғўзанинг 
G.arboreum L. 
тури
,
турп, олча, олхўри, беҳи, 
камфар дарахти ва бошқаларнинг ватани. Дунё маданий флорасининг 20% 
шу марказдан тарқалган. 
II.
 
Ҳиндистон: 
Бу марказ ўз ичига Ҳиндистон, Ҳиндихитой ярим 
оролларининг ҳамда Жанубий Хитойнинг тропик ҳудудларини, Жануби-
Шарқий Осиёда тарқалган оролларни ўз ичига олади. Дунё бўйича 
экилаётган маданий ўсимликларнинг 1/3 қисми шу марказдан келиб 
чиққан. Умуман, маданий флоранинг 70 фоизга яқин тури Евросиё

---

491 
материгининг Осиё қисмидан келиб чиққан. Бу марказдан чой, лимон, 
апельсин, бодринг, шакар қамиш, бақлажон, шоли, мош, кокос пальмаси, 
ғўза 
G.arboreum L.
 
ва бошқа маданий ўсимлик турлари келиб чиққан . 
III.
 
Ўрта Осиё:
Бу марказ Шимоли-Ғарбий Ҳиндистон, Афғонистон, 
Ўзбекистон, Тожикистон ва Ғарбий Тян-шанни ўз ичига олади. Бу марказ 
пакана буғдой, нўхат, мош, зиғир, кунжут, каноп, сабзи, ўрик, нок, бодом, 
унаби, узум, ёнғоқ, олма ва бошқа маданий ўсимликларнинг ватани 
ҳисобланади. Ғўзанинг 
G.herbaceum L.
 
тури ҳам шу марказдан келиб 
чиққан. 
IV.
 
Олд Осиё
: Бу марказ Кичик Осиёнинг ички қисми, Закавказье, 
Эрон ва тоғли Туркманистонни ўз ичига олади. Бу марказдан бир донли 
буғдой тури, қаттиқ буғдой, юмшоқ буғдой, жавдар, арпа, сули, беда, 
қовун, қовоқ; мевали дарахтлардан анжир, анор, олма, нок, беҳи, узум, 
хурмо кабилар келиб чиққан. 
V.
 
Ўрта денгиз:
Бу марказ Ўрта денгиз соҳилларидаги ҳудудларни 
ўз ичига олади. Бу марказдан қаттиқ буғдой, сули, зиғир, нўхат, пиёз, 
шолғом, карам, турп, қанд лавлаги, беда каби маданий ўсимликлар 
тарқалган. Дунё маданий ўсимликларининг 10-11% турлари бу марказдан 
келиб чиққан.