Махсус таълим вазирлиги фарғона давлат университети

Жўжи улуси, Олтин Ўрда 
– ХИИИ аср 40 йилларида Ботухон 
бошчилигида ташкил қилинган феодал давлат. Жўжи улуси Қуйи Дунай, Фин 
қўлтиғидан Иртишгача, Қуйи Об, Қора, Каспий ва Орол денгизлари ҳамда 
Балхаш кўлидан Новгород эрларигача бўлган ҳудудда мавжуд бўлган. 

Тархон 
– Чингизийлар давлатида ҳукмдор ва ҳарбий аслзодаларни 
давлат олдидаги хизматлари учун тақдирлангин мулк. Улар турли 
солиқлардан озод қилиниб, ов пайтида урушларда қўлга киритилган 
ўлжаларни шахсий мулк сифатида тақсимлаб берилишига нисбатан 
номланган. 

Муҳтасиб 
– бозорлар назоратчиси, маҳсулотлар, гўшт, мева-
сабзавотларни текширувчи ҳамда аҳолини аҳлоқий ишлари бўйича кузатувчи 
вазифаларини ўтаган. 

Мушриф 
– девонда молиявий назорат ишларида хизмат қиладиган 
лавозимли шахс. 

Суюрғол 
– Чиғатой улуси ва темурийлар даврида эр эгалиги 
муносабатларида инъом этилган эрлар. 

Лой жанги
- “Лой жанги” номи билан машҳур бўлган бу жанг 1365 
йилнинг 22 май куни (Шомийда июн) Тошкент ва Чиноснинг ўртасида дарѐ 
яқинида бўлиб ўтган. Жанг бошланиши арафасида қаттиқ ѐмғир ѐғиб 
ҳаммаѐқ лой бўлиб кетганлиги, жанг лой майдонда олиб борилганлиги учун 
“Лой жанги” деб ном олган. Мовароуннаҳр қўшини бу жангда ўн минг 

---

59 
кишидан айрилди ва тарқоқ ҳолда қочишга мажбур бўлди. 

Беш йилик юриш
– беш йиллик юриш давомида Шимолий эрон тўлиқ 
забт этилади ва у эрдаги маҳаллий Саййидлар сулоласи ҳукмронлиги барҳам 
топади. Шунингдек, яна бир йирик ҳукмдорлар сулоласи бўлмиш 
Музаффарийлар сулоласи ҳам тугатилиб, Форс ўлкаси Умаршайх мирзо, 
сўнгра унинг ўғли Пир Муҳаммад мирзо бошқарувига ўтказилди. Ширвон, 
Озарбайжон, Курдистон, Арманистон, Гуржистон худудларида Соҳибқирон 
ҳукмдорлиги мустаҳкамланиб, Ироқ мамлакати бўйсундирилди. Юқорида 
таъкидланган худудлар эса Мироншоҳ мирзо бошқарувига топширилди. 
