Mustaqil davlatlar hamdo‘stligida sertifikatlashtirish.
Mustaqil davlatlar hamdustligi xududida standartlash metrologiya va sertifikatsiyalash bo‘yicha 1992 yilda imzolangan muvofiqlashtirilgan siyosat olib borish to’g’risidagi kelishuv sertifikatsiyalash bo‘yicha MDXdagi asosiy hujjat hisoblanadi.
Ushbu kelishuvga asosan MDXga a’zo davlatlar o‘z mamlakatlarida erkin holda ISO/MEK tashkilotining yo’riqnomalari va ushbu sohadagi yig‘ilgan tajribalarga amal qilgan holda sertifikatsiyalash ishlarini amalga oshiradilar.
Ushbu kelishuvga asosan MDXga a’zo davlatlar o‘z mamlakatlarida erkin holda ISO/MEK tashkilotining yo’riqnomalari va ushbu sohadagi yig‘ilgan tajribalarga amal qilgan holda sertifikatsiyalash ishlarini amalga oshiradilar.
MDXdagi barcha mamlakatlar ham kelishuvni imzolash uchun bir xilda tayyor emasligi sababli, kelishuvlarni 2 tomonlama amalga oshirish maqsadga muvofiq deb, masalan, O’zbekiston bilan Rossiya Federatsiyadagi ilg‘or yutuqlardan biri kelishuvga a’zo mamlakatlar uchun standartlash, metrologiya va sertifikatsiyalash bo‘yicha yagona talablar o’rnatilishidir. MDXdagi sertifikatsiyalash ishlarini davlatlararo kengash boshqarib boradi.
Davlatlararo kengashni asosiy yutuqlari bo’lib quyidagilar hisoblanadi.
a) Sobiq ittifoqdagi mavjud bo‘lgan etalon ba’zasi va me’yoriy hujjatlarni barcha fondlarining saqlanib qolinishi;
b) Standartlash, metrologiya va sertifikatsiyalash bo‘yicha mustaqil davlatlar hamdo’stligi mamlakatlaridagi milliy qonunlarini uyg’unlashtirilishi;
v) umumiy Iqtisodiy kenglikni mustahkamlash va ishlab chiqarish sohasidagi integratsiyani kuchaytirishga yo’naltirilgan sohasi bo‘yicha davlatlararo kelishuvlarni tayyorlash.
MDXda sertifikatsiyalash bo‘yicha ustuvor yo’nalishi bo’lib o‘zaro etkazib berilayotgan mahsulotlarning xavfsizligini ta’minlash hisoblanadi.
O’zbekiston Respublikasida sertifikatlashtirish amaliyoti.
Sifatni boshqarish tizimlarini sertifikatlashtirish tovar va xizmatlar sifatini oshirishda katta ahamiyatga ega. Tovarlarni nisbati doimiy tarzda nazorat qilib boriladi. Tovarlarning sifatini miqdoriy jixatdan tavsiflovchi fan kvalimetriya hisoblanadi. Tovarlarning yoki xizmatlarning sifatini baholashda ularning sifat ko’rsatkichlarini me’yoriy hujjatlardagi normalarga mosligi tekshiriladi. Tovarlarni sifatini baholashda orgonoleptik (inson) va laboratoriya (fizik, kimyoviy) mikrobiologik tekshirish usullaridan foydalaniladi. O’zbekiston Respublikasida sifatni nazorat qilish va boshqarishni mamlakat miqyosida O’zbekiston Respublikasi standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya agentligi amalga oshiradi. Bundan tashqari mamlakatimizda 90 ga yaqin sertifikatlashtirish va 300 ga yaqin sinov laboratoriyalari faoliyat ko’rsatmoqda.
Sifatni boshqarish tizimlarini sertifikatlashtirish tovar va xizmatlar sifatini oshirishda katta ahamiyatga ega. Tovarlarni nisbati doimiy tarzda nazorat qilib boriladi. Tovarlarning sifatini miqdoriy jixatdan tavsiflovchi fan kvalimetriya hisoblanadi. Tovarlarning yoki xizmatlarning sifatini baholashda ularning sifat ko’rsatkichlarini me’yoriy hujjatlardagi normalarga mosligi tekshiriladi. Tovarlarni sifatini baholashda orgonoleptik (inson) va laboratoriya (fizik, kimyoviy) mikrobiologik tekshirish usullaridan foydalaniladi. O’zbekiston Respublikasida sifatni nazorat qilish va boshqarishni mamlakat miqyosida O’zbekiston Respublikasi standartlashtirish, sertifikatlashtirish va metrologiya agentligi amalga oshiradi. Bundan tashqari mamlakatimizda 90 ga yaqin sertifikatlashtirish va 300 ga yaqin sinov laboratoriyalari faoliyat ko’rsatmoqda.
O’zbekiston Respublikasida sertifikatlashtirish tartibi bir xil turdagi mahsulotning har bir turi bo‘yicha O’zbekiston Respublikasi adliya vazirligi tomonidan qayd etiladigan sertifikatlashtirish qoidalariga muvofiq keluvchi tartibda amalga oshiriladi.
Mahsulotning tashqi tavsifnomalari va dizaynini o‘zgarishi sertifikatlashtirish jarayonida ilgari tekshirilgan xavfsizlik tavsifnomalariga ta’sir etmasa, u holda zamonaviylashtirilgan mahsulot uchun qo’shimcha sertifikatlashtirish o‘tkazilmaydi. Mahsulotning xavfsizligi bo‘yicha majburiy tavsifnomalar standartlashtirish bo‘yicha mos ravishdagi normativ hujjatlar bilan aniqlanadi.
«Mahsulotlarni sertifikatlashtirishini amalga oshirish tartibi to’g’risidagi» O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 06.07.2004 yildagi № 318-sonli qaroriga 1-ilovada keltirilgan nizom majburiy va ixtiyoriy sertifikatlashtirishga nisbatan qo’llanadi.
