Oichashlami bajarishga tayyorgarlik
Paxta tolasining rangi va tashqi ko„rinishini aniqlash uchun namuna
tanlash 0„z DSt 604, 0„z DSt 614- ga muvofiq bajariladi.
34-rasm. Etaion namunalar
Oichashni bajarish
Paxta tolasining rangi va tashqi ko„rinishini aniqlash maxsus
jihozlangan klassyor xonalarida bajariladi. Operator sinalayotgan namunani
klassifikator stoliga, tashqi ko„rinish etaion namunalari (34-rasm)
joylashgan quti bilan yonma-yon qo„yadi va solishtirma yoii bilan ko„proq
yaqin keluvchi etaion namuna topiladi. Keyin operator sinalayotgan
namunani yuqori va pastki boiaklarga ajratadi (kitob shaklida ochib) va
namunaning ichki yuzasini etaion namunalar bilan solishtiradi. Agar
namunaning tashqi va ichki
124
yuzalar
rangi hamda tashqi ko„rinishi muvofiq kelmasa, baholash natijasi
sifatidapast ko„rsatkich olinadi.
Tabiiy yorag„likda sinash usuli
Paxta tolasining rangi va tashqi ko„nnishini tabiiy yorugiikda
aniqlashda operator soya joyda bo„lishi kerak. Klassifikatsiya stoli shunday
joylashgan bo„lishi kerakki, operator namunalami tekshira- yotgan vaqtida
yorugiik manbaiga teskari qarab turishi kerak. Operator atrofida nur
taratuvchi, nur qaytaruvchi ko„zgu va yaltiroq boyalgan jismlar boimasligi
kerak. Tolaning shtapel uzunligi klassyor qoida aniqlaydi.
Namunani etaion namunalar bilan solishtirish arbitraj usuli bilan
bajariladi.
Paxta tolasining chiqishi
Chigitli paxtadan olinadigan asosiy mahsulot paxta tolasi hisoblanadi.
Tola massasi G
T
ning chigitli paxta massasi Go, ga nisbati tolaning chiqishi
В deb ataladi (%):
Laboratoriya sharoitida har bir partiyada chigitli paxtadan qancha tola
chiqishini shu partiya paxta namunasini 10 arrali jinda ishlab chiqib topiladi.
Ishlab chiqarish sharoitida esa, berilgan partiya paxtasining nazorat guruhini
ishlab, tola chiqishi aniqlanadi.
Nazorat guruh paxtalarini korxonada ishlashdan awal paxta tarozida
tortiladi, tozalanadi va texnologik mashinalar sozlanadi. Paxta ishlangandan
keyin tayyor mahsulotlarning iflosliklaiini alohida yiglb, tarozida tortiladi.
Tola, chigit, lint va tolali chiqindilar hamda iflosliklami alohida olchab,
ulaming chiqishi aniqlanadi.
Tola chiqishini aniqlovchi ko'rsatkich sifatida chigitli paxtaning tolalik
darajasi - tolalik indeksi xizmat qiladi. Chigitli paxtaning tolalik darajasi
deb, 100 dona chigitdan ajratib olingan tolaning gramm hisobidagi
massasiga aytiladi.
Paxtadan olinadigan chigit uruglik hamda texnik chigitlarga ajratiladi.
Bular to„g„risidagi ma‟lumotlar quyidagi bobda yoritilgan.
125
Do'stlaringiz bilan baham: |