Magmatik jinslarning yer yuzasida tarqalishi

Stromboli guruhidagi vulkanlar. Nomi O'rta dengizidagi Lipar
orolida joylashgan Stromboli (926 m) vulkanidan olingan. Bu guruhdagi vulkanlardan harorati 1000 -1100°S li suyuq, bazal't lavasi, ba’zan andezit, liparit-obsidian jinslari chiqadi. Vulkan harakati doimiy emas. Lava ichida shag’al, lapilli va vulkan bombalari uchraydi.

2. 
   Vezuviy - Etna guruhidagi vulkanlar. Italiyaning Neapol';
   shahri yaqinidagi Vezuviy vulkani bilan Sitsiliya orolidagi Etna vulkani nomidan olingan. Kamchatkadagi bir qancha vulkanlar shular qatoriga kiradi. Vezuviy vulkani atrofida diametri 15 km li Somma kalderasi hosil bo'lgan. Vezuviy uning o'rtasida bo'lib diametri 3 km li krater hosil qilgan.
   Bu vulkanlardan chiqadigan lava tarkibi “o'rta va nordon” bo'lganligi sababli lava ba’zan vulkan krateri og’zida qotib qoladi. Lava ostida magmadan ajralgan gazlar yig’ilib qolib qayta otiladi, Ikkinchi marta otilgan paytda kuchli portlash yuz beradi. Bu guruh vulkanlar lavasi quyuq bo'ladi.
   Vezuviy guruhidagi vulkanlar otilganda dastlab suv bug'i bilan quyuq tutun va gaz chiqadi. Bu jarayon kuchaya borib kuchli portlash ro'y beradi ( kul, so'ng bombalar, qum, shagal otilib chiqadi). So'ngra hamma yoqni yoritib qip-qizil chug’dek quyuq lava oqib chiqa boshlaydi va u vulkan krateri atrofida 4-5 km yergacha oqib boradi.
   Vulkan krateridan chiqqan qattiq va suyuq mahsulotlar uning atrofida yig’ilib konus shaklida qavat-qavat bo'lib joylashadi. Vulkandan otilib chiqqan lava vulkan kraterida uzoq vaqt qotmay yotadi. Kraterdan gaz va bug’ otilib turadi. Bu guruh vulkanlariga eramizdan 700 yil avval otila boshlagan Etna (Sitsiliya), Vezuviy (Italiya), O'rta dengizdagi vulkan va boshqa vulkanlar kiradi. 

   4.