Маьрузалар курси

 
Ёритувчи 
юқори 
босимли 
разрядланувчи 
лампаларни 
асосий 
характеристикалари.
Юқори босимли разрядланувчи лампаларни энергетик кўрсаткичлари уларни конструктив 
бажарилиши ва бирлик қувватига боғлиқ. Нур ФИК-и 4…18% (каттароқ қийматлар ДНаТ 
лампаларга тааллуқли). 
Энергетик кўрсаткичларга балласт қаршиликларидаги қувват йўқотилишлари 
таъсир қилади. Энг қувватли лампаларда балластдаги исрофлар лампа қувватини 5…6%-
дан ошмайди. Ишлаб чиқарилаятган лампаларни бирлик қуввати 50…50 000 Вт. 
Юқори босимли разрядланувчи лампаларни спектрал характеристикалари асосан 
разряд трубкани тўлдирилиши билан белгиланади. Симобли ДРЛ лампаларда кўк-зангор 
нурланиш кўп, ДНаТ лампаларда – сариқ-пушти (расм 9.5). Ҳар икала нурланиш ҳам ранг 
узатишни бузади, ш.у. ДРЛ ва ДНаТ лампалар асосан ташқини ѐритиш учун қўлланилади. 
Юқори босимли разрядланувчи лампаларни нур тарқатиш қобилияти 
люминесцентлиникиларга қараганда ўрта ҳисобда пастроқ. Шу билан бирга натрийли 
лампаларни нур тарқатиш қобилияти ҳамма нурланишни электр манбаалари ичида энг 
юқори. 
Юқори босимли разрядланувчи лампаларни нур тарқатиш қобилияти ДРЛ 80-да 40 
лм

Вт, ДРЛ-2000-да 60 лм

Вт. 
ДРИ турдаги металлгалоген лампалар нур тарқатиш қобилияти бўйича 
натрийлилардан пастроқ (65…90 лм

Вт), аммо нурланишни ранг узатишни юқори 
сифатини таъминлайдиган анча яхши спектрал таркибга эга. 
Юқори босимли разрядланувчи лампаларни эксплуатация кўрсаткичлари 
люминесцентлиларникига қараганда умуман яхшироқ. Ташқи колба мавжудлиги туфайли 
лампаларни асосий параметрлари ташқи муҳит факторларига кам боғлиқ. Ҳаво ҳарорати 

30
о
С-да нур оқими номинал қийматдан тахминан «-5%»-га ўзгаради. 
Ташқи колбасиз ишлайдиган юқори босимли симоб лампаларни (ДРТ) 
параметрларига атроф-муҳит ҳарорати сезиларли таъсир қилади. Ҳарорат пасайганда 
лампани нурланиш оқими ва қуввати анчагина ўзгаради, ҳарорат кўтарилганда кварц 
ойнани қорайиши ҳисобига лампани иш муддати қисқаради.