Маьрузалар курси

 
Расм 8.3. Лампалар конструкциялари: а-умумий вазифали қиздирилувчи; б-
инфрақизил кўзгули; в-чизиқли галогенлиларни; 1-қиздириш жисми; 2-ипни 
таянчи; 3-колба; 4-цокол; 5-ички кўзгули қайтаргич; 6-нур филтрни қоплаш зонаси; 
7-контактли чиқиқ. 
. 
қиздирилувчи лампаларни нур техник характеристикалари қиздириш ҳарорати 
билан боғлиқ, ишчи ҳарорат фақат вольфрамни эриш ҳарорати билан эмас, балки уни 
интенсив чангланиши билан ҳам чегараланади. 
Иссиқлик нурланиш қонунларидан келиб чиқадики, қиздирилувчи лампаларни иш 
кўрсаткичлари қиздириш ҳароратига тўла боғлиқ. Энергетик ФИК юқори (

е.л.

70…90%), 
нурли ФИК эса 3,5%-дан ошмайди. Спектрни кўринадиган қисмида тўлқин узунлиги 


600…780 нм бўлган пушти-қизил нурланишлар кўп; тўлқин узунлиги 


380…450 нм 
бўлган кўк нурланишлар 10 марта кам. Бундай спектрал таркиб тўғри ранг узатишни 
таъминламайди. Умуман, қиздирилувчи лампаларни нурланиш спектри ѐритиш учун 
қулай эмас. 
қиздирилувчи лампаларни нурланиш оқими ва нур узатиш қобилиятига вольфрам 
спирални қизиш ҳарорати таъсир қилмайди. Вольфрам ипини каттароқ диаметрига 
каттароқ нур узатиш қобилияти тўғри келади. 
қиздирилувчи галоген лампалар оддий лампаларга қараганда каттароқ нур узатиш 
қобилиятига эга. Инфрақизил лампаларда қиздириш ҳарорати кичикроқ. Бу инфрақизил 
ФИК яқин 80%-лигида иш муддатини 6…10 мартага кўпайтиришга имкон яратди. 
Лампаларни нур узатиш қобилияти қиздирилувчи жисмни конструктив 
бажарилиши ва колбани тўлдирилишига боғлиқ. Тенг қувват ва номинал кучланишда 
криптон лампаларни аргонлиларга қараганда нур узатиш қобилияти юқорироқ. 
Лампалар 1-дан 380 В-гача кучланишга ва ваттни қисмларидан 20 кВт қувватгача 
ишлаб чиқилади. 
қиздирилувчи лампаларни фойдали иш муддати 1000 соат дейилади, 
кафолатлангани эса 700 соат. Галоген лампаларни фойдали иш муддати 2 марта кўп – 
2000 соат. Инфрақизил лампаларни иш муддати 6000…10000 соат. 
қиздирилувчи лампалар ишини ҳамма кўрсаткичлари тармоқ кучланишини 
оғишларига боғлиқ, чунки у билан қиздирилувчи жисмни ҳароратини ўзгаришлари 
боғлиқ, бу иш муддатига энг катта таъсир қилади.