Macromedia flash texnalogiyasi yordamida web sahifa yaratish va bezash.
Reja:
1.Macromedia Flash dasturi
2.Macromedia Flash yordamida web sahifa yaratish va bezash
Flash MX – Web sahifalaridagi animatsiyalar, bezaklar va boshqa
manbalarni o’z ichida saqlagan yuqori darajali dizaynlar yaratish uchun
mo’ljallangan dasturiy vosita hisoblanadi. Flash MX dasturi yuqori darajadagi
imkoniyatlari mavjud bo’lgan texnologik vositalar sirasiga kirib uni bir so’z bilan
Flash texnologiyasi deb atashimiz mumkin. Flash texnologiya yordamida
animatsiyalar, Web–saytlar va ular uchun bannerlar, har-xil multimediali
prezentatsiyalar yaratish mumkin. Flash texnologiyasi yordamida yaratilgan turli
loyiha va mahsulotlari – har doim harakatni yorqin aks etib, undagi tovush va
video ko’rinishlar Internet loyihalarida harakatliligi bilan ajralib turadi. SHuning
uchun bu texnologiya yordamida saytlar yaratish imkoniyati juda yuqori. Lekin
Flash texnologiyasining Internet tizimida ishlashda ayrim kamchiliklari mavjud.
Jumladan:
1. Flash elementlarini saytda tasvirlab berish uchun, brouzerda Flash-player
o’rnatish zarur. Internet Explorer da esa dastlabki o’rnatishdan keyin Flash-player
o’rnatiladi. Agarda siz boshqa brouzerlarni qo’llaydigan bo’lsangiz, u holda Flash-
player ni o’rnatishga to’g’ri keladi.
2. Flash-saytlari HTML saytlariga qaraganda katta xajmni egallaydi, shuning
uchun
ularning
yuklanishi
birmuncha
sekin.
3. Flash-texnologiyani ko’pincha reklama maqsadida qo’llaniladi, shuning uchun
informatsion portallarda qo’llashga tavsiya qilinmay. CHunki bunday portallar
hajmi juda kattalashib ketadi.
4. Flash-saytni yaratish biroz mehnat talab qiladi. SHuning uchun ham bunday
saytlarning narxi, HTML saytlar narxiga qaraganda ancha yuqori baholanadi.
Ayrim xollarda juda chiroyli saytlar o’zining tashrif buyuruvchilarini
vaqtning hisobiga yo’qotishadi. YA’ni sayt kompyuter ekranida to’liq tasvirlanib
bo’lgunga qadar ketgan vaqtning evaziga. Ammo bunday saytlar har qanday
foydalanuvchini o’zining yuqori darajali grafikasi, ko’pqirrali imkoniyatlari, rang-
barangligi bilan foydalanuvchilarning asosiy qismini yo’qotgani yo’q. Natijada
Flash dasturi Web – ishlab chiquvchilar orasida keng qamrovli o’rniga ega bo’lib
bormoqda.
Flash usulida tayyorlangan prezentatsion saytlar yuqori darajadagi grafik
almashinuvlar bilan, boy interaktiv g’oyalari bilan va rasmlarning yuklanish tezligi
yaxshiligi tashrif buyuruvchilarda katta taasurot qoldiradi. Bundan tashqari
harakatlanuvchi panellar, dinamik harakatlar, sinxron tovushli kliplar ham har
qanday foydalanuvchini diqqatini o’ziga tortadi. Siz xattoki informatsion sayt
yaratayotgan bo’lsangiz ham, flash-texnologiyani qisman qo’llash yo’li bilan ham,
tashrif buyuruvchilaringiz uchun yaxshi taasurot qoldiradigan Internet resurs
yaratish mumkin.
FLASH MX dasturi oynasining qismlari
Flash dasturi oynasi bir nechta qismdan iborat. Ular bilan tanishib chiqamiz.
Dastur oynasining asosiy qismlaridan biri dastur ish maydonidir. Ish maydonida
biz ob’ektlarni chizish, tahrirlash, harakatlantirish imkoniyatini amalga oshiramiz.
Undan yuqorida esa - vaqt diagrammasi yoki vaqt shkalasi (timeline) joylashgan.
Bu haqda quyida tanishib o’tamiz.
Flash dasturi oynasi ko’rinishi.
Flash dasturida ishlash uchun biz bir nechta yangi tushunchalar bilan
tanishimiz zarur. Bular: Flash belgisi, grafik tasvir (simvol), animatsion klip, aktiv
tugma, ssena, kadr, boshkaruv kadr, Vaqt-chizg’ichi, va qatlam.
Vaqt-chizg’ichi (TimeLine – Vremennaya shkala) - Flash dasturida
animatsiya xarakatlarni yaratishida asosiy ish quroli. Ushbu soxada qatlam va
kadrlarni kurishimiz va ular ustidan xar xil amallarni bajarishimiz mumkin. Vaqt-
chizg’ich orkali qatlamlarni joylashuvi va turi, kadrlar turi (boshkaruv va
avtomatik yaratilgan kadrlar) va ulardagi action dasturlash skriptlar mavjudligini
kurishimiz va sozlashimiz mumkin.
Ushbu soxaning chap tomonda qatlamlar soxasi, ung tomoda esa shu
qatlamlardagi kadrlar soxalari joylashgan.
Vaqt-chizg’ichning chap (qatlamlar) tomoni:
-ustuni
qatlam
ko’rinishi
yoki
kurinmasligini,
- ustuni qatlamni o’zgartirish mumkinligi yoki mumkin emasligi va
- ustuni qatlam elementlari to’liq yoki faqat chegaralari ko’rinishini
o’zgartirishga
yordam
beradi.
-
tugmasi
yangi
qatlam
yaratish,
-
tugmasi
xarakat
trayektoriyasi
qatlamni
yaratish,
-
tugmasi
qatlamlar
uchun
papka
yaratish,
- tugmasi esa tanlangan qatlamni uchirish amallarni bajaradi.
Vaqt-chizg’ichning o’ng (kadrlar) tomoni:
Vaqt-chizg’ichnining
ung
tomonning
pastki
kismidagi
joylashgan
- soxasi bosh kadrga utish, kushni kadrlarni yoki ular
chegaralarini kursatish xamda bir nechta kadrlarni bir paytda taxrirlash tugmalari,
- soxasi esa nechanchi kadr tanlangan, kadrlar tezligi va
nechanchi sekundda joylanishimizni kursatuvchi tugmalari.
- Qatlam (Layer - Sloy)- xar bir grafik
muxarrirlaridek Flash dasturida xam qatlamlardan foydalanamiz. Kaysi qatlam
yukorida joylashgan bulsa shu qatlam ob’ektlar boshkalar ustida kursatiladi.
Qatlamni kurinmas yoki uzgartiruvchan emas xolatga utkazish mumkin. Qatlamlar
oddiy, xarakat trayektoriya qatlami yoki maska (paydo bulish) qatlam ko’rinishida
bulishi mumkin. Bir vaktdagi bir nechta xar xil xarakatlar uchun xar xil qatlamlar
kerak.
