sezilarli
darajaga etdi.
135
Jurnalistikamiz
axborotning
globallashuv
jarayonida
nafaqat
jurnalistlarga, balki ixtisoslashgan jurnalistlarga va ulaming xolis va
haqqoniy axborotlariga ehtiyoj sezmoqda.
Demak,
bugun
ommaviy
axborot
vositalarining
faoliyatini
erkinlashtirishni davom qilish kerak. Bu mamlakatda axborot makoni
yaratilayotganini ko‘rsatadi.
Jamiyatning axborotlanishi degan ibora shu mamlakatda demokratiya
bormi yoki yo ‘qmi degan savolga ham javob bera oladi.
0 ‘zbekistonda erkin axborot muhiti vujudga kelayotganligini axborot
texnologiyalarining o ‘rnini bilish, ular rivojiga iqtisodiy tomondan
yondashish zaruratini keltirib chiqaradi.
Agar axborot sho‘ro davrida faqat targ‘ibot va tashviqot vositasi
bo'lib iqtisodiy erkin boig am bois, u bu axborotdan o ‘z manfaati y o lid a
foydalangan, boshqacha aytganda OAV yagona mafkuraga xizmat qilgan.
Ahvol o ‘zgardi. Endi axborot erkin faoliyat ko‘rsatishga o ld i. Bugun
axborot so zining lug£aviy m a’nosi ham tubdan o ‘zgardi. Axborot tovarga
aylandi. Endi u iqtisodiy qaramlikka duchor bo‘ldi. Shundan Prezidentimiz
2005-yil 28-yanvardagi O zbekiston Oliy Majlisining qo‘shma majlisidagi
m a’ruzasida:
avvalo ommaviy axborot vositalarining iqtisodiy erkinligini
ta’minlash kerak. Bu ulaming mustaqil faoliyat yuritish va rivojlanishi
uchun asosiy omil bo iish i lozim...” deb bejiz aytmaganlar. Demak nafaqat
targMbol-tashviqot bilan shug' ullamb qolmay, endilikda jurnalistika iqtisod
bilan ham shug‘ullanishga majbur. Xuddi shu jarayonda faoliyat yurita
oladigan
nashr
demokratiyaga
xolis
xizmat
qila
oladi.
Bugun
jumalistlarimiz faoliyati uchun barcha lmkomyatlar mavjud. Deyarli
barcha
tahririyatlarimizda
telefondan
tortib
uyali
telefongacha,
kompyuterdan tortib faks raqamli fotoapparatu, diktafonu lazerli printir,
kseroks kabi texnik vositalargacha boi. K o‘pgina tahririyatlar intemetga
ulangan. Huquqiy asoslar toialigicha jurnalistga xizmat qiladi. Faqat
halo], barakali mehnat kerak.
Jurnalistlar shu vazifalarni to ‘la-to‘kis uddaladimi, demak u faoliyat
yuntayotgan OAV xolis vositachi rolini bajara oladi. G coyaviy - siyosiy
saviyasi baland, m a’naviy dunyosi boy jurnalistgina xolis va haqqoniy
136
\
axborot tarqata oladi va haqiqiy mafkura targ‘ibotchisiga aylanadi. U shu
bftan bir qatorda o‘z nashrining iqtisodiy qaramlikdan chiqishiga zamin
yaratadi.
Demokratik jamiyat qurar ekanmiz, demak shunga mos va xos
jurndlistika kerak. Bu jumalistikaning asosiy vazifasi jamoatchilik fikriga
ta’sir ko‘rsatadigan, xolis va haqqoniy axborot bera oladigan jurnalistika
bo‘lishi kerak.
Bugungi jurnalistikamiz fikrga qarshi faqat fikr, jaholatga qarshi faqat
ma’rifat bilan kurashishi kerak.
Bu mafkura kurashida jumalistlar har tomonlama bilimli, topqir
bo‘lishi lozim. Shu o ‘rinda Prezidentimizning: “Siyosat haqida gapirganda
- siyosatchi, iqtisod haqida - iqtisodchi bo ‘lib fikr yuritishni, m a’naviyat
va m a’rifat haqida m a’rifatchi, hayotiy - falsafa muammolar xususida
faylasuf b o iib bahsga kirishishni mana shunday yuksak qobiliyat va
mahoratga ega b o iish ni hayotning o ‘zi jurnalistlarimiz oldiga eng muhim
vazifa qilib q o ‘ymoqda”, degan fikrlarini keltirish bugungi kun talabiga
aylandi.
San’at haqida san’atni chuqur egallagan san’at jurnalistigina bahsga
kirishishi, to‘g ‘rirog‘i shu haqda material yozishi talab qilinishi ham davr
talabiga aylandi.
O czbekiston davlat san’at instituti yuqorida aytganimizdek, 1993-
yildan boshlab san’atshunos jum alistlar tayyorlab kelmoqda.
Endi bunday ishlami davom ettirishning dolzarbligini esdan
chiqarmaslik kerak. Jurnalistika ijodiy kasb b o ig ani bois unga e ’tibor
hukumatimiz tomonidan katta.
0 ‘zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 1999-yil 26-fevraldagi “Jurnalist kadrlar tayyorlash va
qayta tayyorlash tizimini takomillashtirish to ‘g ‘risida” qabul qilgan qarori
jum alistlar tayyorlayotgan o ‘quv yurtlari faoliyatida katta ijobiy
o ‘zgarishlar yaratdi. Yangi zamonga mos keladigan o ‘quv rejalari tuzildi.
Domlalar attestatsiya qilindi.
Test sinovlari bilan bir qatorda ijodiy imtihonlarga katta e’tibor berila
boshlandi. Bu tadbirlar jurnalist kadrlar tayyorlashga ijobiy ta ’sir ko‘rsatdi.
Matbuotimiz rivojida Mustaqil bosma ommaviy axborot vositalari va
axborot agentliklarini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish jam oat fondining
137
faoliyati sezilarli darajada. Fond 2005-yilda Prezidentimiz farmoni bilan
tashkil etildi.
j
Shu o ‘tgan davr ichida fond “M as’uliyat va yuksak professional
mahorat, xolislik va haqqoniylik, oshkoralik va ochiqlik, mustaqil fikr va
erkin
so‘z”
shiori
ostida
0 ‘zbekistonda
mustaqil,
o ‘zini-o‘zi
ta’minlaydigan, zamonaviy demokratik va standartlarga javob beradigan
bosma ommaviy axborot vositalarining shakllanish jarayomni q o ilab -
quvvatlab kelmoqda hamda ulaming moddiy-texnika bazasini va xodimlari
salohiyatini mustahkamlashga o ‘z hissasini qo‘shib kelmoqda.
Jumladan, Fond bir nechta muhim y o ‘nalishlarni o ‘z faoliyatining
asosi deb biladi. Xususan, jurnalistlarni tayyorlash va qayta tayyorlashga,
jurnalist mahoratini oshirish, ularning tajriba almashuvi, bilim - iqtidorini
boyitishga ko ‘maklashishdan lborat.
Fond у ana markazda va viloyatlardagi yetakchi gazetalar qoshida
jurnalistik mahorat markazlari tashkil qildi. Ular ijobiy faoliyat
yuritmoqda.
0 ‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi
raisi, taniqli jurnalist Firdavs Abduholiqov ta ’kidlab “0 ‘zbekiston
matbuoti” jurnalida 2007, 5-son, 9-bet) yozishicha: “Hozir qaysi gazeta
yoki jum alni qoclga olsangiz, u markaziy nashr b o ‘ladimi yoki chekka
tuman gazetasimi, Fond ramziga ko‘zingiz tushadi. Bu - Fond mana shu
nashr hayotiga kirib kelgani ular bilan hamkorlik qilayotgani, birgalikda
loyihalarni amalga oshirayotganidan dalolat beiadi” .
Shu o ‘rinda bir muhim masalaga ham e ’tibor qaratish lozim. B o‘lajak
jurnalist talabalar uchun sof jurnalistika nazariyasiga oid o ‘zbek tilida
adabiyotlarning kamligi soha rivojiga o ‘z ta ’sirini ko‘rsatmoqda.
Ushbu darslik o‘sha bo‘shliqni biroz bo‘lsada to ‘ldirishga xizmat qilar
degan umiddamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |