M uh am m ad yo qub o sto n a q u lo V budjet hisobi

(G'aznachilikka o'tish sharoitida: 
214~«Budjet mablaglari hisobidan qopianadigan budjet m abiaglari 
oluvchilaming xarajatlari» subschyoti)
nimalar qoladi?
36. Xarajatlami hisobdan chiqarish natijasida keyingi yilning birinchi 
yanvariga qoldiq sifatida 203-«Kapital qo'yilmalarga budjet bo’yicha 
xarajatlar» schyotida nimalar qoladi?
22 -
Zak. 2/1
337

---

0 ‘N U CHINCHI BOB. 
B U D JET TA SH K ILO TLA RIN IN G X ARAJATLAR 
SMETASI IJR O S I HAQIDAGI HISOBOTI
1. B U X G A L TE R IY A H IS O B O T L A R I VA B A LA N SLA R IN I T U Z IS H
B O ‘Y IC H A U M U M IY Q O ID A LA R
O ‘zbekiston Respublikasi M oliya vazirligining buyrug‘i bilan 
tasd iq langan 0 ‘zbekiston Respublikasi davlat budjetida turuvchi 
tash kilotlam ing buxgalteriya hisobotlari va balanslari to ‘g ‘risidagi qoida 
bilan yuridik shaxs m aqom iga ega boMgan va 0 ‘zbekiston Respublikasi 
d avlat budjetida turuvchi tashkilotlar, shuningdek, vazirliklar, idoralar, 
hokim liklam ing boshqarm a (b o ‘lim)lari, shaharlarning v a tum anlarning 
m arkaziy kasalxonalari ham da boshqa budjet m ablag‘larini oluvchilar 
qoshidagi m arkazlashtirilgan buxgalteriyalar tom onidan buxgalteriya 
hisobotlari va balanslarini tu zish tartibi belgilangan.
O ‘zbekiston R espublikasi davlat budjetida turuvchi tashkilotlam ing 
buxgalteriya hisobotiga uslubiy rahbarlik 0 ‘zbckiston Respublikasi 
M oliy a vazirligi tom onidan am alga oshiriladi. T ashkilotlar xarajatlar 
sm etalarining ijrosi haqidagi buxgalteriya hisobotining nam unaviy va 
m axsu s shakllari ham da bu shakllam i toMdirish tartibi haqidagi qoidalar 
0 ‘zbekiston R espublikasi M o liy a vazirligi tom onidan tasdiqlanadi.
K apital q o ‘yiIm aiar va u iam i m oliyalashtirish m anbalari tash­
k ilo tlam in g yagona balansida hisobga olinadi.
B udjet tashkilotlarining rahbarlari va ulam ing buxgalteriya xizm atlari, 
m arkazlashtirilgan buxgalteriyalam ing bosh buxgaltcrlari buxgalteriya 
hisob i v a hisoboti ustidan rahbarlik qiladi va ulam ing toMaligi va 
haqiqiyligi uchun jav o b g ard irlar hamda o ‘z tizim idagi tashkilotlar 
x arajatlar sm etalarining ijrosi ustidan nazoratni am alga oshiradi.
2. B U X G A LTERIY A H ISO B O T L A R I VA B A LA N SLA RIN I 
TA Q D IM E T IS H VA TASDIQLASH TA RTIBI
R espu blika budjetida turuvchi tashkilotlar 0 ‘zbekiston Respublikasi 
M o liy a vazirligining tegishli b u y ru g ‘i bilan belgilangan m uddatlarda va 
m an zillarg a oylik, chorak va yillik buxgalteriya hisobotlarini, chorak 
v a y illik h isobotlariga b alan slarin i ham ilova qilib, taqdim etadi.
338

---

Q oraqalpog'iston Rcspublikasi budjetida, viloyatlar, shah arlar va 
tum anlar budjetlarida turuvchi tashkilotlar tegishli vazirliklar va id oralar, 
hokim iyatlam ing boshqarm a(bo‘lim )lari bclgilagan m uddatlarda u larg a 
oylik, chorak va yillik buxgalteriya hisobotlarini, chorak va y illik
hisobotlarga balanslam i ham ilova qilib, taqdim etadi.
M ahalliy budjetda turuvchi budjet m a b la g ‘larini bosh b oshqaruvchilar 
tegishli m oliya organlariga ular b clgilagan m uddatlarda y ig ‘m a o y lik , 
chorak va yillik hisobotlam i va b alan sla m i taqdim etadi. R csp u b lik a 
budjetida turuvchi tashkilotlar o ‘zlari b o ‘ysunuvchi yuqori tash kilotlarg a 
ular belgilagan m uddatlarda hisobot taq d im etadi.
B udjet yili davom ida m oliyalashtirilishi bir budjetdan b o sh q asig a 
berilgan yoki b ir vazirlik (idora) tasarrufidan boshqasiga b c rilg a n
tashkilotlar berilish sanasiga buxgalteriya hisobotini (yillik h iso b o t 
shakllari hajm ida) tuzadi vaun i a w a l b o ‘y sunilg an yuqori organga h a m d a
yangi bo‘ysunish b o ‘yicha yuqori org an g a taqdim etadi. K cy inchalik 
hisobotni faqat yangi bo‘ysunishi b o ‘y ic h a taqdim etadi.
B udjet tash k ilo tla ri uchun h is o b o tla r va balan slarn in g ta q d im
etilgan san asi u la r haqiqatda taq d im e tilg a n sana, d eb h is o b la n a d i. 
H iso botlam i taq d im etish uchun b c lg ila n g a n m uddat ish la m a y d ig a n
kunga to ‘g ‘ri k e lsa hisobot ish la m a y d ig a n ku ngacha b o ‘lg a n
oxirgi ish k u n id a taqdim etiladi. S h a k -sh u b h a siz n o to ‘g ‘ri h is o b o t 
m a ’lum otlarini taq d im etganlik u c h u n v a m untazam ra v is h d a
b elgilanm agan sh ak llar b o ‘yicha h is o b o tla m i taqd im etg an lik u c h u n
tash k ilo tla rn in g teg ish li m ansabdor s h a x sla ri qo nu nd a b e lg ila n g a n
tartibda ja v o b g a rlik k a tortiladi.
Bo‘ysunishi b o ‘yicha yuqori tashkilotga topshiriladigan hisobotlar 
va balanslar hisobot beruvchi tashkilotning rahbari va bosh buxgalteri 
tomonidan imzolanadi. Markazlashtirilgan buxgalteriyada hisobotlar va 
balanslar qoshida markazlashtirilgan buxgalteriya tashkil etilgan boshqaruv 
organining yoki tashkilotning rahbari va markazlashtirilgan buxgalteriyaning 
bosh buxgalteri tomonidan imzolanadi. Tarm oqlar, shtatlar va kontingentlar 
bo‘yicha ko‘rsatkichlaming bajarilishi to‘g ‘risidagi hisobotlar reja-m oliya 
xizmatlarining rahbarlari tomonidan ham imzolanadi.
Yuqori tashkilotlar o ‘z tasarrufidagi tashkilotlarning hisobotlarini v a 
balanslarini k o ‘rib chiqadi va tasdiqlaydi, shuningdck ulam ing faoliyatini 
yaxshilash yuzasidan tegishli chora-tadbirlam i ko'radi.
339

---

Mahalliy budjctlardan moliyalashtiriladigan idoralar, hokimiyat- 
lam ing boshqarm a(bo‘lim )lari, boshqa budjct m ablag‘larini oluvchilar o ‘z 
tasarrufidagi tashkilotlam ing oylik, chorak, yillik hisobotlarini va tegishli 
balanslarini ular kclib tushgan kundan e ’tiboran 5 kunlik muddatdan 
kechiktirmasdan ko‘rib chiqadi va tasdiqlaydi, buning ustiga ular bo‘yicha 
qarorlarni shu m uddatlarda tegishli tashkilotlarga xabar qilishi kcrak.
3. 
B U X G A L TE R IY A H ISO B O TL A R I 
VA B A L A N S L A R IN I TUZISH Q O ÏD A S Ï
Buxgalteriya hisobotlari va balanslari tuzilganda:
a) hisobot davridagi b arch a opcratsiyalar va pul mablagMari, asosiy 
vositalar, m oddiy qiy m atlik lar va hisob-kitoblar ham da invcntarizatsiya 
natijalari to 4 a qayd qilinishi ta ’minlanishi kcrak;
b) hisobot davrining birinchi sanasiga analitik hisoblar b o ‘yi- 
cha aylanm alar va sin tetik hisob schyotlari b o ‘yicha qoldiqlari 
m a ’lum otlarning bir x illigi, shuningdek, buxgalteriya hisobotlari va 
balanslari m a’lum otlarining sintetik va analitik hisoblari m a’lumotlariga 
to ‘g ‘ri kelishi ta’m inlanishi kerak. Tegishli ravishda rasm iylashtirilgan 
boshlang‘ieh hujjatlar buxgalteriya hisobida yozuvlar qilish uchun asos 
b o ‘lib xizm at qiladi.
Yuqorida k o 'rsa tilg an asosiy shartlarga rioya qilinm agan taqdirda 
hisobotlar va balanslar n o to ‘g ‘ri tuzilgan, deb hisoblanadi.
0 ‘zbekiston R espublikasi vazirliklari va idoralari, hokim iyatlarning 
boshqarm a(bo‘lim )lari v a budjct mablag‘larini boshqa oluvchilar ular 
tom onidan tekshirilgan o ‘z tasarrufidagi tashkilotlam ing buxgalteriya 
hisobotlari va b alanslarining ham da o‘z operatsiyalari b o ‘yicha hisobot 
asosida y ig ‘ma hisobotlarni va balanslami tuzadilar.
Budjet m ablag‘larini oluvchilam ing xarajatlar sm etasini ijrosi haqidagi 
hisobotlari va balanslari