M uh am m ad yo qub o sto n a q u lo V budjet hisobi

Zak. 211
257

---

Fuqarolam ing 
shaxsiy ja m g ‘arib boriladigan pensiya hisob- 
varaqlariga to ‘lovlar hisoblash m aqsadi uchun xo dim lam ing m chnat haqi 
(darom adlari) deganda, jism o n iy shaxslar darom adlariga soliq bo‘yicha 
soliqqa tortilishi kerak b o ‘lgan umumiy darom ad tushuniladi.
M chnat shartnom asi b o ‘yicha mehnat faoliyatini oiib borayotgan 
barcha fuqarolar (ishlaydigan pensionerlar ham ) ja m g ‘arib boriladigan 
pensiya to'lovlarini olu v ch ilar sifatida ja m g ‘arib boriladigan pensiya 
tizim ini ishtirokchilari b o ‘lib hisoblanadi.
X odim lar bilan o ‘rindoshlik, soatbay haq, vaqtincha m ehnat kelishuvi, 
turli ishlam i bajarish v a hokazolar sharti bilan m ehnat shartnomasi 
tuzilganda, budjet tashkilotlari ulardan shaxsiy ja m g ‘arib boriladigan 
pensiya hisobvarag‘i (hisobvaraqning raqam i, xalq bankining filiali va 
bank filialini kodi k o 'rsa tilg an ) borligi to ‘g ‘risida m a ’lumotnomani 
talab qilishlar kerak.
Shunday mehnat shartnomalari bo‘yicha m ehnat haqi, mualliflik haqi 
va boshqa to‘lovlar hisoblaganda, budjet tashkilotlari mehnat haqi sifatida 
hisoblangan summadan 1 foiz u xodimning asosiy ishjoyibo'yiehaoehilgan 
ja m g ‘arib boriladigan pensiya hisobvarag‘iga o ‘tkazib bcrishi kerak.
Soliq kodeksiga m uvofiq jism oniy shaxslar darom adlariga soliqlar 
b o ‘yieha im tiyozi boMgan fuqarolar (har oy soliq olinm aydigan to‘rtta 
eng kam ish haqi m iqdorida) umumiy asosda ja m g ‘arib boriladigan 
pensiya tizim ida qatnashadi, y a’ni budjet tashkilotlari m chnat haqini 
soliqqa tortiladigan bazasidan 1 foiz bu xodim ning shaxsiy ja m g ‘arib 
boriladigan pensiya h isobvarag‘iga o ‘tkazib berishi kerak. Budjet 
tashkiloti har oyi fuqarolam ing shaxsiy ja m g ‘arib boriladigan pensiya 
hisobvaraqlariga to ‘lov sifatida, qonunchilikka m uvofiq jism oniy shaxslar 
darom adlariga hisoblangan soliq summasini tegishlicha kamaytirish 
hisobidan, m ablag‘lar o ‘tkazib beradi.
M ajburiy ja m g ‘arib boriladigan pensiya toMovlami o ‘tkazuvchilar 
tom onidan shaxsiy ja m g ‘arib boriladigan pensiya hisobvaraqlariga 
kiritish, jism oniy sh axslar daromadlaridan ushlangan soliq o ‘tkazilishi 
bilan bir vaqtda, oyn in g ikkinchi yarimi uchun m ehnat haqi to ‘lash 
m uddatida, lekin h isobot oyidan keyingi oyning 10-sanasidan kechik- 
tirm asdan, am alga oshiradi.
258

---

Budjet 
tashkilotlari 
to ‘lovchilar 
sifatida 
ro ‘yxatga 
olingan 
xalq bankining filiali bilan shaxsiy ja m g ‘arib boriladigan pcnsiy a 
hisobvaraqlariga to ‘lovlar bo‘yicha hisob-kitoblar hisobini olib boradi.
B udjet tashkilotlarida xodim lam ing shaxsiy ja m g ‘arib b oriladigan 
pcnsiya hisobvaraqlariga o ‘tkazib bcrish uchun ushlab q olin gan
toMovlar sum m asi hisobi uchun 190-«X odim lar bilan shaxsiy ja m g ‘arib 
boriladigan pensiya hisobvarag‘iga to ‘lo v lar b o 'y ich a hisob-kitoblar» 
subschyoti q o ‘llaniladi.
X odim lam ing daromadidan ushlab qolinadigan soliq sum m asini 
kam aytirish hisobiga ulam ing shaxsiy ja m g ‘arib boriladigan p ensiya 
hisobvaraqlariga o ‘tkazish uchun chcgirib qolingan to ‘lov sum m asiga 
quyidagi buxgaltcriya provodkasi tuziladi:
D ebet 173 - «B udjet to ‘lovlariga d o ir h iso b -k ito b lan ) subschyoti;
K redit 190 - «X odim lar 
bilan 
sh ax siy
ja m g 'a rib
b o rilad ig an
p c n siy a
hisobvarag‘iga to 'lo v la r b o ‘y ic h a hisob-kitoblar» su b sch y o ti. 
X odim lam ing daromadidan ushlab qolinadigan darom ad s o lig ‘i 
sum m asidan chegirib qolingan to ‘lov sum m asi xodim lam ing shaxsiy 
ja m g ‘arib boriladigan pensiya h isobvaraqlariga o ‘tkazib bcrilg and a 
quyidagi buxgaltcriya provodkasi tuziladi:
D ebet 190 - «X odim lar 
bilan 
sh a x s iy
ja n i g ‘arib 
b oriladigan 
p en siy a
hisobvarag‘iga to‘Iov!ar b o ‘y ic h a hisob-kitoblar» subschyoti; 
K redit 090 - «R espublika budjeti b o 'y ic h a tash k ilo t xarajatlari uchun talab q ilib 
olgunga qadar depozit h is o b v a ra g ‘i» subschyoti