M u n d a r I j a

Mehnat rejimi

. Charchoqni va mehnatning monotonligini kamaytirish uchun 

ishlab  chiqarish  gimnastikasi  bilan  shug‘ullanish  yoki  ish  jarayoni  ish  pozasini 

o‘zgartirish yaxshi samara beradi.  

 Charchoqning oldini olish uchun asosiy usul bo‘lib operator mehnati va dam 

olishini  optimal  tashkil  etish  hamda  bir  soatlik  tushlik  tanaffus,  ish  vaqtida  qisqa 

muddatli  (10-15  min)  dam  olishlarni  yo‘lga  qo‘yish  yaxshi  natija  beradi.  Binoni 

yaxshilab va muntazam ravishda shamollatish ham charchoqni pasaytirishda katta 

o‘rin tutadi. Xonaga kirgan toza havo miya ish qobiliyatini hamda qon aylanishini 

yaxshilaydi, charchoqni pasaytiradi. Xonaga kiradigan havo miqdorini yilning iliq, 

issiq, sovuq davrlarini hisobga olgan xolda olib boriladi.  

Ish  kuni  mobaynida  musiqa  jo‘rligida  mehnat  qilish  operatorning  ijodiy 

qobiliyatiga  ijobiy  ta‘sir  ko‘rsatadi,  tinchlantiruvchi  fon  hosil  qiladi,  ijodiy 

kayfiyat  uyg‘otadi,  tashqi  yomon,  ayniqsa  inson  asabiga  teguvchi  tas‘irlarning 

kamayishiga olib keladi va x.k. 

---

 

 

 

53 

 

 

Mikroiqlim 

operator  salomatligiga  va  uning  ish  samaradorligiga  katta  ta‘sir 

ko‘rsatadi.  Xonaning  temperaturasini  20-22

o

S  atrofida  ushlab  turish  tavsyai 

qilinadi.  Yozda  esa,  tashqi  muhitning  issiq  bo‘lishini  hisobga  olib,  bu 

temperaturani 26

o

S o‘tkazmaslik lozim bo‘ladi. Janubga qaragan derazalarda, iloji 

boricha jalyuza-pardalar o‘rnatilgan bo‘lishi kerak. Isitish sistemasi to‘g‘ri ishlab, 

ehtiyoj bo‘lganda oson boshqariladigan bo‘lishi lozim. 

 Xonaning  nisbiy  namligi  20-55%  atrofida  bo‘lishi  kerak.  Xar  bir  ish  o‘rni 

uchun  kamida  10-15  m

3

  havo  to‘g‘ri  kelishi  kerak.  Toza  havoning  ish  o‘rinlariga 

xaydash  hajmi  soatiga  20-30  m

3

  bo‘lishi  lozim.  Havoning  oqimi  elvizak  yoki 

shunga  o‘xshash  boshqa  ko‘rinishda  sezilarli  bo‘lmasligi  talab  qilinadi,  chunki 

deraza  oynalarini  qisqa  muddatga  ochish  operator  organizmi  uchun  xonadagi 

doimiy engil shabadaga qaraganda foydaliroq. 

Chekish uchun faqat ruxsat berilgan joylarga borish tavsiya qilinadi.