М у н д а р и ж а. Кариш

Ядронинг массаси ва диаметри 9.4-жадвалда кўрсатилган ўлчамларга мувофиқ бўлиши шарт. 9.4-жадвал

Иштирокчилар гуруҳи	Масса		Диаметр, мм
	Рекорд тасдиқланиши учун минимал (кг)	Мусобақада йўл қўйиладиган (кг)
ЮЭ, Э, Э-40, Э-45	7,260	7,265-7,285	110-130
Ю-16-17, Э-50, Э-55	6,000	6,005-6,025	105-125
Ў-14-15, Э-60,Э-65	5,000	5,005-5,025	100-120
Қ-16-17, ЮА, А, А-35, А-40, А-45, Ў-12-13, Э-70 ва ундан катта	4,000	4,005-4,025	95-110
Қ-12-13, Қ-14-15, А-50 ва ундан катта	3,000	3,005-3,025	85-100

9.5.7. Найза корпус, металл пойнак (учлик) ҳамда ўрама (ушланадиган жой)дан иборат. Корпус металлдан, ўрнатилган ўлчам ва шакл меъёрларига аниқ риоя қилинган ҳолда ясалади. Найзанинг оғирлиги ва ўлчамлари 9.4-жадвалда ҳамда 19-расмда кўрсатилган ўлчамларга мувофиқ келиши шарт.

9.5-жадвал

Иштирокчилар гуруҳи Найзанинг ўлчамлари		Э, ЮЭ, Э-45, Э-50, Э-55, Ю-16-17		Ў-13-14, Ў-15-16, А, ЮА, А-30, А-35, А-40, А-45, Э-60 ва ундан катта, Қ		А-50 ва ундан катта, Қ-13-14, Қ-15-16
		мин.	макс.	мин.	макс.	мин.	макс.
Массаси (г) Мусобақалар учун Рекорд тасдиқланиши учун		805 800	825 –	605 600	625 –	405 400	425 –
Узунлик ўлчамлари (мм) Умумий узунлиги Пойнак узунлиги Пойнак учидан ОМгача бўлган масофа Дастанинг ўралган жойгача узунлиги	L L1	2600 250 900 150	2700 330 1060 160	2200 250 800 140	2300 330 950 150
Кесиклар диаметри (мм) Ўралган жойнинг бошида Ўралган жойнинг охирида Тиғдан 150 мм узоқликдп Пойнак асосида Пойнак асоси тагида Тиғдан ОМгача масофанинг ўртасида	D0 D1 D2 D3 D4 D5	25 D0–0,25 – – D3–2,5 –	30 – 0,8D0 – – 0,9D0	20 D0-0,25 – – D3–2,5 –	25 – 0,8D0 – – 0,9D0
Ўралган жойда (ўрама билан бирга) ОМдан думгача масофанинг ўртасида Орқа учидан 150 мм узоқликда Орқа учида	D6 D7 D8 D9	– 0,9D0 0,4D10 3,5	D0+8 – – –	– 0,7D0 0,4D0 3,5	D0+8 – – –

19-расм. Найзанинг ўлчамлари (мм ларда)

9.6-жадвал

Ишлаб чиқарувчилар учун ахборот	600 г	700 г	800 г
Мусобақада қўллашга рухсат бериш учун оғирликлар оралиғи	605-625 г	705-725 г	805-825 г
Умумий узунлиги, min/max	2,20-2,30 м	2,30-2,40 м	2,60-2,70 м
Металл пойнакнинг узунлиги, min/max	250-330 мм	250-330 мм	250-330 мм
Пойнакнинг тиғидан оғирлик марказигача бўлган масофа, min/max	0,80-0,92 м	0,86-1,00 м	0,90-1,06 м
Дастанинг энг йўғон қисмидаги диаметри, min/max	20-25 мм	23-28 мм	25-30 мм
Ўраманинг кенглиги, min/max	140-150 мм	150-160 мм	150-160 мм

9.5.8. Ушланадиган жой (ўрама) оғирлик маркази атрофида жойлашган бўлиб, корпус диаметридан кўпи билан 8 мм га йўғонроқ бўлиши мумкин. Ўрама ҳеч қандай бўртиқ ҳамда ботиқларга эга бўлмаслиги ҳамда бутун узунлиги бўйича қалинлиги бир хил бўлиши зарур.

9.5.9. Корпуснинг кўндаланг кесими бутун узунлик бўйича доира шаклида бўлиши керак (оғишларга йўл қўйилади, бунда ҳар бир кесикдаги энг катта ва энг кичик диаметрлар орасидаги тафовут 2% дан ошмаслиги зарур). Унинг энг катта диаметри ушлаш жойи олдида бўлади. Ўрамадан бошлаб корпус пойнак ёки дум томонга қараб тобора торайиб боради. Ўрамадан найзанинг ҳар иккала учига қараб ўтказилган чизиқлар тўғри ёки бир оз қайрилган (диаметр катталигини кескин ўзгартирмай) бўлади. Корпус-нинг металл пойнак тиғи томонга торайиши шундайки, найзани ушлайдиган жойнинг олдинги томони билан металл пойнак тиғигача оралиқнинг ўрта қисми диаметри корпус максимал диаметрининг 90% ни ташкил қилиши, металл пойнак тиғидан 150 мм масофада жойлашган нуқтадаги диаметр максимал диаметрнинг 80% ича бўлиши лозим. Корпуснинг дум томонга қараб торайиши шундайки, оғирлик маркази билан дум қисми орасидаги масофанинг ўртасидаги нуқтада диаметр корпус максимал диаметрининг камида 90% ни ташкил этиш керак: бу эркаклар найзасига ҳам, аёллар найзасига ҳам бирдек тааллуқлидир. Дум қисмидан 150 мм масофадаги нуқтада диаметр аёллар ва эркаклар найзалари корпуси максимал диаметрининг камида 40% ча бўлиши керак.
9.5.10. Мусобақаларда истисно тариқасида эски намуна-даги аёллар найзалари қўлланиши мумкин (биринчи даражали мусобақалардан ташқари).
9.5.11. Граната ёғочдан ёки бошқа шунга яроқли хом-ашёдан металл қобиқли қилиб ёхуд яхлит металлдан ишланган бўлади. Граната дастаси силлиқ, ҳар қандай бўртиқлар, ўйиқлар ва ўрамалардан ҳоли бўлиши керак.
Гранатанинг оғирлиги ва ўлчамлари 9.6-жадвалда кўрсатилганидан фарқ қилмаслиги зарур.
9.5.12. Шар шаклидаги тўп резинадан, синтетик хом ашёдан ёки б. дан ясалиши мумкин.
Тўпнинг оғирлиги 155-160 г, диаметри эса 58-62 мм бўлиши керак.
Улоқтиришлар бўйича мусобақа ўтказиш қоидалари
Диск улоқтиришни иштирокчи аввал айлана ичида дастлабки тинч ҳолатни эгаллаганидан сўнг, жойдан ёки айлана ичида бурилиб бир қўлда бажаради.
9.6.2. Иштирокчининг снаряд ерга тушмагунича айлана-дан чиқиб кетиши мумкин эмас. Қўлқопдан фойдаланишга ҳам йўл қўйилмайди.
9.6.3. Босқон улоқтиришни иштирокчи аввал дастлабки тинч ҳолатни эгаллагач, икки қўллаб жойидан туриб ёки бурилиб (битта ёхуд бир неча бурилишдан сўнг) бажаради.
Қўлқопдан фойдаланишга рухсат этилади. Бунда бармоқ учлари очиқ қолдирилиши зарур. Қўлларга ёки қўлқопга босқонни маҳкамроқ ушлаш учун шу мақсадга мувофиқ бўлган моддалардан суртиш мумкин.
Агар иштирокчи босқонни айлантира туриб, уни айлана ташқарисидаги тупроққа теккизса ва айлантиришни тўхтатса, улоқтириш ҳисобга олинмайди; агар тупроққа теккизгандан кейин иштирокчи улоқтиришни амалга оширса, уриниш тўғри бажарилган ҳисобланади.
Иштирокчи ўзи айлана ичида туриб, айланма ҳаракат-ларни бошлаш олдидан босқон шарини айлана ичига ёки ташқарисига қўйиши мумкин.
Босқон улоқтиришнинг натижаси шар қолдирган (сим ёки снаряд дастаси эмас) изнинг айланага энг яқин нуқтасидан ўлчанади.
9.6.4. Найза улоқтириш жойидан туриб ёки бурилиш-ларсиз югуриб келиб, улоқтирадиган қўлнинг елкаси ёки елка олди қисми оша амалга оширилади. Найзани ўрамасидан ушлаш лозим. Улоқтиришнинг амалдаги усулига ҳеч қандай ўзгартириш киритишга йўл қўйилмайди. Иштирокчи улоқ-тиришга тайёргарликни бошлаш ва найзанинг учиб кетиши олдидаги оралиқнинг бирор-бир лаҳзасида секторга орқа ўгириши мумкин эмас.
Найза ҳали ерга тушмай туриб, иштирокчининг йўлка чегараларини тарк этишига ижозат берилмайди. Шундан кейин у ҳаракатсиз ҳолатдан чиқиб, ён ёки «муртлар» чизи-ғидан чиқмай, йўлкани тарк этади. Найза ерга тушаётганда, тупроққа унинг бошқа қисмларидан аввалроқ пойнак тиғи теккан ҳоллардагина улоқтириш тўғри бажарилган ҳисоб-ланади.
Найза ерга тўғри тушганлигини аниқлаш майдондаги ҳакамлар зиммасига юклатилади, бунинг учун улар энг бехато қарор чиқаришга қулай бўлган жойни танлашлари (найзанинг учишини ён томондан кузатиш учун у ерга тушадиган жой яқинида туришлари) керак. Ерга тушиш тўғри бўлганлиги ҳақидаги сигнал байроқчалар ёрдамида берилади.
Югуриб келиш вақтида ҳамда улоқтириш лаҳзасида иштирокчи югуриб келиш йўлкачасининг ён чизиқлар билан белгилаб қўйилган чегараларидан чиқиб кетмаслиги зарур.
9.6.5. Граната ва тўп улоқтириш жойдан туриб ёки бурилишларсиз югуриб келиб, худди найза улоқтириш майдо-нидагидек белгилар қўйилган секторга қараб бажарилади.
9.6.6. Найза, граната, тўп улоқтирувчилар ўз югуриб келиш жойларини мусобақа ташкилотчилари томонидан маъқулланган ёки тақдим этилган ҳамда югуриб келиш йўлкаси четлари бўйлаб (йўлкага қўйиш тақиқланади) қўйи-ладиган белгилар билан (битта ёки иккита) нишонлаб чиқиш ҳуқуқига эгадирлар. Иштирокчи ёпишқоқ тасмадан фойда-линиши мумкин, аммо бўрдан фойдаланиш мумкин эмас.
9.6.7. Ядро итқитиш бир қўл билан елкадан, иштирокчи айлана ичида дастлабки тинч холатни эгаллаганидан сўнг жойдан туриб ёки шу айлана ичида қилинадиган ҳаракатлар билан бажарилади. Дастлабки ҳолатда ва иштирокчининг итқитишга тайёрланиб айлана ичида бажарадиган ҳара-катлари пайтида ядро бевосита жағ ёнида туриши ва итқитиш жараёнида қўллар шу ҳолатдан пастга тушмаслиги керак. Итқитишда ядрони ёнга ёки орқага – елка чизиғи ортига олиб ўтишга (қўл силкиш) рухсат этилмайди.