M. T. Yulchieva, N. T. Atamuratova



Download 9,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet102/242
Sana23.09.2021
Hajmi9,23 Mb.
#183085
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   242
Bog'liq
2 5285202826778119839

Geotropizm.      Geotropizm  –  o‘simliklarning  erning  tortish  kuchiga 
asosan  o‘sish    harakatidir.  Ya’ni  urug‘    erga  qanday  tushishidan  qat’i  nazar 
uning  poyasi  er  ustiga,  ildizi  esa  pastga  qarab  o‘sadi.  Bunda  pastga  qarab 
o‘sadigan  ildizlarda  musbat  geotropizm,  yuqoriga  qarab  o‘sadigan  poyada 
manfiy geliotropizm mavjud .  Shu tufayli ildiz tuproq ichiga kirib, undan suv 
va oziq  moddalarni so‘radi, poyasi esa er ustiga chiqadi va barglari yordamida 
yorug‘lik energiyasidan foydalanadi. 
Organlarning  gorizontal    holda    o‘sishi  muhim  biologik  moslashuv 
bo‘lib, o‘simlikning butun  hayoti davomida saqlanadi. Agar o‘simliklar biror 
tashqi ta’sirdan egilsa yoki yotib qolsa, ularning yosh o‘suvchi organlari yana 
tik  bo‘lib  o‘sadi.  Bu  ularning  o‘sish  jarayonining  xususiyatlaridan  kelib 
chiqadi. Masalan, no‘xat o‘simtasini olib gorizontal holatga  qo‘ysak, bir necha 
soatdan  so‘ng  uning  poyasi  yuqoriga,  ildizi  pastga  qarab  egiladi.  Agar 
ildizchalarning  ustiga  tush  bilan  bir–biridan  ma’lum  uzoqlikda  belgilar 
qo‘ysak, u holda ildizning qaysi joyi eng ko‘p cho‘zilsa, shu joyning eng ko‘p 
pastga  tomon  egilganligini  ko‘ramiz.  To‘la  o‘sgan  joylarda  esa  hech  qanday 
egilish  bo‘lmaydi.    Demak,  egilish  –  ko‘payish  xususiyatiga  ega  bo‘lgan 
meristema to‘qimalarida sodir bo‘ladi. 
Ildizlarning  esa  aksincha,  yuqori  tomoni  pastiga  nisbatan  tezroq  o‘sa 
boshlaydi. Ildizning geotropik sezgirligi uning eng uchidagi 1-2 mm 
joyida to‘planadi. Ch.Darvin (1880-y.) o‘z tajribalarida uchi kesilgan ildizning 
gorizontal  o‘sib,  erning  tortish  kuchini  sezish  qobiliyatini  yo‘qotganligini 
aniqlagan. 


155 
 

Download 9,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   242




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish