М. С.Қосимова, Ш. Ж. Эргашходжаева, А. Н. Самадов, И. Б. Шарипов. Кичик бизнес ва тадбиркорлик. Ўқув қўлланма. – Т.: 2010, – 256бет

Молиявий маблағга бўлган талаб ва унинг ҳисоби.
Тадбиркорлик 
битимини тузиш молиявий харажатлар билан боғлиқ. Ишлаб чиқариш ва 
тадбиркорлик фаолиятига керак бўладиган пулнинг миқдорини (Пп) 
қуйидаги формула асосида ҳисоблаш мумкин: 
 
Пп = Пи + Пм + Пв + Па + Пҳ ; 
 
Бу ерда: 
Пи – ѐлланма ишчиларга маош тўлаш учун керак бўладиган пул 
маблағлари; 
Пм – сотиб олинадиган материал, хом ашѐ, ярим тайѐр маҳсулот, 
бутлаш қисмлар, ѐнилғи, энергия учун тўловлар; 
Пв – меҳнат воситалари (асосий ишлаб чиқариш фондлари) – бино, 
иншоот, узатиш мосламалари, машина, ҳисоблаш техникаси, асбоб -
ускуналар, транспорт воситаларини сотиб олишга кетган маблағлар; 
Па – ахборот учун сарфланган маблағлар; 
Пҳ – бошқа ташкилотлар хизматига (қурилиш ишлари, транспорт 
хизматлари ва бошқаларга) кетган тўловлар.
Ишлаб чиқариш фаолияти билан шуғулланиш учун тадбиркор бошланғич 
капиталга эга бўлиши керак. Ҳар қандай кишининг бунга имкони бўлмаслиги 
мумкин. Ушбу ҳолатда ишбилармон тижорат банки ѐки маблағи бор шахсга 
кредит олиш учун мурожаат қилади. Бунинг бошқа йўли ҳам бор – тадбиркор 
ишлаб чиқариш омиллари (бино, ускуна, хом ашѐ, материал, ахборот ва 
бошқалар)ни кредитга ҳам олиши мумкин. Барибир тадбиркор кредит берган 
шахсга олинган пул маблағини ѐки кредитга олинган ишлаб чиқариш 
омилларининг қийматини қўшимча фоизлар билан қайтариши керак. 
Маблағларни имтиѐзли асосида давлат тузилмалари ажратиши мумкин. 
Бунинг учун Ўзбекистонда кичик бизнесни ривожлан-тиришга ѐрдам бериш 
мақсадида маҳсус жамғармалар тузилиб, кредит беришга имтиѐзлар 
яратилгандир. 
Ишлаб чиқариш ва тадбиркорлик фаолиятида билвосита иштирокчи 
бўлиб, унда молия солиқ органлари иштирок этади. Улар тадбиркорлик 
фаолияти ҳисобидан маҳаллий бюджетга мажбурий тўловлар, ажратмалар ва 
жарималар ўтказиш билан шуғул-ланадилар.