M. R. Usmanov Turizm geografiyasi udk 911. 3(575. 13)

Samarqand viloyatidagi mavjud tarixiy obidalar* (2017 yil 1 yanvar holatiga) 
№ 
Tuman, 
shaharlar 
nomi 
Jami 
tarixiy 
obidalar 
soni 
shundan: 
Muzeylar 
soni 
Me‘moriy 
obektlar 
soni 
Arxeologiya 
obe‘ktlar 
soni 
Ziyoratgoh 
joylar soni 
Monumen- 
tal 
ob‘ektlar 
soni
Viloyat bo‗yicha 1626 
11 
581 
975 
34 
36 
shaharlar: 
1 Samarqand
490 
9 
417 
14 
23 
36 
2 Kattaqo`rg‗on 23 
1 
23 
- 
- 
- 
tumanlar: 
3 Bulung‗ur 
25 
- 
6 
19 
- 
- 
4 Jomboy 
45 
- 
6 
39 
- 
- 
5 Ishtixon 
70 
- 
8 
62 
- 
- 
6 Kattaqo`rg‗on 50 
- 
8 
42 
- 
- 
7 Qo`shrabot 
57 
- 
3 
54 
- 
- 
8 Narpay 
56 
- 
10 
46 
- 
- 
9 Nurobod 
55 
1 
5 
50 
- 
- 
10 Oqdaryo 
114 
- 
8 
105 
1 
- 
11 Payariq 
97 
- 
6 
91 
- 
- 
12 Pastdarg‗om 
148 
- 
3 
144 
1 
- 
13 Paxtachi 
41 
- 
9 
32 
- 
- 
14 Samarqand 
140 
- 
34 
102 
4 
- 
15 Tayloq 
71 
- 
13 
58 
- 
- 
16 Urgut 
144 
- 
22 
117 
5 
- 
*viloyat Madaniy meros ob‟ektlarini muxofaza qilish va ulardan foydalanish 
Davlat inspeksiyasining ma‟lumotiga asosan 
Yuqoridagi jadvaldan ko‗rinib turibdiki, viloyatning aksariyat 
tumanlarida 
turistik 
ob‘ektlar 
mavjud. 
Ammo 
mavjud 
imkoniyatlardan barcha tumanlar ham foydalana olmayapti. Chunki, 
turizmning innovatsion imkoniyatlari hududlarda yangi ish o‗rinlari 
yaratish, qo‗shimcha daromad manbai sifatida ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishiga turtki beradi. 
Innovatsiya – foydalanish uchun kiritilgan yangi yoki sezilarli 
darajada yaxshilangan mahsulot (tovar, xizmat) yoki jarayon, 
sotuvlarning yangicha uslubi yoki ish amaliyotidagi, ish o‗rinlarini 
tashkil etishdagi va tashqi aloqalarni o‗rnatishdagi yangi tashkiliy 
uslub hisoblanadi. Shu jihatdan turmahsulot qay darajada yangi 

---

234 
bo‗lishi, turistik tovar va xizmatlarning hudud sharoitidan kelib 
chiqqan 
holda 
yaratilishi 
turistik 
innovatsiyani 
yanada 
rivojlantirishga xizmat qiladi. Nazarimizda biz uchun odatiy xolatga 
aylanib qolgan turob‘ekt, ekolandshaft, obidalar, aynan boshqa 
hududdan kelgan turist uchun qiziqarli innovatsion turistik mahsulot 
hisoblanishini nazardan chetda qoldirmaslik lozimdir. Shuning 
uchun turistik mahsulotning naqadar jozibadorligi turistik 
innovatsion loyihalarni yaratish, jumladan geografik tadqiqotlar 
darajasida izlanishlar olib borishni taqozo etadi. Maktab 
o‗lkashunosligida o‗quvchi uchun o‗zini o‗rab turgan olam va atrof 
muhit to‗g‗risidagi tushuncha sakkiz kilometr radiusdagi voqea va 
hodisalarni qamrab oladi. Maktab yoshidagi o‗quvchilar uchun 
hudud ko‗lami naqadar yiriklashib borsa, ularning dunyoqarashi, o‗z 
o‗lkasini yaxshiroq bilishga bo‗lgan qiziqishi va maktab turizmini 
hududiy tashkil etishda ishtiroki naqadar muhimligini tushunib 
etadi. Vaholanki, Germaniya ta‘lim tizimida maktab yoshidagi 
o‗quvchi maktabni tugatgunga qadar 16 ta federal yerlarni o‗z ko‗zi 
bilan ko‗rishi geografiya fanlari dasturlarida mavjud. Binobirin, 
Yevropa turizmi tarixi ham maktab o‗quvchilarining Yevropa 
mamlakatlari bo‗ylab sayohati tarixi bilan bog‗liqdir. Shuning 
uchun maktab turizmini rivojlantirish dasturini ishlab chiqish 
muhim innovatsiyalardan biri hisoblanadi.