М о р ф о л о г и я сўз туркумлари

§ 74. Off предлоги билан бирга келадиган феъллар:

to be off – кетмоқ: It’s late. I must be off. Кеч бўлди. Мен кетишим керак.
to get off – (трамвай, поезд ва хоказолардан) тушмоқ: He got off at the next stop. У кейинги бекатда тушди.
to put off – кейинга қолдирмоқ: Never put off till tomorrow what you can do today. Бугун қила оладиган ишингизни эртага қолдирманг.
to take off – ечмоқ: Take off your coat. Пальтонгизни ечинг.
to set off – жўнамоқ: They set off on a long journey. Улар узоқ сафарга жўнаб кетишди.

On (Upon²⁴)


§ 75. On предлогининг асосий қўлланиш холатлари:

1. 
   Устида(га), юзасида(га) мазмунидаги –да, -га маъносида ж о й н и ифодалаш учун (қаерда?):
   

The picture is hanging on the wall. Расм деворда осилиб турибди (осилган).
Put the magazine on the table. Журнални столга қўйинг.

2. 
   В а қ т н и ифодалаш учун хафта кунлари ва саналардан олдин:
   

The meeting took place on Monday. Мажлис душанба (куни) да бўлиб ўтди.
They arrived on the first of June. Улар 1 июн (куни) да келишди.
Изох: Куннинг қисмларини англатадиган сўзлардан олдин in предлоги қўлланилади: in the morning, in the evening, in the afternoon. Агар ушбу сўзлар аниқловчига эга бўлса, у холда on предлоги қўлланилади: on a fine summer morning, on a cold evening, on the morning of the first of June.

3. 
   –гач, сўнг маъносида – одатда герундий билан бирикмада:
   

On receiving your letter I telephoned to your brother. Хатингизни олгач, мен акангизга қўнғироқ қилдим.
On coming home I began to work. Уйга келгач (келгандан сўнг) мен ишлашни бошладим.

4. 
   Хақида, бўйича маъносида ( ... хақидаги мавзуда мазмунида):
   

He spoke on the international situation. У халқаро холат хақида (бўйича) гапирди.
He delivered a lecture on modern literature. У замонавий адабиёт бўйича маъруза ўқиди. (У замонавий адабиётдан маъруза ўқиди, У замонавий адабиёт хақидаги мавзуда маъруза ўқиди.)
What is your opinion on this subject? Бу масала бўйича фикрингиз қанақа?
§ 76. On равиш хам хисобланади ва харакатнинг давомлилиги ёки узлуксизлигини ифодалайди; кўплаб феъллар (айниқса харакатни ифодаловчи феъллар) билан қўлланилади:
They walked on and on until they reached a village. Улар қишлоққа етмагунларича кетаверишди, кетаверишди.
Though it was quite dark, they drove on. Жуда қоронғу бўлишига қарамай, улар йўлда давом этишди.