M. N. Musayev

Download 2,99 Mb.

bet	275/493
Sana	01.01.2022
Hajmi	2,99 Mb.
	#283219

1 ... 271 272 273 274 275 276 277 278 ... 493

Bog'liq
Sanoat chiqindilarini tozalash texnologiyasi asoslari M Musayev

0,9	0,5	0,25
0,2
xo'jalik (1 ga)	chang	1,6	0,9	0,4	0,3
Sanoat	so2	25	15	7	5
(1 mln. so'm fondga)	chang CO	18 9	11 6	5 3	3 1

Havoni yer ustki qatlamidagi ifloslanish miqdori, uni tarqalish darajasiga bog'liq bo'lib, hisoblashni olib bonlayotganda zonalar bo‘yicha chiqindi manbayming balandligi e’tiborga olinadi.

Koeffitsient jadvali

Sanoat chiqindilanni tozalash tadbirlari amalga oshirilgandan keyin erishilgan iqtisodiy samaradorlik quyidagicha topiladi:

Sanoat korxonalandagi tozalash qurilmalari asosan ikki yoki uch bosqichda ishlaydi.

Birinchi bosqich — gravitatsion ajratish, rezervuar — tindirgich, filtrlar, qumtutgich va boshqalardan tashkil topgan.

Ikkinchi bosqich — fizik-kimyoviy ajratish, bunga flotatorlar, ekstraksion va sorbsion qurilmalar kiradi.

Uchinchi bosqich — biologik ajratish u biofiltrlar, aerotenklar, biohovuzlardan tashkil topgan.

Tozalash qurilmalarining sxemasini to‘g‘ri tanlash uchun, ularga tushadigan aralashmalarning maksimal miqdonni, zararli moddalarning hovuzlarga tashlanayotgandagi ruxsat etilgan konsentratsiyalarini va yana har bir tozalash qurilmasi ishining samaradorligini bilish zarur. Tozalash qurilmasidagi suvning tozalash samaradorligi (%) quyidagi formula bilan aniqlanadi:

Suv havzalariga tashlanayotgan oqova suvlardagi ifloslantiruvchi moddalami kerakli sonini yoki ma'lum bir qurilmalar majmuasi mavjudligida tozalash inshootlariga kelayotgan suvdagi aialashmalami maksimal ruxsat etiladigan konsentratsiyasini aniqlasa bo'ladi.

Agar oqova suvni suv havzasiga tashlash vaqtida suvdagi aralashmalami ruxsat etiladigan konsentratsiyasi 20 mg/g ga teng bo‘lsa, aerotenk ishining unumdorligi 50% bo‘lganda aerotenkka quyilishidan oldin aralashmaning konsentratsiyasi quyidagi miqdordan oshmasligi kerak.

Flotatoming shunday samaradorlik bilan (50%) ishlashida suvdagi aralashmaning konsentratsiyasi unga kirguncha quyidagi konsentratsiyadan oshmasligi kerak:

Keltirilgan hisoblashlardan ko‘rinadiki, aralashmaning suvdagi miqdori 4g/l dan oshmasa tozalash qurilmalari yaxshi ishlaydi.

Tozalash qunlmalari maimuasini hisoblash uchun tenglama umumiy ko‘nnishda quyidagicha bo‘ladi:

С kirish =
С chiqish

(1-0,01 z/,) (1-0,01 /J ... (1-0,01/_я)

378

www.ziyouz.com kutubxonasi bu yerda, Ckinsh — aralashmaning tozalash qurilmalari majmuasiga kirishdagi konsentratsiyasi;

Cchqish — aralashmaning tozalash qurilmalari majmuasidan chiqishdagi konsentratsiyasi;

7 — tozalash qurilmalari ishinmg samaradorligi;

indeks aniq qaysi tozalash qurilmasi ekanligini bildiradi.

Ushbu bog'liqlikdan foydalanib, har qanday tozalash qurilmasi majmuasi ishini hisoblash va tahlil qilish mumkin.

7-masala variantian

№	Ti %	T2 %	Лз %	Л4 %	Cckiqbk Mg/1
1	90	55	60	-	45
2	70	64	75	-	27
3	85	60	55	-	54
4	78	50	63	-	41
5	-	72	60	45	40
6	-	80	46	60	44
7	-	85	52	66	39
8	-	88	56	47	28
9	85	46	50	77	19
10	78	52	48	64	20
11	74	58	60	55	40
12	70	55	50	48	35

MASALA

Qum-yog‘tutgichni hisoblash

Qum-yog‘tutgich cho‘zinchoq to‘g‘ri to‘rtburchakli, bo‘yi V, m, chuqurligi H, m va uzunligi L, m bo‘lgan sig‘imdir.

Qum-yog‘tutgichga korxonadan oqib kelayotgan oqova suv lotok orqali V, mm/s tezlik bilan kelib tushadi.

Oqova suv lotokdan yog‘ yig‘gich voronkalarigacha o‘tguncha yog‘ zarralari yoki neft mahsulotlari suv yuzasiga suzib chiqadi, qattiq zarrachalar esa maxsus o‘rachalarga cho'kadi.

Dispers zarracha ko‘rinishidagi organik va noorganik moddalardan iborat aralashmalari mavjud bo‘lgan oqova suv aralashmalarini cho'kishi yoki neft mahsulotlari (yog‘lari) tomchilanni suv yuzasiga qalqib chiqish tezligi Stoks tenglamasi bilan suyuqlikdagi zarrachalami gidravlik qarshilik kuchini e’tiboiga olgan holda aniqlash mumkin: