M. M. Mamasiddiqov, Z. N. Esanova, D. Y. Habibullayev

2 5 .8 .  С ‘аугНх11уопу  tartibda  psixiatriya  statsionariga 
yotqizish  to ‘g ‘risidagi  ishlar
0 ‘zb ekiston  R espublikasining  F u q aro lik   protsessual  kodeksiga
2000-yil  14-dekabrda « G ‘ayriixtiyoriy tartibda psixiatriya statsionariga 
yotqizish t o ‘g ‘risida»gi  З З '-b o b   kiritildi.  U sh b u   ishlar h a m  alo h id a 
ta rtib d a   k o ‘riladigan  ish  hisoblanadi.
Shaxsni g‘ayriixtiyoriy tartib d a psixiatriya statsionariga yotqizish 
t o ‘g ‘risidagi  yoki  u n ing  sta tsio n a rd a   yotish  m u d d atin i  uzaytirish 
t o ‘g ‘risid ag i  a riz a   su d g a   sh a x s  y o tg a n   p s ix ia triy a   m u assa sasi 
to m o n id a n   beriladi.  M a zk u r ariza  fuqarolik  ishlarining  sudlovlilik 
qo id alarid an   kelib ch iq ib ,  psixiatriya  m uassasasi joy lash g an  joydagi 
sudga beriladi.
A riza  0 ‘zb ekiston  R espublikasi  F u q aro lik   protsessual  kodeksi 
tala b la rid a n   kelib  ch iq ib ,  rasm iylashtiriladi  va  u n d a  g ‘ayriixtiyoriy 
ta rtib d a  psixiatriya statsionariga yotqizish  u c h u n  q o n u n d a   nazarda 
tutilgan asoslar h a m d a  shifokor psixiatrlardan  iborat kom issiyaning 
shaxsning  psixiatriya  statsio n arid a  b u n d a n   keyin  b o ‘lishi  zarurligi 
to ‘g ‘risidagi asoslantirilgan xulosasi arizaga ilova qilinadi.
Sud  arizani  qabul  qilish  bilan   b ir  paytda  arizan i  su d d a  k o ‘rib 
chiqish u c h u n   zaru r b o ‘lgan  m u d d atd a shaxsning psixiatriya statsio­
n arid a  b o ‘lib  turishi  m asalasini  hal  etadi.
M azk u r  ishlar  su d d a  F u q aro lik   protsessual  kodeksining  2972  - 
m oddasiga va  0 ‘zb ekiston  R espublikasi  Bosh  p ro k u ro rin in g   2004- 
yil  11-m aydagi  « S udlarda  fuqarolik  ishlari  k o ‘rilishida  p ro k u ro r 
ish tiro k in in g   sam arad o rlig in i  va  t a ’sirchanligini  oshirish  t o ‘g ‘ri- 
sida»gi  22-buyrug‘iga1  ko ‘ra p ro k u ro r,  statsionarga yotqizilayotgan
1 0 ‘z b e k is to n   R e s p u b lik a s i  B osh  p r o k u r o r in in g   a m a ld a g i  b u y ru q la r i, 
k o ‘rsatm alari,  nizom   va  y o ‘riqnom alari  to ‘plam i.  Т .,  2005,  235-bet.
2 5 3

---

shaxsning  q o n u n iy   vakili  va  statsio n arg a  y o tqizishning  asosliligi 
to ‘g lrisida  xulosa  b erg an   kom issiya  tarkibidagi  shifo k o r  psixiatr, 
sh u n in g d ek ,  shaxs  y o tg an   psixiatriya  m uassasasi  vakili  ishtirokida 
k o ‘rib chiqiladi.  Sud  majlisiga m uassasa vakilining uzrsiz sabablarga 
k o ‘ra  kelm aganligi  arizan i  k o ‘rib  chiqishga  t o ‘sqinlik  q ilm aydi, 
b iro q ,  sud  u n ing  kelishini  sh art  deb  to p ish i  m u m k in .
U sh b u   turdagi  ishlar  sud  to m o n id a n   qisqa  m u d d a td a ,  y a ’ni 
o ‘n  kunlik  m u d d a t  ich id a  k o ‘rib  ch iq ilad i.  Y uqorida  k o ‘rsatilgan 
h o la tla r  m az k u r  ish lam in g   o ‘ziga  xos  protsessual  xususiyatlarga 
ega ekanligidan dalolat beradi.
U sh b u   ishlar su d d a   k o ‘rib  ch iq ilg an id an   so ‘ng  hal  qiluv  qaro ri 
chiq arad i.  S u d n in g   arizan i  q a n o a tla n tirish   to ‘g ‘risidagi  hal  qiluv 
q a ro ri  shax sn i  p six iatriy a  sta ts io n a rig a   g ‘ay riix tiy o riy   ta rtib d a  
y o tq iz ish   yoki  u n in g   sta ts io n a rd a   yo tish i  m u d d a tin i  uzay tirish  
u c h u n   asos  b o ‘lib  hisoblanadi.