M. M. Mamadazimov A. M. Tillaboyev Sh. E. Nurmamatov



Download 3,36 Mb.
Pdf ko'rish
bet119/121
Sana01.01.2022
Hajmi3,36 Mb.
#289107
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   121
Bog'liq
astronomiya kursidan masalalar to'plami(1)

21.  Galaktikadan  tashqari  ob’ektlar  spektrlarida  yorug‘lik  tezligining  0,25  va 
0,75 ga teng nuriy tezlikka mos qizilga siljishni toping. 
22.  Oldingi  masaladagi  ob’ektlarda,  agar  Doppler  effektining  relyativistik 
formulasi  o‘rnida  bu  effektning  oddiy  formulasini  ishlatganda,  ularning  nuriy 
tezliklarida qanday o‘zgarish bo‘ladi?  
23.  Ravshanligi  17
m
,3  ga  teng bo‘lgan  STA  102 kvazarning spektrida  emission 
chiziqlarning siljishi mos to‘lqin uzunligini 1,037 marta katta bo‘ladi, PKS 0237-
23  (ravshanligi  16
m
,  6)  kvazarining  spektrida  -  2,223  marta  katta  bo‘ladi.  Bu 
kvazarlar  qanday  masofada  joylashgan  va  ularning  yorqinligi  nimaga  teng? 
Masalani ikki kosmologik modelda yeching. 
24.  Burchak diametri 0", 56 ga ravshanligi 
 
16
m
,0 ga, ionlashgan magniyning λ 
2798  chizig‘i  uning  spektrida  λ  3832  holatga  siljiganda  3C48  kvazarning 
masofasini, chiziqli o‘lchamlarini va yorqinligini hisoblang. 
25.  Oldingi masalani burchak diametri 0",24 va ravshanligi 12
m
,8 ga, spektridagi 
vodorod emission chiziqlari: 
H
𝛼(∆ 4861) to  ∆ = 5640 Å; 
H
𝛾 (A 4340) to  ∆ = 5030 Å; 
H
𝛽(L 4102) to  ∆ = 4760 Å; 
ga siljigan 3C273 kvazar uchun yeching. 


142 
 
26.  Eng  uzoqda  joylashgan  kvazarlardan  birining  qizilga  tomon  siljishi  spektr 
chiziqlarning  normal  uzunligining  3,53  ni  tashkil  kiladi.  Kvazarning  nuriy 
tezligini toping va ungacha masofani baholang. 
27.  Yaqinda  “o‘ta  yangi”  yulduzlar  bo‘yicha  uzoq  galaktikalargacha  bo‘lgan 
masofa  Habbl  qonunidan  topiladigan  masofa  qiymatidan  ancha  katta  ekani 
ma’lum  bo‘ldi.  Ushbu  fakt  Koinot  kengayishi  jarayoniga  qanday  tuzatmalarni 
kiritish zarurligiga olib keladi? 
28.  NGC  5694  sharsimon  to‘dasida  yulduzlarning  ko‘rinma  yulduz  kattaligi 
absolyut yulduz kattaligidan 18
m
 ga katta. Bu to‘dagacha bo‘lgan masofa nimaga 
teng? 
29.  Gerkulesdagi yulduz to‘dasi bizdan 10,5 ming parsek masofada joylashgan. 
Uning  burchak  diametri  12
/
  va  jami  yorqinligi  5
m
,9  ga  teng.  To‘daning  haqiqiy 
diametrini va absolyut yulduz kattaligini hisoblang. 
30.  Habbl doimiysini 100 km/(sek
.
Mps) deb hisoblab, spektrida qizilga siljishi 
10000 km/sek bo‘lgan galaktikagacha bo‘lgan masofani baholang. 
31.  Mess’e 3 sharsimon to‘dasida joylashgan qisqa davrli sefeidning (o‘rtacha 
davri 0
d
,54) ko‘rinma fotografik yulduz kattaligi  15
m
,50 ga teng. “Davr-absolyut 
kattalik” egri chizig‘idan foydalanib, shu to‘dagacha bo‘lgan masofani aniqlang. 
32.  Agar  ayrim  galaktikalarning  absolyut  fotografik  kattaligi  М=-13
m
,8,  2,5-
metrli  reflektor  uchun  ularning  chegaraviy  fotografik  ko‘rinma  yulduz  kattaligi 
esa  m=20
m
,2  bo‘lsa,  shu  teleskop  bilan  kuzatish  mumkin  bo‘lgan  eng  uzoq 
masofa yorug‘lik yillarda nimaga teng? 
33.  “Sefeidlar  usuli”  bo‘yicha  bir  qancha  spiralsimon  galaktikalargacha 
masofalar aniqlangan edi. Keyinchalik ma’lum bo‘lishicha, yulduzlararo fazodagi 
chang undan o‘tuvchi yorug‘likning bir qismini yutib olib qolarkan. Bu kashfiyot 
spiralsimon galaktikalarning ilgari hisoblangan diametrlariga qanday ta’sir etadi? 
34.  Agar  barcha  sharsimon  to‘dalarning  absolyut  summar  yulduz  kattaliklari 
hamda chiziqiy o‘lchamlari bir xil deb faraz qilsak, va bu to‘dalargacha masofalar 
turlicha ekanligini hisobga olsak, ularning ko‘rinma summar yulduz kattaliklari m 
va  ko‘rinma  burchak  diametrlari  d  qaysi  formulaga  asosan  bog‘langan  bo‘lishi 
mumkin? 
35.  1987  yilda  Katta  Magellan  Bulutida  charaqlagan  o‘tayangi  yulduzning 
absolyut yulduz kattaligini baholang. Uning maksimum vaqtdagi ko‘rinma yulduz 
kattaligi 3
m
 atrofida bo‘lgan. 

Download 3,36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   121




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish