|
9.
Oldingi masalada kursatilgan xar bir yulduz uchun turli xil nurlardagi
yoritilganliklarining nisbatini toping.
10.
Agarda Quyoshning asosiy rang ko‘rsatkichi +0
m
, 63 ga teng bo‘lsa, uning
yoritilganligi vizual (-26
m
, 78 ) va fotografik (-26
m
, 21) nurlarda necha marta, va Sariq
va ko‘knurlarda necha marta farq kiladi. Qavslarda Quyoshning ko‘rinma yulduziy
kattaligi kursatilgan.
113
11.
Yulduz ikki, to‘rt van marta uzoqlashganda, uning ko‘rinma yulduziy
kattaligi qanchaga o‘zgaradi va uning xaqiqiy masofasi shu tartibda kamaygandachi?
12.
Prostion ( α Kichik It) yulduzining fotografik yoritilganligi 0
m
,88 ga teng.
Yerdan shu yulduzgacha bo‘lgan masofani besh va 10 marta orttirgandagi shuningdek,
shu masofani uch va olti marta kamaytirgandagi vizual yoritilganliklarini toping.
13.
Oyning to‘lin oy paytidagi yoritilganligi -12
m
,7, birinchi chorakdagi
yoritilganligi -9
m
,2 bo‘lsa, uning Yerga xosil qiladigan yoritilganliklarining nisbatini
aniqlang.
14.
Agarda to‘lin Oy vizual yoritilganligi -12
m
, 7 ga, Quyoshning vizual
yulduziy kattaligi -26
m
, 8 bo‘lsa, to‘lin Oy necha marta Quyoshga nisbatan xiraroqnur
sochadi?
15.
Osmonning eng yorug‘ yulduzi bo‘lgan Sirius (α Katta It)ning ko‘rinma
yulduziy kattaligi -1
m
,58 ga teng bo‘lsa, Yerning Quyoshdan (+26
m
, 28) oladigan
yorug‘ligi, Siriusdan oladigan yorug‘ligidan necha marta ko‘pbo‘ladi?
16.
Merkuriy, Mars va Pluton sayyoralaridan Quyoshning burchakli diametri va
ko‘rinma vizual yulduziy kattaligini hisoblang va bu sayyoralarning Quyosh bilan
yoritilganliklarini Yerning yoritilganligiga nisbatan aniqlang. Bu sayyoralarning
Quyoshdan masofalari mos ravishda 0,387 a.b., 1,524 a.b. va 39,5 a.b.ga teng. Yer
sirtilan ko‘rinadigan Quyoshning burchakli diametri 32' ga, vizual yoritilganligi -26
m
,
78 ga teng.
17.
Marsning o‘rtacha ro‘baro‘turish davrida uning yo‘ldoshlariYerdan
yulduzsimon ob’ektlar +11
m
, 6 (Fobos) va +12
m
,8 (Deymos) bo‘libko‘rinadi. Agar
Fobosning o‘rtacha ko‘ndalangligi 21 km ga, Deymosniki 12 km ga teng bo‘lib, ular
sayyora atrofida mos ravishda 9400 km va 23500 km masofada aylansa, Marsdan to‘la
faza paytida kuzatganda bu yo‘ldoshlarning takribiy burchakli ulchamlari va
yoritilganligini toping. Marsning o‘rtacha geliostentrik masofasi 1,524 a.b., uning
radiusi - 3400 km ga teng. Kuzatganda ularning takribiy burchakli o‘lchamlari va
ravshanliklarini toping, agarda Fobosning o‘rtachadiametri 21 km, Deymosniki - 12 km
va bu yo‘ldoshlar Sayyora atrofida 9400 km va 23500 km masofalarda joylashib
aylansa.
18.
Oldingi masala berilganlaridan va Mars orbitasining eksstentrisiteti 0,0934
ga teng ekanligidan foydalanib, Mars yo‘ldoshlarining yoritilganliklarini sayyora
orbitasining eng uzoq (afeliy) ro‘baro‘turishida, eng yaqin (perigel) va afeliy qo‘shilish
holatlarida bo‘lganda hisoblang.
19.
Oyning diametri Yernikidan 3,67 marta kichik; Yerning sferik albedosi 0,39
ga teng, Oyniki esa 0,07. Geosentrik 384400 km masofada to‘lin Oyning yoritilganligi
—12
m
, 7 ga teng. Quyoshdan kuzatganda Yer va Oy qandayko‘rinadi?
20.
Ko‘rinma vizual yulduziy kattaligi -1
m
, 58 ga teng bo‘lgan Sirius (α Katta It)
yulduzi, vizual yoritilganligi +3
m
, 85 bo‘lganε Ilon yuldo‘ziga nisbatan Yerga 20 marta
114
yaqinroq joylashgan. Shu yulduzlardan qaysi biri va necha marta bizga
ravshanroqbo‘libko‘rinadi va ularning yorqinliklarining nisbati nimaga teng?
21.
Oldingi masalani α Burgut yulduzining yoritilganligi +0
m
,89 ga, parallaksi
0',198 ga teng bo‘lganda, α Orion yulduziniki esa mos ravishda +3
m
, 78 va 0', 002 ga
teng bo‘lganda yeching.
22.
Qutbiy (α Kichik Ayiq), Mistar (£, Katta Ayiq) va Kapteyn yulduzlarining
parallakslari mos ravishda 0",005, 0",037 va 0",251. Bu yulduzlargacha bo‘lgan
masofalarni parseklarda vayorug‘lik yillarda ifodalang.
23.
Deneba (α Oqqush) yulduzidan Yergacha masofani yorug‘lik 815 yilda,
Aldebaran (α Ho‘kiz)dan - 67,9 yilda, Toliman (α Stentavr) yulduzidan - 4,34 yilda
keladi. Bu yulduzlarning yillik parallakslari nimaga teng?
Do'stlaringiz bilan baham: |
