M. J. Mutalipova, B. X. Xod. Jayev qiyosiy pedagogika

Germaniyada ilm-fan.
Germaniyada ilmiy-tadqiqotlar universitetlar va ilmiy tashkilotlar hamda korporativ tadqiqot markazlarida olib boriladi. Universitetlardagi ilmiy tadqiqotlar federal byudjet, FE byudjeti tomonidan va tashkilotlar ajratgan mablag'lar hisobidan moliyalashtiriladi. Germaniyada ilmiy- tadqiqotlar shuningdek, 4ta yirik ilmiy tashkilotlarda olib boriladi. Bular Maks Plank jamiyati, Gelmgols jamiyati, Fraungofer jamiyati va Leybnits jamiyatlaridir.
Maks Planka jamiyatida 13000 xodim ishlaydi, undan 5000 tasi olimlar bo‘lib, jamiyatning yillik byudjeti 1,4 mlrdni tashkil etadi.
Gelmgols jamiyatida 26,5 ming xodim ishlaydi, undan 8000 tasi olimlar bo‘lib, jamiyatning yillik byudjeti 2,35 mlrdni tashkil etadi.
Fraungofer jamiyatida 26,5 ming xodim ishlaydi, jamiyatning yillik byudjeti 1,2 mlrdni tashkil etadi. Leybnits jamiyatida 13,7 ming xodim ishlaydi, jamiyatning yillik byudjeti 1,1 mlrdni tashkil etadi.
Universitetlar bir yilda ilmiy tadqiqotlarga 9,2 mlrd yevro sarflaydi.
Yirik nemis va chet el kompaniyalari Germaniya hududidagi tadqiqot markazlarini moliyaviy qo‘llab-qu^,watlaydi.
Germaniya universitedari talabalari o‘rganadigan fanlar va dars jadvalini o‘zlari tanlaydilar, ya’ni har bir semestr uchun mustaqil dastur tuzadilar. 0‘quv yili 15 oktabrdan boshlanib, 2ta semestrdan iborat. Har bir semestr oxirida talaba o‘zi qatnashgan maxsus kurs va ma’ruzalarning maxsus sertifikatini yig‘adi, sertifikatlaming kerakli sonini to‘plagach, imtihon topshirishga ruxsat so‘raydi.
Oliy o‘quv yurtlarining ikkinchi tipi - maxsus oliy maktablarda o‘qish tizimli tashkil etilgan. Bunda talabalar aniq o'quv rejasi va imtihonlar jadvaliga amal qiladilar, shu tariqa oliy ta’limni 4 yilda tugatishlari mumkin.
Germaniyada ijtimoiy lgota tizimi rivojlangan, ko'pgina shaharlardagi talabalar uchun jamoat transporti tekin. Shuningdek, teatr, muzey, kinoteatr va b. yerlarga borib aylanish uchun chegirmalar mavjud.
Tayyorlov kollejlarida, universitetdagi kabi tekin o‘qitiladi. “Abitur” diplomi aks etgan ta’lim standartiga ko‘ra universitetga odatda imtihonsiz kiradi.
Germaniyada oliy ta’lim tizimi:

• 
  universitetlar va institutlar;
  
• 
  maxsus 00‘Yulari;
  
• 
  pedagogik va teologik OO‘ Yulari;
  
• 
  boshqaruv va san’at oliy maktablari;
  
• 
  kasbiy oliy maktablar (akademiya).
  

Ta’lim bosqichlari:
Asosiy ta’lim - 4 yil.
(pedagogik ta’lim bundan mustasno - 3 yil).
Amaliyot ~ 18 oy.
Imtihon topshirish va diplom olish.
Germaniyada nemis va chet ellik talabalar o‘rtasida nafaqat universitetlar, balki maxsus oliy o‘quv yurtlariga kirishni hohlovchilar ham ko‘p. Bu maxsus oliy o‘quv ywtlarida 22000 chet ellik talabalar tahsil oladilar. Maxsus 00‘YU (Fachhocschulen)larida o‘qish qisqartirilgan va amaliy vazifalarga yo'naltirilgan. Bunday 00‘Yularida muhandislik ishi, iqtisodiyot va menedjment, qishloq xo‘jaligi, kompyuter mutaxassisligi bo‘yicha yuqori bilimlar olish mumkin.
Universitetlardan farqli holda maxsus 00‘YU doktorlik darajasini berish huquqiga ega emas. Bu ta’lim muassasasini bitirgach, Diplomgrad (2-bosqich) beriladi va bu akademik daraja hisoblanadi.
Kasbiy akademiyalar (Berufsakademien) ma’lum fanlar bo‘yicha III bosqich ta’limini beradi. Bu yerda ta’lim ishlab chiqarish muassasalarida amaliy tayyorgarlik bilan birga olib boriladi.