M. J. Mut alipova

BU QIZIQ!
Nima  uchun «5 kunlik dunyo» deyiladi?
Xalq  orasida  «besh  kunlik  dunyo»  iborasi  bejiz  tilga 
olinmaydi.  Olamning  bugungi  kunga  qadar  5  kun  6  soat  56 
daqiqa  12  soniyalik  rivojlanish  davri  insonning  tug‘ilganidan 
vafot  etguncha  qadar  bo‘lgan  davriga  mutanosibligi  ana  shu 
iboraning  mohiyatini  aks  ettirsa,  ajab  emas.  Darhaqiqat, 
jadvaldagi davrlar mazmuni ustuniga e’tibor bering. 
__________________________
________________
Olamning kunlari
Kishi yoshi
Davrlar mazmuni
Olamning  1  kunlikka 
qadar boMgan 
oraligMdagi  davr
1 
yoshgacha 
boMgan davr
Olamning pay do boMga- 
nidan to bir kunlikka qa­
dar boMgan oraliq inson­
ning tugMlganidan to bir 
yoshgacha boMgan davrga 
o ‘xshaydi.
Inson bu davrda faqatgina 
moddiy oziqqa ehtiyoj 
sezadi; u na yaxshilik, na 
yomonlik, na issiq, na 
sovuq,  na qo‘rqish, na 
quvonchni farqlaydi.
Olamning  1 
kunligidan ikki 
kunligiga qadar 
boMgan oraliq
1-12 yoshgacha 
boMgan davr
Bu davrda u issiq- 
sovuqni, katta-kichikni, 
ya’ni moddiyat dunyosini 
anglay boshlaydi.
Olamning 2 
kunligidan 3 
kunligiga qadar
12-24 yoshgacha 
boMgan davr
Bu oraliq moddiylik dun- 
yosidir.  Inson bu davrga 
kelib moddiy dunyoni to‘-
95

---

bo‘lgan vaqt 
oralig‘idagi davr
liq anglab yetadi, uning 
hislatlari va m a’naviy 
dunyosi  shakllana bosh- 
laydi. Endi u nafaqat is- 
siq-sovuqni, balki yaxshi- 
yomonni ham farqlay 
boshlaydi, jismoniy 
jihatdan voyaga yetadi.
Olamning 3-4 kunlari 
oralig‘idagi davr
24-36 yoshgacha 
bo‘lgan davr
Bu davrda inson jismoniy 
hamda ma’naviy jihatdan 
kamolga yetadi, oila qura- 
di, bola-chaqali bo‘ladi. 
Biroq,  shu davrdan bosh- 
lab uning jismoniy rivoj­
lanishi  sekinlashadi, un- 
dan keyingi rivojlanish 
esa aql-zakovati, tafakkuri 
— bir so‘z bilan aytganda, 
m a’naviy-ruhiy dunyosi- 
ning takomillashuvi  bilan 
belgilanadi.
Olamning 4-5  kunlari 
oralig‘idagi davr
36-60 yoshgacha 
bo‘lgan davr
Bu davr m a’naviyat (ruhi­
yat) dunyosi. Bu davr 
insonning m a’naviy-ruhiy 
jihatdan to‘liq shakllanib 
bo‘lganini anglatadi.
Demak,  yuqoridagi  raulohazalarga  suyanib  aytish  mumkinki,  olam 
va  odamzod  rivojlanishi  o ‘zaro  mos  ravishda  moddiy  dunyodan  hissiy 
dunyoga,  hissiy  dunyodan  ruhiyat  dunyosi  tomon  kengayib  boruvchi 
ulkan hayotbaxsh halqadir.  («Tafakkur»,1999, №1,  86-87 betlar).
96

---