# В одород, атомининг биринчи (л ** I) Б ор орбигасининг ра*
д иуси г, = 0,53* Ю~10 м.
В о д о р о д
атомининг
п
орбитасидаги элекгроннинг кн нетик,
потенциал ва трлик энерТиялари Б о р назариясига биноан к у -
# Бор назариясига асосан в о д о р о д а том и с п с ю р а л серия лари
б у н д а / ? — Р и д б е р г доимийси б ^ л и б , уи и н г со н киймати:
# Берилган ядронинг масса . д е ф е к т и * куйидагига тенгд и р:
Д
т
- | ( / т р+
]\тя) — М
я| =
\Znip
4 -
(А
—
г ) т п — М л\,
(
Х 1У .7)
бунда
1 т р
—
ядро таркибидаги
б а р ч а
протонлар м а с с а с и ,
(А —
Z ) / я я — барча нейтронлар м ассаси,
М я
— я д р о м а с с а с и ,
тр —
1,6726* 107 кг — 1,00759 м. а. б . — протоннинг массаси,
тп
«=
<= 1,16749 - 10~2! к г = 1 , 00899 м. а. б . — нейтроннинг массаси.
•
Ядронинг богланиш энергияси
№6
масса „д ефекти*
Ат
б и -
лан куйидагича богланишга эга:
—
+
(А —
¿ ) т п — Ма\с‘.
\XI V. 8)
Ядронинг богланиш энергияси
№б
ни М эВ ларда * о с и л к и -
линса, б у формула куйидаги к у р и н и ш д а ёзилади:
ти:п
йидаги формулалардан аникланади:
№к
2
л’ ‘ 8л**2
1
т - е {
( X I V 5 )
(Х 1 У .6 )
ёки
' " Д т - Ь ^ - Ш 7 м ' 1.
8Н*ф
( Х 1 У . 6 б )
www.ziyouz.com kutubxonasi
Ядро тузилиш ининг муствдкямлиги ядронинг битта нукло*
нига м о с келган б о г л а н и ш энергияси,
яъни солиштирма бор-
ланиш энергияси е би лан характерланади:
е = — .
(XIV. 10)
А
Ф
А л ьф а си л ж и ш ц о н у н и ; а*ларчаланишда элемент ядросидан
а-заррача ( 2Н е4 я д р о с и ) у ч и б чициб,
элементининг заряди ик-
ки бирликка, масса с о н и эса т^рт бирликка камайиб, элемент-
лар даврий си стем а си ни нг бошига
караб икки катанка сил-
жийди, яъни:
£Х
а
— ~+
х
_ 2Уа -* + 2Н
ъ
\
i X I V . l l )
# Бета си л ж и ш к о н у ни: р парчаланишда элемент ядросидан
э л е к тр о н (__,е°) у ч и б чикиО, заряди бир бирликка ортади, мас
са
сони узгармай к о л и б , элементлар даврий системасининг
о хи ри га караб би р катакка силжийди, яъни:
' - , +1
У л + _ , е ° .
(X I V .12)
ф
Парчаланган а то м л а р сони Д7У парчаланиш »*цти
М
га ва
дастлабки атомлар с о н и
N
га тугри пропорционалдир:
д Л / = — ХЛ*Д<,
(Х1У.13)
бунда X —радиоактив парчаланиш доимийси.
#
Радиоактив
парчаланиш
цонунининг математик ифодаси
куйидаги куринишга э г а :
Л/ = Л 0<Г“ ,
(XIV. 14)
б у н д а Д д — Оош лангич вацт ( / = 0) даги радиоактив атомлар
со н и ,
N
эса
I
вацтдан кейинги радиоактив атомлар сони.
# Радиоактив м о д д а н и н ^ ярим парчаланиш даври
Do'stlaringiz bilan baham: