M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 
Chaqaloqning kundalik parvarishi
 
 
Fiziologiya bo‘limida chaqaloq onasi bilan birga bo‘ladi. Har 
ikki  ayolga  bitta  xona  (boks)  bo‘lishi  kerak.  Har  bir  xonada 
ikkita chaqaloq va ikkita onalar koykasiga ruxsat beriladi, har 
bitta ona va bolaga 11 m
2
 maydon bo‘lishi kerak. Xonada ikkita 
rakovina  –  bittasi  chaqaloqni  yuvish  uchun,  bittasi  ayolning 
shaxsiy gigiyenasi uchun bo‘ladi.
 
Chaqaloqda  amalga  oshiriladigan  kundalik  parvarishga 
chaqaloq  vazni  va  haroratini  o‘lchash,  kindik  qoldig‘i  va 
yarasini parvarishlash, teri va shilliq pardalarni parvarish qilib 
turish kiradi.
 
Chaqaloq  vaznini  bir  vaqtda,  ko‘pincha  ertalabki  birinchi 
ovqatlantirishdan  oldin  o‘lchash  maqsadga  muvofiqdir.  Tana 
harorati esa odatdagiday kuniga 2 marta ertalab va kechqurun 
o‘lchanadi.
 
Chaqaloqni  birinchi  marta  parvarish  qilish  ona  ishtirokida 
amalga  oshiriladi,  negaki  kelgusi  parvarishlarni  onaning  o‘zi 
o‘rganib olishi kerak.
 
Chaqaloqni yo‘rgaklashning – erkin yo‘rgaklash yoki chaqa-
loqning  uyidan  maxsus  olib  kelingan  yaktakcha,  ko‘ylakcha 

---

 
73 
kiygizib, ishtoncha va qalpoqcha kiygizib qoyiladi, yo‘rgaklash 
vaqtida bola sinchiklab tekshirib ko‘riladi, siygan yoki ich qilgan 
bo‘lsa, albatta tagi oqar suvda yuviladi, yumshoq salfetka bilan 
bosib-bosib quritiladi, yuz-ko‘zlari qaynatilgan suv bilan artib 
tozalanadi va onasiga emizish uchun beriladi.
 
Kindik qoldig‘ining nazorati shifokor neonatolog tomonidan 
amalga  oshiriladi,  parvarishni  esa  hamshira  bajaradi.  (Kindik 
qoldig‘i va yarasini keyinchalik parvarish qilish amaliy qismda 
bayon qilingan.).
 
Chaqaloqlarni  kindigi  tushib  ketganidan  keyin,  har  kuni 
qaynatilgan  suvda  cho‘miltirib  turiladi.  Chaqaloqlarni  cho‘-
miltirish 5 daqiqadan oshmasligi lozim. Cho‘miltirib bo‘lgach, 
chaqaloq boshidan toza suv quyib yuborish kerak.