M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 
Pilorostenoz
 
 
Pilorostenoz  –  me’da-ichak  yo‘lining  rivojlanish  nuqsoni 
bo‘lib,  kasallik  asosan  o‘g‘il  bolalarda  ko‘proq  uchraydi. 
Me’daning  pilorus  qismi  muskul  qavati  qalinlashib,  zich, 
tog‘aydek  konsistensiyaga  aylanadi,  buning  natijasida  chiqish 
yo‘li torayib (stenoz) qoladi.
 
Etiologiyasi. Kasallikning kelib chiqishida onaning homila-
dorlik  davrida  turli  xil  noxush  holatlarga  tushib  qolishi  sabab 
bo‘lishi taxmin qilinadi. Chunki stenoz xuddi tug‘ma nuqsonlar 
kabi bola tug‘ilgunicha shakllanib bo‘lgan bo‘ladi.
 
Klinikasi.  Pilorostenoz  belgilari  bolada  asta-sekin  avj  olib 
boradi.  Sutni  qaytarib  tashlash  hodisasi  bola  2-3  haftalik 
bo‘lganida paydo bo‘ladi, tezda fontandek, varaq-varaq qusish-
ga  aylanib  ketadi.  Ayni  vaqtda,  qusuq  massalarining  miqdori 
bola  so‘rib  olgan  sut  miqdoridan  ko‘proq  bo‘ladi.  Uzoq 
muddat,  takror-takror  qusaverish  natijasida  bola  organizmi 
holdan toyadi, suvsizlanish kelib chiqadi.
 
Pilorostenozning 
eng 
yaqqol 
namoyon 
bo‘ladigan 
simptomlaridan biri me’daning peristaltika mahalida qum soat 
shakliga  kirib  qolishi  bo‘lib,  uni  bolani  ovqatlantirayotganda 
yoki  qornini  yuza  palpatsiya  qilib  turgan  mahalda  ko‘rish 
mumkin.  Bolada  siyish  muddati  va  siydik  miqdori  kamayadi, 
qabziyat paydo bo‘ladi, dispeptik yoki 
«ochlikka xos» ich kelishi 
kuzatiladi.
 

---

 
170 
Pilorostenoz  diagnozi  rentgenologik  tekshiruv  natijasiga 
ko‘ra  tasdiqlanadi.  Odatda  me’daga  yuborilgan  bariy  bo‘tqasi 
pilorospazmda 4-5 soatdan keyin ichakka o‘tadi, pilorostenozda 
esa bariy 24 soat va bundan ham ko‘proq vaqtgacha (agar bola 
qusib  bariy  bo‘tqasini  chiqarib  tashlamasa)  me’dada  qolib 
ketadi.
 
Asoratlari.  Kasallik  vaqtida  aniqlanmaganda  gipotrofiya, 
keyinchalik atrofiya rivojlanishi, ikkilamchi kasalliklar qo‘shilib 
ketishi mumkin.
 
Oqibati.  To‘liq  tekshiruvlar  natijasida  aniqlangan  kasallik 
muvaffaqiyatli o‘tkazilgan operativ davolashdan so‘ng batamom 
yo‘qolib ketishi mumkin.