M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 

---

 
333 
 QON AYLANISH  A’ZOLARI  KASALLIKLARIDA  BOLA  
 
VA UNING  OILASIGA  HAMSHIRALIK  
PARVARISHIDA BAJARILADIGAN  AMALIY  
KO‘NIKMALAR
 
 
5.1. Bolalarda pulsni aniqlash
 
 
Bolaning  tomir  urishi  (puls)  ni  u  tinch  turgan  paytda 
aniqlanadi. Bajarish tartibi:
 
1. Qo‘llar yuvib, quritiladi. 
 
2. Sekund milli soat tayyorlab qo‘yiladi. 
 
3. Bolaga yoki uning onasiga muolaja maqsadi tushuntiriladi. 
 
4. Bolaga qulay vaziyat egallash taklif qilinadi. 
 
5.  Bolaning  kaftini  bilak-kaft  bo‘gimi  sohasida  barmoqlar 
bilan ushlanadi. 
 
6.  Bilak  arteriyasi  pulsatsiyasini  2,  3,  4-barmoqlar  bilan 
paypaslab aniqlanadi. 
 
7. Pulsning to‘liqligi aniqlanadi. 
 
8. Pulsning tarangligi bilak suyagiga bosib aniqlanadi. 
 
9. Pulsning ritmi aniqlanadi. 
 
10. Puls zarbining sonlari aniqlanadi:
 
a) agar ritm noto‘g‘ri bo‘lsa - 1 daqiqa ichida;
 
b) agar ritm to‘g‘ri bo‘lsa - 15 soniya ichida sanab, natijani 
4 karra ko‘paytiriladi, 20 soniya ichida sanab, 3 karra ko‘pay-
tiriladi. 
 
11.  Natijaga  baho  beriladi,  kerak  bo‘lsa  shifokorgacha 
bo‘lgan yordam ko‘rsatiladi. 
 
12.  Natijalar  bolaning  tibbiy  varaqasiga  kiritiladi:  raqamli 
natijalarni bolaning kasallik tarixiga kiritiladi, puls sonlari grafik 
ko‘rinishida harorat varaqasiga qizil qalam bilan qayd qilinadi.