M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

 
4.4. Tomoqdan va burundan tekshirish uchun surtma olish
 
Tomoqdan  (burundan)  bakterial  floraga  surtma  metall 
sterjen yoki tayoqcha uchiga biriktirilgan steril tampon yorda-
mida olinadi. 
 
Shuni  hisobga  olish  kerak  bo‘ladiki,  mazkur  muolaja 
nahorga,  dori  qabul  qilinmasdan  turib,  og‘iz  hamda  tomoqni 
dezinfeksiyalovchi eritmalar bilan chayqashdan oldin bajariladi. 
Kichik yoshdagi bolalardan surtma olish paytida boshni ushlab 

---

 
324 
tutib  turadigan  yordamchi  kerak  bo‘ladi  yoki  bu  ishning 
bajarilishini bolaning onasiga tushuntiriladi. Bajarish tartibi:
 
1.  Bolaga  yoki  uning  onasiga  muolaja  maqsadi  va  tartibi 
tushuntiriladi. 
 
2. Qo‘llar yuvib, quritiladi. 
 
3.  Tayyorlab  qo‘yiladi:  steril  shpatel,  bakteriologik 
laboratoriyadan olingan kraft-paketga joylangan tamponli steril 
probirka, yo‘llanma. 
 
4. Bolani yorug‘lik manbai yoniga o‘tkaziladi. 
 
5. Qolqoplar kiyiladi. 
 
6. Chap qo‘lga shpatel va steril probirka olinadi. 
 
7. Boladan og‘zini ochishi so‘raladi va shpatel bilan til ildizi 
bosiladi.
 
8.  O‘ng  qo‘l  bilan  probirkadan  tampon  olinadi,  tampon 
bodomchalarga, ravoqlar va halqum orqa devoriga tekkazib olinadi 
(bunda og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavatiga tegib ketmaslik lozim). 
 
9.  Ehtiyotkorlik  bilan  probirkaning  tashqi  yuzasiga  tekkiz-
masdan tampon probirka ichiga tushiriladi. 
 
10. Qo‘lqoplar yechiladi va ularga ishlov beriladi. 
 
11.  Yo‘llanma  probirkaga  biriktiriladi  va  bakteriologik 
laboratoriyaga olib boriladi. 
 
12. Natija 7-10 kundan keyin olib kelinadi. 
 
13. Tekshiruv natijasi kasallik tarixiga yopishtirib qo‘yiladi.