M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

klinikasi 
yalligManish 
ja ra y o n i q o lz g balgan va h ayz sikli buzilgan boMadi. K o ‘p b e m o r- 
larda kasallik natijasida u m u m iy ahvol y o m o n la s h g a n , h aro rat
117

---

ko'tarila d i (39°C va u n d a n ortiq), q o n d a leykotsitlar m iq d o ri 
o sh ad i (40—60 m ing). Ikki q o l l a b ginekologik tek sh irish d a ikki 
t o m o n l a m a q alinlashgan, shishgan va p a y p a sla g an d a og'riqli 
o rtiq la r seziladi. T o ‘lg‘o q s im o n o g ‘riqlar va qaltirash kuzatiladi. 
P iosalpinks hosilasida b e m o r ahvoli o g lr la s h a d i (q orin sohasida 
o g lriq k ucha yadi, k o ‘ngil ayniydi, m e te o r iz m , axlat tutiladi).
K asallik e rta b o s h l a n g a n d a n a y funksiyasini tiklash m a q ­
sa d id a y a llig la n is h g a q arshi m a h a lliy re aksiyalar k u c h a y a d i, 
yiring tarqalm asligi u c h u n n a y fim briyalari y o p ish ib q oladi. 
Yiringli s a lp in g o o fo rit va p io salp in k s b ir n e c h a o y d avriy 
q o ‘z g ‘alishli k e c h a d i va su ru n k a li x a ra k te rg a ega boMadi. Lekin 
in feksiyaning virulentliligi kuchli boMsa, yiring q is m a n q o rin
b o ‘shlig‘iga tu s h a d i, k a sa llikning o ‘tk ir k o 'r in is h i yuza g a c h i ­
qadi. Q in orq a li te k s h iris h d a b a c h a d o n y o n b o s h i d a yallig1- 
lanish o 's m a s i a n iq la n a d i. T u x u m d o n d a g i y allig 'la n ish h ayz 
fu n ksiyasining buzilishiga sab a b b o 'la d i. S ariq t a n a j a r o h a t -
lan ish i tufayli u z o q vaqt I i h a y z ora lig 'i d av rid a q o n ketishi 
m u m k i n . Yiringli sa lp in g it r e p r o d u k t iv f u n k s iy a n in g b u z i ­
lishiga, y a ’ni b e p u sh tlik k a sab a b boMadi. OMkir darajad ag i 
s o 'z a k d a
davolash 
erta boshlansa, ijobiy natijaga erishish m u m ­
kin; s u ru n k a lisid a — a ’z o funksiyasi k a m d a n k a m h o lla rd a
tiklanadi.
Pelvioperitonit.
G o n o k o k k q o rin bo'shligMga k a n a lik u la r 
y o ‘1 bilan y iringlagan n a y d a n va lim fo g en yoM orqali tu sh ad i.
Klinikasi. 
Q o r in pastki q is m id a b ird a n ig a o g ‘riq seziladi, 
h a r a k a t l a n g a n d a o g 'r iq k u c h a y a d i , b o s h a y l a n a d i ,
k o 'n g il 
ayn iy d i, qusish, axlat tutilishi, g a z tutilish h o la t lari kuzatiladi. 
H a r o r a t 40°C va u n d a n y u q o ri koMariladi, d o im iy isitm alash; 
is h ta h a y o ‘q o la d i, til o q a r a d i, q u r u q la s h a d i. Q o r in p a y p a s la n ­
g a n d a gipogastral so h a d a o g 'r iq boMadi. K asallik hayz, a b o rt, 
tugM iruqdan keyin, j i s m o n i y z o 'r i q is h d a n keyin p a y d o boMadi. 
Yiringli p e lv io p e r ito n it o ‘z v a q tid a d a v o la n s a , ijobiy n atijaga 
e rish ish m u m k in .
S o 'z a k l i d iffu z p e r i t o n i t