M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

B a ch a d o n n in g y irtilish i
B a c h a d o n n i n g yirtilishi a y o lla r jin siy a ’zolari s h ik a stla n i- 
s h in in g k a m u c h r a y d ig a n va o g ‘ir form asi h iso b lan ad i. B a c h a ­
d o n yirtilishi k o ‘p i n c h a t u g ‘u r u q , b a ’z a n h o m ila d o r lik v a q tid a
u c h r a y d i .
B a c h a d o n yirtilishiga q u y id a g ila r sab a b b o 'lis h i m u m k in :
1) b a c h a d o n d e v o r id a a b o r td a n keyin qolg an p ato lo g ik
o ’zg a rish la r;
2) b a c h a d o n n i n g y allig'lanish kasalliklari;
3) ilgari b o 'l i b o 't g a n k e s a r c h a kesish operatsiyasi;
4) 
k o n s e r v a t iv m i o m e k t o m i y a d a n k e y in b a c h a d o n d a g i
yaxshi b i t m a g a n c h a n d iq la r ;
5) h o m ila boshi bilan o n a c h a n o g 'i n in g t o 'g 'r i kelmasligi;
6) h o m i la n in g k a tta b o 'lish i;
7) h o m i la b o s h i n in g y ozilgan h o la td a o l d i n d a yotishi;
8.) H o m i l a n i n g k o 'n d a la n g yoki qiyshiq v a z iy a td a kelishi.
B a c h a d o n y irtilish in in g quyidagi turlari farq lan ad i:
— t a h d id solay o tg an ;
— b o s h la n a y o tg a n ;
— b o s h la n ib b o 'lg a n .
T a h d id solayotgan
b a c h a d o n y ir tilis h in in g k lin ik k o ‘- 
rin ish la ri k o 'p i n c h a a n iq b ilin a d i. B u n d a k e t m a - k e t t o 'l g 'o q
tu t ib , b ir t o ' l g ' o q b i l a n ik k in c h i t o ' l g ' o q o ra sid a g i d a v r d a
b a c h a d o n dey a rli b o 's h a s h m a y d i . P astki b a c h a d o n s e g m e n ti 
j u d a c h o 'z i l i b , y u p q a to r tib q o la d i, s h u n g a k o 'r a k o n tr a k s io n
h a lq a b a l a n d d a tu ra d i va q iy sh iq y o 'n a l i s h d a b o 'l a d i . Pastki 
s e g m e n ti c h o 'z i l i b k e tg a n lig i sab a b li, b a c h a d o n q u m so a tg a
o ' x s h a b q o l a d i .
B a c h a d o n n i n g d u m a l o q b o y l a m l a r i j u d a
t a r a n g to rtilib t u r a d i , pastki b a c h a d o n s e g m e n ti p a y p a s la n s a , 
b e z illa b o g 'r iy d i. T u g 'a y o t g a n a y o l b e t o q a t b o 'l i b , c h in q i r i b -
b a q i r a d i , c h i d a b b o 'l m a y d i g a n o g 'r iq z o ' r i d a n o 'z i n i h a r
y o n g a t a s h l a y d i . T e k s h i r i b k o ' r i l g a n d a h o m i l a n i n g y u r a k
u rish la ri e s h itilib t u r a d i - y u , lek in g ip o k siy a g a x o s a l o m a t l a r
q a y d q ilin a d i: y u r a k u rish la ri t e z la s h g a n , b o ' g ' i q va a r itm ik
b o 'la d i.
T u g 'a y o tg a n ayol q o v u g 'in i b o 's h a tis h g a q iy n a la d i, h o m i ­
l a n in g o l d i n d a y o tg a n qism i q o v u q n i bosib q o 'y g a n i tufayli 
aksari k a te te r bilan h a m siydikni c h iq a r ib b o 'lm a y d i.
167

---

B a c h a d o n yirtilishi t a h d i d s o la y o tg a n lig i a n i q l a n g a n id a
t a h d id so la y o tg a n b a c h a d o n y o rilish in in g b o s h la n ib boMgan 
yorilishga o ‘tib ketishiga y o ‘l q d ‘y m a slik m a q s a d id a t u g ‘u r u q
faoliyatini d a r h o l t o ‘xtatish yoki susaytirish z a ru r. T u g ‘uvchi 
ayo lg a, u n i katalk a g a olib y o t q i z m a s d a n tu rib , n a r k o z beriladi 
va t u g lu m q faoliyati susayishiga e r is h ilg a n id a n k eyin sh o s h i- 
lin c h k e s a rc h a kesish qilish u c h u n ay o ln i o p e r a ts iy a x onasiga 
o lib b oriladi. Q o rin d a g i b o la o l i b q o lg a n , c h u q u r n a r k o z
s h a r o itla r id a t a h d id soluvchi b a c h a d o n yirtilishi s im p to m la ri 
boMganda h o m ila n i y e m irish operatsiyasi qilinadi.
B a c h a d o n yirtilishi xavfi t a h d id solib t u r g a n d a va