M. Abuzalova, G. Haqulova,Sh. G’ulomova Hozirgi o`zbek adabiy tili (Morfologiya)

 
 
 
20-mashq. 1-topshiriq.Matnni o’qing. Sifat so’z turkumiga oid 
so’zlarni toping. 
Shaxs ma’naviyatining botiniy alomatlari 
Shaxs ma’naviyatining botiniy alomatlari qalb tozaligi, halollik, samimiylik, 
mehr-shafqat, hayo, oqko’ngillik, adolatparvarlik, iymon, diyonat, taqvo, or-nomus 
kabi axloqiy tushunchalrni qamrab oladi. Quyida ularning har biriga qisqacha 
to’xtalib o’tamiz. 
Qalb tozaligi.
Qalb yurak, dil ma’nolarini bildiradi. Kishining ruhiy yoki 
ma’naviy dunyosi, ichki his-tuyg’ulari markazi ramzidir. 
Halollik. 
Vijdon bilan insof yuzasidan ish tutish, to’g’rilik, soflik, vafodorlik. 
Halollik har qanday martabani bezaydi. Halollik, to’grilik-katta baxt. O’z 
halolligini namoyish etish ko’proq xushxulq odamga yarashadi. Harom, 
haromxo’rlik buning teskarisidir. 
Samimiylik.
Sidqidillik, chin qalbdan, yurakdan, dilning peshonasiga yoyilgan 
belgidir (D. Didro).Samimiylik- og’ir va juda nozik masala, u aql va chuqur 
ma’naviy odobni talab etadi (V.V.Veresayev). Samimiylik sofdillikdir. Bu fazilat 
kamdan kam odamda bor. 
Mehr-shafqat. 
Mehr insonning o’z tug’ishganlariga, yaqin kishilarga va 
umuman, odamga bo’lgan samimiy muhabbati, shafqati, rahmdilligi; shafqat- biror 
kimsaga achinish, ayash, rahmdillik, mehribonlik kabi ma’nolarni bildiradi. Mehr- 
muhabbatli, shafqatli ma’nolaridan tashqari, ba’zan egizak, qo’shaloq holda 
ishlatilib, yetim-yesirlarga, nogironlar, qarovsiz qolgan qariyalar, g’ariblarga, 
muhtojlarga nisbatan moddiy va ma’naviy yordam berishdir. 
 

---

15 

1-topshiriq.
 “Mening kasbim” mavzusida matn yozishga tayyorlaning. 
Unda sifatlar ishtirok etsin hamdasifatlarni ajratib ko`rsating.