M. A. Xujamberdiyev

71-masala. 
77 yoshli bemor yurakning ishemik kasalligi, bo‘lmachalar xilpillashi, qon 
aylanishi yetishmovchiligi tashxisi bilan kardiologiya bo‘limida davolanayapti. Davolash (tuzni 
chegaralash, digoksin, soluretiklar, nitratlar berish) natijasida yurak ritmi yaxshilanib, kon 
dimlanishi kamaygan. Davolashning 23-kuni bemorning qornida bir oz og‘riq paydo bo‘lib, 
ba’zan sanchiqqa o‘xshab bezovta kiladi. Ikki marta ichi ketgan, laboratoriyada tekshirganda qon 
borligi aniqlangan. Keyingi ikki kun ichida ichi kelmay, qorni dam bo‘lgan, yel kelmaydi, 
ichaklar harakati (peristaltikasi) eshitilmaydi. Qornida og‘riq kuchayib, qorin mushaklari 
taranglashgan. Qindik oldida peritonit belgilari paydo bo‘lgan. Umumiy ahvoli yomonla-shib, 
arteriya bosimi 105/70 ga tushadi, kechasi isitmasi 37,8° ga ko‘tarilgan, leykotsitlar 13200. 
1. Ahvolning yomonlashishiga nima sabab bo‘lgan? 
a) ingichka ichak falaji; 
b) utkir appenditsit; 
v) mezenterial arteriyalar trombozi;
g) o‘tkir pankreatit; 
d) ichak raki. 
2. Vrach qanday chora ko‘rishi kerak? 
72-masala. 
35 yoshli bemor aeroportda qornida og‘riq €o‘lgani va isitmasi ko‘tarilgani 
uchun qabulxonaga keltirilgan. 12 soat oldin nonushta qilgan, keyin kornida og‘riq turgan. 
Og‘riq qorinning o‘ng tomonidan boshlanib, keyin xamma tomoniga tarqalgan, qayt qilgan, qizib 
ketgan. Vrach qorinning taranglashganini, og‘riq kuchayganligi va peritonit belgilari paydo 
bo‘lganligini aniqlagan. Isitmasi 39,4° ga ko‘tarilgai, qondagi leykotsitlar soni 1800. Bemor 
vrachni ko‘rib qo‘rqib ketadi va 20 yasharlik paytida ham shunga o‘xshash og‘riq uni 1—2 marta 
bezovta kilganini va keyin yo‘qolib ketganini so‘zlab beradi. U appenditsit bo‘lgan, o‘t pufagi 
olib tashlangan. Og‘riq yo‘qolmagani va vaqti-vaqti bilan bezovta qilgani uchun laparotomiya 
qilingan. Bemorning onasi umr bo‘yi qorin va bo‘g‘im og‘rig‘idan azob chekkan, buyrak 
kasalligidan vafot etgan. 
1. Bu ma’lumotlar qaysi kasallikni tasdiklashi mumkin? 
a) yara teshilgan; 
b) mezenterial qon tomirlari trombozga uchragan; 

---

v) tugunchali periartrit; 
g) chandiqli kasallik; 
d) davriy (o‘qtin-o‘qtin bo‘ladigan) kasallik.