М а р к е т и н г асосий маркетинг тушунчалари ва замонавий сўзларининг қисқача изоҳли луғати

МАРКЕТИНГ ФАНИ ҚУЙИДА КЕЛТИРИЛАЁТГАН
САВОЛЛАРГА ЖАВОБ ТОПИШИ КЕРАК

Корхона қандай ассортиментдаги товарларни ишлаб чиқариши

керак?
Корхона қандай сифатдаги товарларни ишлаб чиқариши керак?
Корхона қанча миқдордаги товарларни ишлаб чиқариши керак?
Корхона қайси бозорлар ва унинг сегментларида сотувни амалга
ошириши керак?
Корхона қайси нархларда товарларни сотиши керак?
Корхона сотув (тақсимот)нинг қандай каналларидан фойдаланиши керак?
Корхона сотувни қандай ташкил этиши керак?
Корхона товар презентациясини қай даражада ташкил этиши
керак?
Корхона сотувни қандай яхшилаши керак?
Корхона сотув жараёнида юзага келаётган қийинчиликларни қандай усулларда енгиши керак?
Корхона сотув жараёни назоратини қандай таъминлаши керак?
Корхона рақобат курашида қандай ғолиб келиши керак ва бошқалар?
МАРКЕТИНГ НИМА?
Маркетинг сўзи ўзбек тилига таржима қилинмайди. Маркетинг – бу нафақат фалсафа, фикрлаш тарзи ва иқтисодий тафаккур йўналиши, балки айрим фирма, компания, тармоқ ва бутун иқтисодиёт бўйича амалиёт фаолияти ҳамдир. АҚШ ва бошқа хорижий давлатлар иқтисодий адабиётларида маркетинг таърифининг кўп турлари мавжуддир. Ҳақиқатда эса ҳар бир муаллиф ўзининг шахсий таърифини келтиради. Энг кенг тарқалган маркетинг таърифи Америка маркетинг ассоциацияси томонидан берилгандир. Унинг мазмуни қуйдагичадир, яъни: «Маркетинг шундай жараёндан иборатки, унинг ёрдамида ўйланган ғоя режалаштирилади ва амалга оширилади, нархлар ташкил этилади, ғоялар, товарлар ва хизмат кўрсатишлар ҳаракати ва сотишни айрим шахслар ва ташкилотларнинг мақсадларини айирбошлаш ёрдамида қондирилади».
Машҳур Америка маркетологи Филип Котлер келтирган маркетинг таърифи ҳам жуда диққатга сазовордир, яъни «Маркетинг – бу муҳтожлик ва эҳтиёжни айирбошлаш ёрдамида қондиришга қаратилган инсон фаолиятининг туридир».Ҳозирги вақтда замонавий бизнеснинг асосий муаммоси бу товарлар дефицити эмас, балки истеъмолчилар дефицитидир. Шу сабабли замонавий маркетинг тизимининг асосий вазифаси, бу – мижозлар учун зарур бўлган қийматни (истеъмол қимматини) яратиш ва мижозлар билан фойдали бўлган муносабатларни шакллантиришдан иборат.
Демак, замонавий маркетинг предмети фақат мижоз учун олий истеъмол қимматига эга бўлган товарни яратиш ва мижозлар билан фойдали муносабатларни шакллантиришдан иборат. Шунингдек, замонавий маркетинг бугунги кунда истеъмолчиларни қидирувчи, яратувчи ва ушлаб қолувчи фан ҳамда санъатга айланган.
Америка ва бошқа хорижий давлатлар адабиётларида келтирилган маркетинг таърифида маркетинг концепциясининг бош принципи истеъмолчиларга қаратилгандир, яъни «айрим шахслар ва ташкилотлар эҳтиёжини қондиришга» қаратилган. Хулоса қилиб қисқача айтганда, маркетингнинг ижтимоий асосини инсонлар эҳтиёжини қондиришдан иборат десак бўлади.