7-MAVZU: Sertifikatlashtirishning ahamiyati. Reja 1.Sertifikatlashtirish haqida ma’lumot
2.Sertifikatlashtirish bo’yich1a milliy idora
Sertifikatlashtirish mahsulot sifati va xavfsizligiii ta’-m -shlash shakllaridan biri sifatida butun dunyoda tan oliigan. S^grtifikatlashtirish uchun sertifikatlashtirish ob’ektlari va sub’ektlariga yagona talablarni belgilagan me’yoriy xujjatlar bor bo’lishi shart.
Atamalar va ta’riflarning birliligi ko’yilgan vazifalarni to’g’ri tushunish va sertifikatlashtirish protsedurulariii muvaffa-qiyatli o’tkazish uchun zarur oo’ladi.
O’zbekiston Respublikasida xalqaro standart ISO/MEK 2:1996 "Standartlashtirish va yondosh faoliyat turlari. Umumiy lug’at" asosi-da yaratilgan 0’g 081 5.5:1999 "O’z SMT. Asosiy atamalar va ta’rif-lg^r" va sifat menejmenti tizimlari bo’yicha 0’g 081180 9000:2002 amalda qo’llanilmoqda. .
Sertifikatlashtirish va akkreditlash bo’yicha ishlarni o’tka-zishda foydalaniladigan ba’zi atamalar va ularning xos ta’riflari kuyida keltirilgan.
Akkreditlash tizimi - Akkreditlashni o’tkazish uchun protseduralar va boshqaruvning o’z qoidalariga ega bo’lgan tizim.
Akkreditlash - Protsedura bo’lib, uning vositasida vakolatli idora shaxs yoki idoraning muayyan ishni bajarish huquqiga ega ekanligini rasmiy tan ola.vn .
Akkreditlash bo’yicha idorya - Akkreditlash tizimini bosh-qaruvchi va akkredntlashni o’tkazuvchi idora.
Inspeksiya tekshiruvi - sertifikatlashtirish va akkre-ditlashda o’rnatalgan talablarga muvofiqligini gasdiqlash maq-sadida sertifikatlashtirilgan mahsulot, sifat yoki ishlab chikarish-ni boshkdrish tizimlari, sertifikatlashtirish bo’yicha idorala;, sinash laboratoriyalari (markazlari) ning faoliyatini takroriy baxolash protsedurasi.
Sertifikatlashtirish tizimi - Muvofiqlikni sertifikag-lashtirishni o’tkazish uchun protseduralar za boshqaruvning o’z qoi-dalariga ega bo’lgan tizim.
Sertifikatlashtirish - proiedura bzlib, buning vositasida uchnnchi tomon mahsulot, jarayon Zki xizmatlarning topshiriqdagi talablarga muvofiqligini yozma shaklda tasdiqlaydi.
Sertifikatlashtirish bo’yicha idora - Sertifikatlashtirishni o’tkazuvchi idora.
Izoh - sertifikatlashgirish bo’yicha idora muvofiqlikka sinash va tekshirishni o’zi o’tkazishi yoki uning topshirigi bo’yicha boshka idoralar tomonidan o’tkaziladigan bunday faoliyat ustidan nazoratni amalga oshirishn mumkin.
Sinash laboratoriyasi - sinashlarni o’tkazaiigan laboratoriya.
Izoh - "Sinash" laboratoriyasi atamasi yuridik yoki texnik idora yoki ikkalasini i^yudalovchi ma’no sifatida foydalanilishi mumkin,
Sifat - O’z tafsilotlari majmuining talablarga muvofiqlik darajasi.
Iste’molchilarning konikkanliliga - iste’molchilarning o’z talablarining bajarilganlik darajasidan mamnun bo’lganlik his-siyoti.
Sifat menejmenti tizimi - Sifatga nisbatan tashkilotga rahbarlik qilish va boshqarish uchun menejment tizimi.
Snfat soxasidagi snyosat - yuqori rahbariyat tomonidan ifo-dalangan sifat sohasida tashkilotning umumiy maksaa va faoliyat yo’nalnshi.
Tashkiliy tuzilma - Mas’ullik, vakolatlik va o’zaro muno-sabatlarning xodkmlar o’rtasida taqsimlanishi.
Manfaatdor tomon - tashkshyutning faoliyatidan yoki yutuqlari-dan manfaatdor shaxs yoki gurux-
Jarayon - B^irish va chikishlarni kayta o’zgartiruvchi o’zaro bog’liq va o’zaro gasir etuvchi faoliyat turlarining majmui.
Protsedura - Faoliyatni yoki jarayonni amalga oshirishning o’rnatilgan usuli.
Kuzatuv chanlik - Kuzatilayotganning tarixi, ko’llanilishi yoki joylashgan o’rnshi kuzatish imkoni.
Muvofiklik - Talabni bajarish.
Nomuvofiqlik - Talabni bajarmaslik.
Sifat bo’yicha rahbariyat - Tashkilot sifat menejmenti tizimini belgilovchi hujjat.
Sinash - O’rnatilgan proieduraga muvofiq eir yoki bir nechta tafsilotlar (xarakteristikalar) ni aniqlash.
Tahlil - Ko’rilaetgan ob’ektning yaroqlilngi, adekvatliligi (aynan bir xilligi), natijaviyligini aniqlash yoki belgilangan maqsadlarga erishish uchun amalga oshiriladigan faoliyat.
Audit - Audit guvohnomasini olish va auditning kelishilgan mezonlarini bajarish darajasini aniqlash maqsalida ularni beg’araz baxolash muntazam, mustaqil va hujjatlashtirilgan jarayoni.
Audit dasturi - Muayyan vaqt davriga rejalashtirilgan va muayyan maksadga erishishga yo’nalitirilgan bir yoki bir nechta audit-lar majmui.
Kompetentlik (vakolatlilik) o’z bilim va kunikmalarini qo’l-lana olish kobiliyati.
