Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Энг паст бож тўлови
– ўзаро савдо шартномалари ва 
келишувлари асосида узоқ йиллардан буён савдо-сотиқ қилиб 
келаётган мамлакатлар молларига қўйиладиган бож пули. 
Энг юқори бож тўлови
– ўзаро савдо шартномалари ва 
келишувлари бўлмаган мамлакат молларига қўйиладиган бож 
тўлови.
 
Энгель қонуни – 
19 - асрдаёқ пруссиялик статистик олим 
Эрнст 
Энгель 
томонидан 
асосланган 
бўлиб, 
истеъмолчиларнинг хатти - ҳаракати улар томонидан 
топиладиган даромад миқдори билан боғлиқ бўлган, 
даромадлар кўпайиши билан аҳоли томонидан неъматларни 
истеъмол қилиш пропорционал бўлмаган ҳолда ортишига 

---

- 398 - 
асосланган 
иқтисодий қонундир. Бунда озиқ-овқатга 
харажатлар узоқ муддат фойдаланиладиган ашёлар, саёҳатлар 
ёки маблағни жамғаришга қараганда камроқ ортади. 
Маҳсулотларни истеъмол қилиш таркиби эса сифатлироқ 
товарларни 
харид 
қилиш 
фойдасига 
ўзгаради. 
Даромадларнинг 
ортиши 
маблағлар 
жамғарилишини 
кўпайтиришга. Юқори сифатли товарларни истеъмол қилиш 
ва хизматлардан фойдаланиш ортгани ҳолда паст сифатли 
маҳсулотлар истеъмолиининг камайишига олиб келади. Эрнст 
Энгель агар барча мамлакатларда шахсий истеъмол юқорида 
қайд қилинган модель бўйича ривожланадиган бўлса, оилавий 
харажатлар таркибини таҳлил этиш ҳам алоҳида бир 
мамлакатда, шунингдек, турли мамлакатлардаги аҳоли турли 
гуруҳлари фаровонлигини ошириш даражасини таққолаш 
мумкинлигини асослаган. Бунда мезон сифатида оиланинг 
озиқ - овқатга харажатларининг даромаддаги улуши олинади. 
Эргономика
- иш фаолияти жараёнида инсон танасининг 
ҳаракати, энергия сарфлаши ва алоҳида олинган кишиларнинг 
меҳнат унумдорлигини аниқлашни ўрганадиган фан. Э. 
тадқиқотларининг асосий объекти — «инсон-машина» тизими; 
тадқиқот методи - системали ёндашув. Э. маълум иш билан 
шуғулланаётган одамнинг руҳияти, ички ва ташқи органлари 
фаолияти ҳамда физиологик ҳолати қандай ўзгараётганлиги 
тўғрисида маълумотлар беради.