Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

Маунтбэттена плани – 
иккинчи жаҳон урушидан сўнг ўз 
мустамлакачилик таъсирини сақлаб қолишга интилган инглиз 

---

- 238 - 
босқинчилари Ҳиндистоннинг икки доминионига – Ҳиндистон 
иттифоқи ва Покистонга бўлиб юбориш тўғрисидаги режа 
бўлиб, бўлинишда асосан аҳолининг будда ва ислом 
(мусулмон) динига мансублигига кўпроқ эътибор берилган. 
Унда ҳудуднинг миллий ва хўжалик жиҳатдан бутунлиги 
мутлақо ҳисобга олинмади, мавжуд бўлган саноат 
корхоналарининг асосий қисми Ҳиндистон ҳудудида қолган 
бўлса, уларни хомашё билан таъминловчи районлари эса 
Покистон ҳудудида қолди. Бу эса, албатта икки мамлакатнинг 
сиёсий ва ижтимоий - иқтисодий жиҳатдан ривожланишини 
ниҳоятда мураккаблаштириб юборишга олиб келган эди. 
Бироқ, Буюк Британия парламенти кўпчилик овоз билан 
“Маунтбэттена плани”ни қонун сифатида 1947 йилнинг 15 
августида қабул қилиб, “Ҳиндистон”ни мустақил давлат деб 
эълон қилди.
Махсус иқтисодий зона – 
эркин иқтисодий зоналарининг 
махсус тури бўлиб, технологик зоналар деб аталади. Бу 
зоналарда янги техника ва технологияни яратиш учун 
имтиёзлардан чет эл корхоналари, миллий корхоналар, шу 
жумладан, турли ташкилотлар ҳам фойдаланади. Савдо, 
саноат, технология ишлари учун қулайликлар барпо этилади. 
Махсус қарз олиш ҳуқуқи
— халқаро валюта фондининг 
махсус ҳисобларидаги кредит ёзувлари кўринишидаги халқаро 
активлар (яъни заҳира ва тўлов воситалар) бўлиб, уларнинг 
миқдори ХВФга аъзо-мамлакатларнинг квоталарига мос 
келади.
Маҳаллий бюджет -
Давлат бюджетининг тегишли 
вилоят, туман, шаҳар пул маблағлари жамғармасини ташкил 
этувчи бир қисми бўлиб, унда даромадлар манбалари ва 
улардан тушумлар миқдори, шунингдек молия йили 
мобайнида аниқ мақсадлар учун ажратиладиган маблағлар 
сарфи йўналишлари ва миқдори назарда тутилади.

Маҳсулот
– бирор фаолиятнинг(меҳнат, хизматкўрсатиш, 
иш бажариш моддий натижаси.Ишлаб чиқариш истеъмоли 
учун фойдаланиладиган ишлаб чиқариш воситалари ва 

---

- 239 - 
шахсий истеъмол учун ишлатиладиган истеъмол моллари, 
предметлари; маҳсулот масалан, саноат саҳсулоти, қишлоқ 
хўжалиги маҳсулотлари, ялпи маҳсулот, соф маҳсулот ва ҳ.к.