Луғат. Тузувчилар: Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ

 
 Факторинг
— 
банк ёки фактор-компанияларнинг 
маҳсулот етказиб берувчи ва харидор ўртасидаги ҳисоб-
китоблар бўйича молиявий талабини, яъни қарзни кейинчалик 
харидордан ундириб олиш йўли билан тўлаш воситасидаги 
жами воситачилик операциялар тушунилади. Факторинг энди 
фаолият бошлаган кичик ва ўртача фирмаларга молиявий 
ёрдам кўрсатишга қаратилган хизматнинг энг замонавий 
кўринишларидаи бири. Ф. қуйидаги асосий қоида асосида иш 

---

- 357 - 
юритади: фактор (омил) — фирма ўз мижозларидан уларнинг 
ўз мижозларига бўлган талабларини сотиб олади ҳамда икки-
уч кун ичида мижозларининг 70 — 90 фоиз талаби учун аванс 
тўлайди. Мижоз қолган 30 — 10 фоиз талаб учун ҳақни ўз 
мижозларидан пул келиб тушгандан кейин олади. Бу шаклдаги 
хизмат экспортчига жўнатган товари учун юз фоиз ҳақ олиш 
кафиллигини беради. Масалан, чет эллик харидор 90 кун, 
ҳатто, ундан кўпроқ муддат давомида олган экспорт товарлари 
учун пул тўлай олмаслиги мумкин. Фактор - фирма эса бу 
муддатда ўз ҳисобидан қарзнинг 70 — 90 фоизигача тўлаб 
туради ва белгиланган суммани харидордан ундириш 
чораларини кўради. 
Фактура 
- товар ҳужжатининг бир тури бўлиб, товарнинг 
баҳоси ва белгилари кўрсатилади. 
Фан-техника тараққиёти
- фан ва техниканинг муттасил 
равишда ва ўзаро боғлиқ ҳолда ривожланишидир. 
 ФАО – 
БМТнинг озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги 
соҳасидаги ташкилоти, 1945 йилнинг 16 октябрида Квебекда 
бўлиб ўтган конференцияда таъсис этилган. 1981 йилдан 
бошлаб ушбу сана ҳар йили Бутунжаҳон озиқ-овқат куни 
сифатида нишонланади. Ҳозирги кунда бу ташкилотга расман 
160га яқин давлат аъзодир. Унинг фаолияти дунё миқёсида 
камбағалликни камайтириш, озиқ - овқат таъминотини 
яхшилаш ва унинг хавфсизлигига оид муаммоларни ечиш, 
барчанинг саломатлигини таъминлаш учун зарур бўлган арзон 
ҳамда сифатли маҳсулотлар етказишга йўналтирилган. 
ФАОнинг махсус дастури турли мамлакатларда озиқ-овқат 
танглиги юзага келиши эҳтимоли туғилган ҳолларда ёрдам 
кўрсатишни назарда тутади.ФАО бир вақтнинг ўзида турли 
жойларда 1800та чора - тадбирларни амалга оширади. Унинг 
ёрдамида амалга ошириладиган лойиҳаларга муассаса ва 
давлатларнинг 
қишлоқ 
ва 
қишлоқ 
хўжалигини 
ривожлантириш учун ажратиладиган ҳайрия маблағлари 
эвазига йилига 2 миллиард доллар сарфланади.

---

- 358 -