Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

Intellektual  faoliyat  natijalari.  Fuqarolik  huquqlarining  obyekti 
sifatida  intellektual  faoliyat  natijalari  nomoddiy  ne’matlarning  tarkibiy 
qismi hisoblanadi. Intellektual faoliyat mahsuli, uning yaralish jarayoni va 
o‘ziga  xos  xususiyatlari  odatdagi  ashyolardan  farq  qiladi.  Shuning uchun 
ular fuqarolik-huquqiy munosabatlarda o‘ziga xos obyekt sifatida qaraladi. 
Intellektual  faoliyat  ijodiy  faoliyat  hisoblanadi.  Bu  asosan  aqliy 
mehnat kishilari – yozuvchilar, shoirlar, rassomlar, olimlar, injener-texnik 
xodim  kabilar  ijodiy  faoliyatining  mahsulidir.  Bunday  faoliyat  mahsuli 
fuqarolik  qonun  hujjatlari  bilan  qo‘riqlanishi  uchun  quyidagi  shartlarga 
javob berishi kerak: 
  haqiqatda  ijod  mahsuli  bo‘lishi,  ya’ni  original  (o‘ziga  xos) 
bo‘lishi; 
  betakror bo‘lishi; 
  biror-bir obyektiv shaklda ifoda etilishi.  
Bu  mahsullarning  ko‘pchiligi  g‘oyaviy-nomoddiy  ko‘rinishda 
bo‘ladi.  Shu  sababli  ham  ularga  nisbatan  odatdagi  ashyolarga,  moddiy 
obyektga nisbatan qo‘llaniladigan huquq me’yorlarini qo‘llab bo‘lmaydi. 
FK intellektual mulk obyektlariga: 

 
intellektual faoliyat natijalari; 

 
fuqarolik  muomalasi  ishtirokchilarining,  tovarlar,  ishlar  va 
xizmatlarning xususiy alomatlarini aks ettiruvchi vositalar; 

 
sohaviy  qonunlarda  nazarda  tutilgan  hollarda  intellektual 
faoliyatning 
boshqa 
natijalari 
hamda 
fuqarolik 
muomalasi 
ishtirokchilarining,  tovarlar  va  xizmatlarning  xususiy  alomatlarini  aks 
ettiruvchi vositalarni kiritadi. 
Insonning ijodiy tafakkuri bu obyektlar doirasini tinmay kengaytirib 
bormoqda  (qog‘oz  kashfiyotidan  tortib  –  bugungi  elektron  ijod 
namunalari, nanotexnologiyalargacha).